10 áng tản văn xuân hay nhất: Giai điệu rung động trái tim

Khi những bông lê trắng muốt bung nở ngoài vườn trong sớm mai tinh khôi, ấy là dấu hiệu xuân về trên bản Thái heo hút của tôi ở Sơn La. Những ngôi nhà sàn nhỏ bé tựa cây nấm nép mình dưới chân núi.

Trong làn gió sớm luồn qua khe núi, Êm tôi dẫn tôi đi chợ Tết. Sương mai vắt ngang đỉnh núi tan dần theo bước chân, thấm vào da thịt se se lạnh. Con chó Đốm thở ra làn hơi mỏng, thi thoảng lại dừng đánh dấu lãnh địa. Phiên chợ cuối năm khiến lòng tôi rộn ràng niềm vui khó tả. Đêm đêm, ánh đèn thị trấn xa xa như sao trời rơi xuống khiến tôi thắc mắc mãi - người ta ngủ vào lúc nào?

Chợ xuân hiện ra trong nắng vàng mật ong, sắc màu bừng tỉnh khắp các gian hàng: dao, giấy dán cây nêu, dép mới... Quầy thắng cố đông nghịt người, khói nghi ngút quyện với mùi thảo quả, mắc khén, rượu ngô nồng nàn. Tiếng dao thớt, tiếng cười nói, tiếng rít thuốc lào tạo nên bản hòa tấu rộn rã. Đàn ông uống rượu kết bạn, đàn bà quên hết lo toan thường ngày, tất cả thân thiết như ngón tay cùng bàn tay.

Về nhà, Êm cẩn thận dọn dẹp theo phong tục: "Quét điều không may ra sông Mã, giữ lại lời hay ý đẹp trong nhà". Gian bếp người Thái có hai loại: bếp thiêng dành tiếp khách quý và bếp thường nấu nướng. Ngày Tết, ngọn lửa không bao giờ tắt, tỏa hương nếp nâu quyện khói trầm ấm áp.

Tối ba mươi, các Êm gội đầu bằng nước gạo cho tóc mượt mà. Thầy mo làm lễ gọi vía: "Buộc chỉ cổ tay giữ vía ở lại". Mâm cúng giao thừa có gà, cá nướng, xôi, bánh chưng đen... cầu mong năm mới no đủ.

Sáng mùng một, chúng tôi ra suối lấy nước đầu năm. Dù gió vẫn cắt da, nhưng hoa lê đã nở, hoa ban chờ bung cánh. Cả ngày quây quần bên bếp lửa nghe Êm kể chuyện xưa. Sáng mùng hai, cả bản náo nức đi xòe. Những đôi trai gái nắm tay nhau trong điệu múa, má đỏ bừng, lòng rộn ràng...

Mùa xuân bản tôi dẫu nghèo mà đẹp vô ngần. Tháng giêng như nụ cười tươi trên môi đất trời.

Duyên Phùng

Khi nắng xuân như dòng mật óng ả trải vàng lên từng cánh hoa, dòng người rộn ràng trong xiêm y lộng lẫy hòa vào nhịp xuân đang về. Đâu đó, cánh chim lạc đàn khắc khoải nhớ về tổ ấm xưa, như trái tim tôi luôn đau đáu hướng về miền ký ức với những kỷ niệm đong đầy.

Tuổi thơ tôi gắn liền với điệu lý, câu vè cùng lũ bạn nô đùa bên triền đê. Thế nhưng, tâm hồn tôi lại thuộc về nắng gió phương Nam, để mỗi độ Tết đến lại thèm cái se lạnh của mưa phùn giăng mắc khói lam chiều.

Cuộc đời đưa đẩy tôi qua bao sân ga lạ, nhưng hình ảnh quê nhà vẫn nguyên vẹn trong tim. Khi những nụ đào e ấp khoe sắc, cơn gió bấc về như tiếng còi tàu gọi những đứa con xa trở về.

Tôi nhớ da diết ngõ xóm phủ rêu, nhớ bóng hình cha mẹ đứng đợi, nhớ cánh cổng gỗ phai màu mỗi độ xuân sang. Những bài học đầu đời bên chái bếp ám khói, mùi bồ hóng quyện cùng tình thương mẹ dành trọn cho con.

Tháng Chạp về, căn bếp nhỏ rộn rã tiếng cười. Những mẻ mứt dừa, mứt gừng thơm lừng khiến lũ trẻ chúng tôi mê mẩn. Cha thoăn thoắt chuẩn bị thịt heo gói bánh chưng, mẹ cặm cụi vo gạo nếp đồ xôi. Không khí Tết ngập tràn trong niềm hân hoan đoàn tụ.

Tiếng củi lách tách, hơi ấm tỏa khắp gian bếp. Những củ khoai nướng thơm lừng trong tro hồng. Nồi nước lá mùi già nghi ngút khói chuẩn bị cho nghi lễ tẩy trần cuối năm. Tất cả như còn nguyên vẹn trong ký ức.

Căn bếp nhỏ chứng kiến bao kỷ niệm - từ nét chữ đầu đời viết bằng than củi trên tường, đến những món ăn mẹ dạy nấu. Nơi ấy cũng lưu giữ cả những trận đòn vì tội ham chơi, những giọt nước mắt khi chị gái theo chồng xa nhà.

Mỗi độ xuân về, lòng lại bồi hồi nhớ về chái bếp xưa. Khói lam chiều vấn vương trên mái tóc cha mẹ đã bạc, như lời nhắc nhở về những chuyến đi trở về.

Dù phương Nam có nắng vàng rực rỡ, nhưng sắc đào phai phương Bắc vẫn khiến lòng tôi xao xuyến. Mùa xuân này, tôi trở về để tìm lại hơi ấm nơi chái bếp, để thầm thì: 'Con đã về bên khói lam chiều sum họp!'

Tặng Vũ

Nắng xuân ươm mật ngọt trên từng chồi lộc biếc, những hạt mưa phùn lất phất như tơ trời se lạnh. Mùa xuân đất trời giao hòa cùng mùa xuân đời người, để lại trong tôi một nỗi niềm bâng khuâng khó tả.

Về quê ngoại ăn Tết, chiếc cổng sắt xưa đã hoen rỉ theo thời gian vẫn đứng đó như chứng nhân kỷ niệm. Ngày ấy, mẹ phải dành dụm cả năm mới đổi được từ cổng tre ọp ẹp sang cổng sắt. Cái Tết có chiếc ti vi đen trắng cũ là niềm vui lớn nhất tuổi thơ tôi, cả nhà quây quần vừa ăn vừa xem ca nhạc xuân, lòng rộn ràng như mở hội.

Theo mẹ ra đồng những ngày giáp Tết, ruộng mạ non xanh mướt dưới nắng đông. Hoa cải vàng rực như những vệt nắng trên đồng, báo hiệu mùa xuân sắp về. Mẹ bảo mùa đông ẩn chứa hi vọng, như hạt mạ gieo mầm chờ ngày trổ bông.

Những món đồ chơi từ đống đồng nát mẹ nhặt được là cả kho báu tuổi thơ tôi. Chiếc xe ba bánh hỏng vẫn khiến lũ trẻ cười vang, quyển sách cũ về loài dơi mở ra thế giới diệu kỳ. Mẹ dành dụm từng đồng để mua lá dong, gạo nếp gói bánh chưng. Mùi lá luộc thơm nồng, tiếng trẻ con đọc đồng dao trong sân, lửa bập bùng nồi bánh - đó là hương vị Tết khó quên.

Bao mùa xuân qua, tóc mẹ đã pha sương. Những lời mẹ dạy vẫn vẹn nguyên: cuộc đời như dòng chảy, buồn vui rồi cũng qua, quan trọng là giữ lấy niềm tin như nắng xuân luôn trở lại. Mỗi độ Tết đến, tôi lại về bên mẹ, cùng ôn lại những kỷ niệm xưa.

Thanh Nga

Những ngày cuối năm - có người chậm rãi lắng nghe ký ức, có người hối hả hướng về tương lai. Dù ở độ tuổi nào, lòng người cũng rộn ràng khi xuân về, để nhớ thương và hy vọng, để yêu đời tha thiết hơn.

Tháng Chạp mang theo bao hương thơm tỏa ra từ từng ngõ nhỏ. Đóa hồng đầu tiên nở rộ sau những ngày chăm chút, bên thềm rêu xanh mướt cũng ngập tràn sức sống. Phải chăng thiên nhiên cũng biết làm đẹp cho đời khi xuân sang?

Xuân về là dịp để ta tạm gác lại bộn bề, thả hồn cùng cỏ cây hoa lá. Mười hai tháng bận rộn đã qua, giờ là lúc tâm hồn được thư thái, cuộc sống được sắp xếp lại. Bởi xuân chính là khởi đầu mới, nơi tâm hồn con người gặp gỡ thiên nhiên mà an vui.

Xuân hiện hữu trong ánh mắt cha mẹ chờ con về, trong tiếng cười rộn rã của gia đình sum họp. Những tấm len dạ được cất đi, thay bằng rèm cửa mới phơi phới. Mùi vôi quét tường, hương khói bếp, vị chua nồng của kiệu hành ngâm - tất cả làm nên hương vị Tết không thể lẫn.

Giữa dòng đời vội vã, có những thứ mãi trường tồn: vị trà đắng cha uống mỗi sớm, nụ cười mẹ giữa chiều đông gió lộng. Xuân về nhắc ta trân trọng những khoảnh khắc quý giá ấy, bởi thời gian không chờ đợi ai. Thương biết bao những người trẻ phải đón Tết xa nhà vì bao dự định còn dang dở.

Xuân thân thương quá đỗi, khó lòng diễn tả hết bằng lời. Khi phố xá ấm lên cũng là lòng người ngọt ngào hương xuân. Đời người chỉ có một lần sống, sao không đón xuân bằng tâm thế bình an nhất? Chẳng ai có thể lấy đi sự thanh thản mà mùa xuân mang lại.

Chúng ta háo hức chờ Tết đoàn viên - ấm áp tình thân, say đắm cùng hoa cỏ. Mỗi mùa xuân qua sẽ thành kỷ niệm đẹp, để khi tóc đã bạc màu, trong tim vẫn ấm áp xuân xưa. Năm mới với bao hi vọng mới, con người hẹn với mùa xuân để tin vào những điều tưởng chỉ còn trong cổ tích.

LỮ HỒNG

Tạo hóa ban tặng bốn mùa luân chuyển, nhưng có lẽ xuân được yêu thương nhất - mùa của tuổi trẻ, của yêu thương ngọt ngào, của nhựa sống căng tràn trong từng hơi thở.

Với tôi, xuân là mùa của những phép nhiệm màu. Khu rừng bạch đàn sau nhà, từ những cành khẳng khiu mùa đông bỗng bừng tỉnh đầy sức sống. Chim di tránh rét về líu lo không ngớt. Ngay cả kẻ lười biếng nhất cũng không cưỡng nổi vẻ đẹp xuân mà dậy sớm đón bình minh. Xuân về trên ánh mắt bà nhớ thương người con đã khuất, trong nỗi mong chờ của mẹ khi dọn nhà đón con về. Hương trầm thơm phảng phất trên bàn thờ tổ tiên, hòa cùng mùi nắng mới.

Xuân có Tết - khoảnh khắc đẹp nhất trong ký ức mỗi người, dù giàu hay nghèo. Là phiên chợ Tết quê mẹ dắt tay đi, là đòn bánh tét nhỏ xíu cha gói thêm, là tấm áo mới bằng tiền bán đôi gà giò. Những điều giản dị mà khiến lòng ngập tràn hạnh phúc.

Không có xuân, không có Tết, liệu chúng ta có dừng lại để sum họp gia đình? Xuân chính là cầu nối cho những cuộc đoàn viên ấm áp. Những ngày cuối năm, cả nhà cùng nhau dọn dẹp, sửa sang. Khoảnh khắc bên nồi bánh chưng, dưới cơn mưa phùn lất phất, mọi ưu phiền năm cũ như tan biến.

Khi giao thừa điểm, những cuộc gọi, tin nhắn chúc Tết tràn ngập yêu thương. Như thể xuân có phép màu xóa đi mọi hiềm khích, chỉ còn lại những lời ngọt ngào nhất. Đó chính là phép nhiệm màu của xuân - khơi dậy tình yêu thương, sự bao dung, tiếp thêm sức mạnh để ta tin vào một năm mới tốt đẹp hơn.

Quyền Văn

Trong khoảnh khắc giao thừa thiêng liêng, tôi thường lặng yên ngồi lại. Đó là thói quen để nhìn lại những điều đã qua và mơ về những chân trời mới. Buổi sớm đầu xuân luôn khơi gợi trong tâm hồn tôi biết bao xúc cảm, khiến tôi luôn chuẩn bị một tâm thế an nhiên đón chào mùa mới.

Gần ba mươi năm đón xuân, lần đầu tôi thấy Tây Nguyên chùng chình trong sương sớm. Cơn mưa cuối năm như mang hơi thở xuân Bắc vào đất đỏ bazan. Mùa xuân năm ấy, cả đất nước đón Tết trong những điều khác lạ - khi dịch bệnh khiến bao kế hoạch phải đổi thay. Tết đoàn viên trở thành Tết an toàn, những lời chúc qua điện thoại thay cho cái bắt tay ấm áp.

Phố xuân vắng lặng mà thanh bình. Người người chỉn chu trong bộ vest lịch lãm hay tà áo dài duyên dáng. Những gia đình có người khuất núi lặng lẽ đến nghĩa trang thắp nén hương, gửi gắm tấm lòng qua khói trầm lan tỏa. Triết lý 'lá rụng về cội' thấm đẫm trong từng gia đình Việt, dù xa cách mấy cũng hướng về quê nhà trong ngày Tết.

Nhìn các cụ già áo lam đi chùa, lòng tôi bồi hồi nhớ bà. Thuở bé thơ, bà dắt tay tôi qua con đường cỏ non mưa lất phất để đến chốn linh thiêng. Giàn trầu bà trồng giờ vẫn xanh tốt bên hàng cau trổ hoa. Bố tôi vẫn chọn lá trầu đẹp nhất đặt lên mâm ngũ quả, như cách giữ lửa truyền thống gia đình.

Dọc con đường ngoại ô, hoa pơlang rực rỡ như ngọn đuốc giữa trời xanh. Mai vàng khoe sắc trước sân, cà phê trắng xóa triền đồi hứa hẹn mùa bội thu. Lộc non như bừng tỉnh để hòa vào bức tranh xuân.

Mùa xuân luôn mang theo hi vọng. Trong năm mới này, ước mong lớn nhất là thế giới vượt qua đại dịch, để cuộc sống trở lại nhịp điệu bình yên. Dù không được sum vầy, nhưng trái tim mỗi người vẫn hướng về nhau. Thời gian vẫn trôi, hoa vẫn nở, xuân vẫn về - và tôi tin ở phía chân trời kia, những điều tươi đẹp đang chờ đón.

Nhà văn trẻ Đào An Duyên

Những ngày cuối năm trôi qua trong căn nhà nhỏ của chúng tôi với nhịp sống bình thường khác hẳn không khí tất bật Tết của mọi nhà. Trong khi người người tất bật mua sắm, dọn dẹp đón xuân, mẹ tôi vẫn miệt mài với cửa hàng ăn, chị em tôi chìm trong bài vở, còn bố - người đàn ông của gia đình vẫn ở phương xa. Tết trong tôi chỉ là những ngày nghỉ dài vô vị.

Mọi thứ thay đổi khi bố trở về. Từ một cô gái cứng cỏi luôn giữ khoảng cách với bố, tôi chợt nhận ra mình vẫn khao khát tình cha. Những sợi tóc bạc, nước da sạm nắng và dáng người gầy guộc của bố khiến lòng tôi quặn thắt. Bố mang theo mùa xuân trở lại - không phải bằng quà cáp hay tiền bạc, mà bằng chính sự hiện diện ấm áp của mình. Căn nhà nhỏ bỗng rộn rã tiếng cười, mẹ tôi lại rạng ngời hạnh phúc, em trai tôi hồn nhiên vui sướng. Và tôi - người con gái từng nghĩ mình đã trưởng thành - bỗng thấy mình bé lại trong vòng tay cha.

Bài học về sự tha thứ và tình yêu thương gia đình đến với tôi không phải qua những lời giáo huấn, mà từ chính sự trở về muộn màng nhưng đầy ý nghĩa của người cha. Mùa xuân thực sự bắt đầu khi chúng tôi học cách lấp đầy những khoảng trống trong trái tim mình.

Trang Dimble

Giàn bầu trước ngõ nhà tôi không đơn thuần là một giàn cây - đó là cả một thế giới tuổi thơ, là bức tranh sống động về tình yêu thương của cha mẹ. Mỗi mùa xuân, khi cha cần mẫn dựng giàn tre, mẹ chăm bón từng gốc bầu, cả gia đình tôi như được gieo thêm những hạt mầm hạnh phúc. Những quả bầu xanh mướt không chỉ mang đến bữa cơm ngon mà còn dạy tôi bài học về sự kiên nhẫn, về cách yêu thương những điều giản dị.

Giàn bầu chứng kiến bao kỷ niệm: tiếng cười đùa của anh em tôi dưới bóng mát, bàn tay gầy guộc của mẹ cắt từng quả bầu ngọt lành, ánh mắt cha đầy tự hào khi nhìn thành quả lao động. Qua bao mùa gió bão, giàn bầu vẫn kiên cường như chính nghị lực của cha mẹ tôi. Những hạt bầu già cha cất giữ không đơn thuần là hạt giống, mà là cả một mùa xuân ấp ủ, chờ ngày nảy mầm.

Giờ đây, mỗi lần trở về nhà vào mùa xuân, tôi vẫn thấy giàn bầu xanh tốt, dù cha đã già yếu hơn, dù mẹ không còn đủ sức để trèo hái. Nhưng tình yêu cha mẹ dành cho giàn bầu, cho mảnh vườn nhỏ vẫn nguyên vẹn như thuở nào. Bát canh bầu mẹ nấu vẫn ngọt thơm, vẫn đậm đà hương vị quê hương, hương vị của một thời gian khó mà ấm áp yêu thương.

Mộc Nhiên

Mỗi độ xuân về, khi những mầm ngải đắng xanh non bừng tỉnh sau giấc ngủ đông, lòng tôi lại dâng trào nỗi nhớ về mẹ - người đã gắn cả cuộc đời với loài rau dại đặc biệt này. Ngải đắng không chỉ là món ăn, mà còn là vị thuốc quý, là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt và tình yêu thương vô bờ của người mẹ miền sơn cước.

Tôi nhớ như in hình ảnh mẹ tần tảo chăm sóc vườn ngải đắng - nguồn thuốc nam quý giá cho cả xóm nghèo. Những bát canh ngải đắng nấu với gà, với trứng không chỉ xua tan cái lạnh mùa đông mà còn chữa lành những vết thương, xoa dịu cơn đau của cha - người lính già với vết thương chiến trường trong lồng ngực. Vị đắng ban đầu rồi sẽ ngọt ngào nơi cuống họng, như chính cuộc đời lam lũ mà ấm áp yêu thương của mẹ.

Giờ đây, mỗi khi xuân sang nhìn những mầm ngải đắng vươn mình đón nắng mới, tôi như thấy bóng dáng mẹ hiền đâu đó. Mẹ đã đi xa, nhưng hương vị ngải đắng, bài thuốc dân gian và tình yêu thương mẹ để lại vẫn còn mãi với thời gian, như loài cây kiên cường này vẫn xanh tốt bốn mùa giữa đất trời khắc nghiệt.

Hồng Vân

Chiếc nón lá của mẹ không đơn thuần là vật che nắng che mưa - đó là cả một cuộc đời lam lũ, là biểu tượng cho sự hy sinh thầm lặng của người phụ nữ nông dân. Từ những ngày còn là cô dâu trẻ với chiếc nón trắng tinh trong ngày vu quy, đến khi trở thành người mẹ tảo tần nuôi con bằng giọt mồ hôi rơi trên vành nón dãi dầu, mẹ đã dùng chiếc nón ấy che chở cả gia đình qua bao mùa gió bão.

Tôi nhớ như in hình ảnh mẹ đội nón đi chợ bán dứa từ sớm tinh mơ, chiếc nón nhấp nhô sau lưng gánh nặng. Nhớ những trưa hè nắng cháy, mẹ vẫn đội nón ra đồng, bàn tay gầy guộc cần mẫn gặt từng bông lúa. Chiếc nón thấm đẫm mồ hôi, nước mắt và cả những lo toan của một đời vất vả. Nó không chỉ che nắng che mưa, mà còn che chở cho những giấc mơ con cái được đến trường, cho mái nhà dù nghèo nhưng ấm áp yêu thương.

Giờ đây, khi đưa mẹ đi chợ xuân, nhìn mẹ cầm chiếc nón lá mới, lòng tôi bồi hồi nhận ra: cuộc đời mẹ như chiếc nón lá - giản dị mà bền bỉ, mộc mạc mà sâu sắc. Dù thời gian có làm phai mờ màu nón, tình yêu thương mẹ dành cho gia đình vẫn nguyên vẹn như thuở nào.

Nguyễn Hà