12 Trò chơi phát triển kỹ năng tính nhanh, tính nhẩm hiệu quả nhất cho học sinh tiểu học

Mục đích: Củng cố và nâng cao kỹ năng tính nhẩm, tính nhanh một cách linh hoạt

Chuẩn bị: Không cần dụng cụ hỗ trợ

Cách chơi: Giáo viên đưa ra câu hỏi nhanh như: “5 + 3 = ?” hoặc “10 chia 2 bằng mấy?”, rồi chỉ định một học sinh trả lời. Sau khi trả lời xong, học sinh đó sẽ đặt câu hỏi tương tự và chọn bạn tiếp theo. Trò chơi diễn ra liên tục đến khi giáo viên ra hiệu lệnh dừng. Học sinh phải phản xạ nhanh; nếu trả lời sai sẽ bị phạt theo luật định trước.

Lưu ý: Có thể linh hoạt áp dụng cho các dạng toán đã học như cộng, trừ, nhân, chia nhằm ôn luyện kiến thức.

Mục đích: Rèn luyện khả năng tính nhẩm các phép cộng, trừ với số tròn chục, tròn trăm, tròn nghìn, cùng với các phép nhân chia trong phạm vi đã học. Phát triển phản xạ tính toán linh hoạt, chính xác.

Chuẩn bị: Chia lớp thành 2 đội thi đấu, mỗi đội tự đặt tên sáng tạo (ví dụ: Thỏ Trắng, Thỏ Nâu). Cử ban giám khảo, thư ký và các bạn cổ động viên.

Cách chơi: Hai đội thi đấu đối kháng. Bắt đầu bằng trò oẳn tù tì để chọn đội ra đề đầu tiên. Đội thứ nhất nêu một phép tính (cộng, trừ, nhân, chia đã học), đội còn lại nhanh chóng trả lời. Nếu trả lời sai, khán giả có quyền giành quyền trả lời. Sau mỗi lượt, đội trả lời sẽ đưa ra phép tính mới cho đội kia. Trò chơi diễn ra trong khoảng 5 phút. Ban thư ký sẽ ghi điểm: mỗi câu đúng được 10 điểm. Đội có số điểm cao hơn sẽ chiến thắng.

Mục đích: Kiểm tra và củng cố kỹ năng tính nhẩm của học sinh, đặc biệt là các bảng nhân và chia đã học.

Chuẩn bị: Một tờ giấy lớn ghi sẵn các phép tính nhân, chia trong phạm vi các bảng đã học.

Cách chơi: Một học sinh được chọn làm “đầu rồng” bước lên bảng, cất giọng hát vang:

"Rồng cuốn lên mây
Rồng cuốn lên mây
Ai mà tính giỏi về đây với mình”

Tiếp theo em hỏi: “Người tính giỏi có nhà hay không?”

Một bạn trong lớp trả lời: “Có tôi! Có tôi!” và tiến lên nhận thử thách. “Đầu rồng” đưa ra một phép tính, ví dụ: “42 chia 7 bằng mấy?”. Nếu bạn trả lời đúng, sẽ được nối vào làm phần thân rồng và trò chơi tiếp tục với câu hỏi mới.

Lưu ý: Nên chọn bạn “đầu rồng” là người lanh lẹ, hoạt bát, biết dẫn dắt trò chơi một cách sinh động.

Mục đích: Rèn luyện khả năng tính nhẩm các phép cộng, trừ, nhân, chia và phát triển kỹ năng giải toán tổng hợp.

Chuẩn bị: Một chậu cây cảnh được trang trí bằng các bông hoa giấy, mỗi bông chứa một bài toán hoặc câu đố, ví dụ:

– Đọc bảng nhân 8
– Tính chu vi mảnh đất hình chữ nhật dài 125m, rộng 68m
– Kim ngắn chỉ số 3, kim dài chỉ số 11. Mấy giờ rồi?
– 7m3cm bằng bao nhiêu cm?
– Vẽ đồng hồ chỉ 14 giờ 27 phút
– Câu đố toán học:

"Vừa trống vừa mái
Đếm đi đếm lại
Tất cả sáu mươi
Mái một phần tư
Còn là gà trống
Đố em tính được
Trống, mái mấy con?”

Cách chơi: Học sinh lần lượt lên hái hoa. Sau khi chọn một bông, em đọc to yêu cầu và có 30 giây để suy nghĩ rồi trình bày trước lớp. Trả lời đúng sẽ được tuyên dương và nhận phần thưởng nho nhỏ, khuyến khích tinh thần học tập tích cực.

Mục đích:

• Tăng cường kỹ năng tính nhẩm cộng, trừ hai chữ số (có nhớ và không nhớ), nhân và chia trong phạm vi bảng tính đã học.
• Khơi gợi tư duy sáng tạo và phát triển tinh thần hợp tác trong học sinh.

Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị hai chú thỏ giấy, mỗi chú mang một con số – là kết quả của phép tính. Kèm theo đó là các củ cà rốt giấy ghi sẵn các phép tính tương ứng.

Cách chơi: Giáo viên gắn các chú thỏ lên bảng, đặt các củ cà rốt bên cạnh. Học sinh được chia thành từng nhóm nhỏ. Trong vòng 3 phút, từng nhóm lần lượt chọn các củ cà rốt có phép tính đúng với kết quả ghi trên thỏ để “cho thỏ ăn”. Nhóm nào tìm đúng và nhiều phép tính nhất sẽ giành chiến thắng. Trò chơi có thể được áp dụng linh hoạt cho các dạng toán cộng, trừ, nhân, chia.

Mục đích: Tăng cường kỹ năng tính nhẩm các phép cộng, trừ với số có hai chữ số (bao gồm cả có nhớ và không nhớ), cũng như nhân chia trong phạm vi bảng đã học.

Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị hai bảng phụ, mỗi bảng có hình các chuồng gà với kết quả khác nhau và nhiều con gà giấy, mỗi con mang một phép tính (số lượng gà nhiều hơn số chuồng).

Cách chơi: Giáo viên treo bảng phụ lên bảng lớp. Mỗi đội gồm ba em lần lượt sử dụng phấn để nối các con gà mang phép tính với chuồng có kết quả phù hợp. Trong một khoảng thời gian quy định, đội nào hoàn thành nhanh và chính xác hơn sẽ giành chiến thắng. Trò chơi phù hợp với các bài học về cộng, trừ, nhân, chia và rèn luyện kỹ năng tính nhẩm.

Mục đích:

• Rèn luyện kỹ năng tính nhẩm cộng, trừ không nhớ trong phạm vi 100.
• Hình thành phong cách nhanh nhẹn, khả năng phối hợp ăn ý trong hoạt động nhóm.

Chuẩn bị: Giáo viên kẻ một bảng 9 ô vuông theo mô hình trò chơi ô chữ. Chuẩn bị các thẻ bài ghi sẵn phép tính như: 45 + 4; 64 + 3; 92 + 3; 69 – 8; 96 – 6; 56 – 5; 47 – 4; 26 – 6; 57 + 23, và giữ kín các thẻ cho tới khi trò chơi bắt đầu.

Cách chơi: Lớp chia làm hai đội, mỗi đội chọn ba thành viên. Đội một dùng bút xanh – gọi là “Quân xanh”, đội kia dùng bút đỏ – gọi là “Quân đỏ”. Khi giáo viên đọc to phép tính từ thẻ bài, hai đội cùng tính nhẩm. Đội nào trả lời đúng và nhanh hơn sẽ được điền kết quả vào một ô trên bảng. Đội nào tạo được một hàng ba ô liên tiếp (ngang, dọc, chéo) trước sẽ giành chiến thắng.

Mục đích:

• Củng cố kỹ năng cộng, trừ nhẩm trong phạm vi các bảng đã học.
• Khuyến khích tinh thần hợp tác và tính tập thể cao trong hoạt động nhóm.

Chuẩn bị:

• Hai bông hoa bằng bìa cứng có gắn nam châm phía sau.
• Mười chiếc lá xanh có nam châm, mỗi lá ghi một phép tính.

Cách chơi:

• Chọn hai đội, mỗi đội gồm bốn học sinh.
• Gắn hai bông hoa và các chiếc lá lên bảng. Giới thiệu: Mỗi bông hoa có một nhị mang giá trị kết quả. Nhiệm vụ của các em là tìm nhanh những chiếc lá có phép tính đúng với kết quả ở nhị hoa và gắn lên cành hoa để tạo thành bông hoa toán học hoàn chỉnh.
• Cả hai đội xếp thành hàng dọc, khi có hiệu lệnh, cùng bắt đầu. Đội nào hoàn thành nhanh và chính xác hơn sẽ chiến thắng.

Mục đích: Phát triển khả năng tính toán nhanh và chính xác các phép tính cơ bản.

Chuẩn bị:

• 2 chậu cây có đánh số 1 và 2
• Nhiều bông hoa bằng giấy cứng, mặt trước màu trắng ghi phép tính
• Phấn màu
• Đồng hồ bấm giờ
• 3 học sinh giỏi được phân công làm giám khảo và thư ký

Cách chơi: Chia lớp thành 2 đội. Khi có hiệu lệnh “bắt đầu”, từng thành viên lần lượt lên bốc một bông hoa ghi phép tính từ bàn giáo viên, tính nhẩm kết quả rồi gắn hoa lên cây của đội mình. Hết người này đến người khác tiếp tục cho đến khi hết 2 phút. Khi kết thúc thời gian, mỗi đội cử một bạn đại diện đọc to kết quả từng bông hoa trên cây và cho lớp cùng quan sát. Giám khảo sẽ chấm điểm, thư ký ghi lại kết quả.

Cách tính điểm:

• Mỗi phép tính đúng được tính 10 điểm.
• Cộng tổng điểm của mỗi đội, đội nào cao điểm hơn sẽ giành chiến thắng.

Thời gian chơi: Từ 5 đến 7 phút

Cách chơi: Giáo viên hô lớn: “Đoàn kết, Đoàn kết!” Học sinh đồng thanh đáp lại: “Kết mấy, kết mấy?”. Sau đó giáo viên đọc một phép tính như “Kết 3 x 2”, “14 - 9” hoặc “8 + 3”… Các em phải tính nhanh trong đầu rồi lập tức kết nhóm đúng với kết quả của phép tính.

Luật chơi: Những em phản ứng nhanh và đúng sẽ được tuyên dương; ngược lại, các em chậm hoặc sai sẽ nhận hình phạt nhẹ nhàng theo hình thức vui nhộn của lớp.

Mục đích: Giúp học sinh nâng cao kỹ năng tính nhẩm cộng, trừ trong phạm vi 10, đồng thời khắc sâu mối quan hệ giữa hai phép tính này.

Chuẩn bị: Các tấm thẻ ghi sẵn phép tính:
4 + 5 = ; 9 – 5 =
5 + 4 = ; 9 – 4 =
8 + 2 = ; 10 – 2 =
2 + 8 = ; 10 – 8 =
6 + 3 = ; 9 – 3 =

Cách chơi: Trong lớp học, học sinh lần lượt cầm thẻ và đọc to phép tính. Cả lớp đồng thanh đọc kết quả (ví dụ: “bốn cộng năm bằng chín”, “chín trừ năm bằng bốn”). Tiếp tục với các phép tính còn lại. Em nào đọc sai sẽ bị “phạt vui” bằng cách đọc lại phép tính và kết quả đúng 5 lần, tạo không khí học mà chơi, chơi mà học.

Mục đích:

• Rèn luyện kỹ năng tính nhẩm nhanh các phép cộng, trừ, nhân, chia với số tròn chục, tròn trăm.
• Phát triển phản xạ nhanh, tinh mắt và khả năng kết nối nhóm.

Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 10–15 tấm bìa hình chữ nhật (10 x 15cm) có gắn dây đeo, mỗi tấm ghi một phép tính hoặc một kết quả.

Cách tổ chức: Học sinh xung phong lên bảng rút thẻ, đeo trước ngực rồi đứng thành vòng tròn. Mỗi em phải nhanh chóng tính nhẩm để xác định bạn có thẻ tương ứng với kết quả hoặc phép tính của mình. Trong khi chờ hiệu lệnh, các em vừa đi khập khiễng kiểu “lặc cò cò” vừa hát: “Lặc cò cò cho cái giò nó khoẻ...”. Khi nghe tiếng hô “Tìm bạn! Tìm bạn!”, các em nhanh chóng ghép đôi chính xác để tạo thành “đôi bạn toán học” hoàn hảo.