Top 10 sai lầm nguy hiểm mà người cao huyết áp cần tránh

Khi gặp phải tai biến mạch máu não, nhiều người nghĩ rằng đột quỵ là do huyết áp tăng quá cao và tự ý dùng thuốc hạ huyết áp, đôi khi là liều quá mạnh. Tuy nhiên, chúng ta không nên tự ý dùng thuốc trong tình huống này. Cần đến bệnh viện ngay khi có dấu hiệu của đột quỵ, khó thở, tức ngực hay thở gấp để được các bác sĩ thăm khám và điều trị đúng cách. Việc tự ý dùng thuốc hạ huyết áp có thể khiến huyết áp giảm quá mức, gây thiếu máu đến não, làm tình trạng tai biến trở nên nghiêm trọng hơn.

Người mắc cao huyết áp, nếu không có bệnh nền đi kèm, nên duy trì chế độ ăn uống đầy đủ, cân bằng các nhóm dưỡng chất. Tuy nhiên, nếu kèm theo các vấn đề như thừa cân, béo phì, rối loạn mỡ máu hay đái tháo đường, thì cần điều chỉnh chế độ ăn bằng cách giảm bớt chất béo, đường và đạm, để đảm bảo các bệnh nền không phát triển nặng hơn, gây ảnh hưởng đến huyết áp. Người cao huyết áp cần đặc biệt tránh các thực phẩm có nhiều muối, thịt hun khói, dưa cà muối, cũng như món ăn nhiều dầu mỡ. Nên tăng cường ăn rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và kiêng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá. Việc duy trì chế độ ăn uống khoa học và điều độ cần phải được thực hiện đều đặn, đây là một thói quen quan trọng nhưng không phải ai cũng nghiêm túc thực hiện.

Để duy trì sức khỏe tốt nhất, người mắc cao huyết áp nên tập thể dục đều đặn. Tuy nhiên, các bài tập nên nhẹ nhàng, dễ thực hiện, thời gian tập từ 30 – 40 phút mỗi ngày và đảm bảo nhịp tim không vượt quá 105 – 125 nhịp/phút. Các môn thể thao nhẹ nhàng như đi bộ hoặc chạy bộ chậm sẽ rất phù hợp.

Người cao huyết áp cần tránh các môn thể thao quá nặng, có cường độ cao, thời gian tập kéo dài như cử tạ, quần vợt, hay chạy nhanh, đặc biệt nếu kèm theo các vấn đề tim mạch. Trong những trường hợp này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định lựa chọn môn thể thao nào.

Theo khuyến nghị của Hội Tim Mạch Việt Nam, người mắc cao huyết áp nên đo huyết áp ít nhất hai lần mỗi ngày, vào sáng sớm và chiều tối, để theo dõi sự biến động của chỉ số huyết áp. Việc này giúp phát hiện sớm bất thường và có biện pháp xử lý kịp thời, tránh các tình huống nguy hiểm. Ngoài ra, các yếu tố như chế độ ăn uống, stress và hoạt động thể chất có thể ảnh hưởng đến huyết áp, do đó, việc kiểm tra thường xuyên là rất quan trọng.

Triệu chứng của cao huyết áp không phải lúc nào cũng phản ánh đúng mức độ nghiêm trọng của bệnh. Có khi người bệnh cảm thấy các dấu hiệu rõ ràng, nhưng huyết áp lại không cao lắm.

Ngược lại, có những người huyết áp rất cao nhưng triệu chứng lại không rõ ràng. Các chuyên gia giải thích rằng, nếu huyết áp tăng do một tình trạng bệnh lý khác, dù huyết áp không lên quá mức, nhưng lại có thể biểu hiện rõ các triệu chứng của căn bệnh gốc. Vì vậy, bạn nên đo huyết áp đều đặn để theo dõi tình trạng bệnh một cách chính xác.

Nhiều bệnh nhân sau khi huyết áp ổn định, tự ý ngừng thuốc vì nghĩ rằng họ đã hoàn toàn khỏe mạnh. Tuy nhiên, việc điều trị cao huyết áp hoàn toàn là rất hiếm. Đặc biệt, nếu bạn thuộc nhóm 90% người bị tăng huyết áp không rõ nguyên nhân, việc kiểm soát huyết áp là rất khó khăn. Mặc dù ăn nhạt và tập thể dục có thể giúp cải thiện bệnh, nhưng chúng chỉ là biện pháp hỗ trợ, không thể thay thế thuốc điều trị.

Vào mùa đông, khi nhiệt độ xuống thấp, nhiều người có thói quen tắm nước quá nóng để cảm thấy ấm áp. Tuy nhiên, việc tắm nước quá nóng có thể gây hại cho da, khiến mao mạch giãn nở, đồng thời tăng áp lực lên tim vì mạch máu dưới da đều giãn ra hết mức, làm thiếu oxy cung cấp cho tim. Nguy hiểm hơn, tắm nước lạnh (nước không đủ ấm) sẽ khiến mạch máu co lại, làm gián đoạn quá trình tuần hoàn máu, điều này có thể dẫn đến suy tim hoặc đột quỵ ở những người cao huyết áp.

Cao huyết áp là bệnh lý âm thầm, thường không có triệu chứng rõ rệt, khiến nhiều người chủ quan và chỉ phát hiện khi bệnh đã tiến triển nghiêm trọng. Những người trên 40 tuổi, mắc bệnh béo phì, rối loạn mỡ máu hay tiểu đường có nguy cơ mắc cao huyết áp cao hơn. Vì vậy, mỗi 6 tháng một lần, chúng ta cần đến các cơ sở y tế để đo huyết áp định kỳ. Khi phát hiện huyết áp ≥ 140/90mmHg, cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ để bảo vệ sức khỏe. Lưu ý trước khi đo huyết áp: không ăn uống, không dùng thuốc hay chất kích thích, và cần đo huyết áp ở nơi yên tĩnh, thoáng mát, với thiết bị đã được kiểm định chính xác.

Rất nhiều bệnh nhân vẫn chủ quan trong việc điều trị khi mới mắc cao huyết áp ở giai đoạn đầu và cảm thấy sức khỏe bình thường. Tuy nhiên, cao huyết áp nếu không được kiểm soát và điều trị đúng cách có thể nhanh chóng tiến triển nặng. Việc điều trị sớm và đúng phương pháp sẽ giúp làm chậm quá trình bệnh, đưa huyết áp về mức ổn định và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Theo Hội Huyết áp Châu Âu (ESH – 2007, ESH – 2009), đối với người dưới 80 tuổi mắc cao huyết áp, nếu không có nguy cơ khác, điều trị nên bắt đầu khi huyết áp ≥ 140/90mmHg; nếu có nguy cơ, điều trị bắt đầu khi huyết áp ≥ 130/85mmHg, không cần phải chờ kết quả thay đổi lối sống.

Theo khuyến nghị của Hội nghị huyết áp thế giới (2003) và ESH (2009), việc phối hợp thuốc ngay từ giai đoạn đầu khi phát hiện bệnh là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh. Tuy nhiên, do nhiều lý do chủ quan, nhiều bệnh nhân không tuân thủ đúng chỉ định, bỏ thuốc hoặc sử dụng sai liều lượng. Điều này dẫn đến tình trạng bệnh ngày càng trở nên nghiêm trọng. Ngoài ra, một số người còn tự ý kết hợp nhiều loại thuốc huyết áp mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ, gây ra những tác dụng phụ không mong muốn và làm khó khăn cho quá trình điều trị. Một số bệnh nhân cũng tự ý tăng liều thuốc khi gặp các triệu chứng như đau đầu, cảm thấy khó chịu, mà không hiểu rằng những triệu chứng này có thể không phải do huyết áp tăng cao, mà chỉ là do thay đổi thời tiết. Việc tự ý tăng liều có thể dẫn đến tụt huyết áp nghiêm trọng, thậm chí gây trụy mạch, rất nguy hiểm.