6 Bài phân tích "Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?" (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều) xuất sắc nhất

Chuẩn bị

- Dương Trung Quốc (1947), nhà sử học xuất thân từ vùng đất Bến Tre kiên cường.

- Tác giả của nhiều công trình nghiên cứu lịch sử có giá trị sâu sắc.

Khám phá văn bản

Câu 1. Ý nghĩa của việc tác giả nhắc đến Đại cáo bình Ngô?

Mở đường dẫn dắt người đọc vào mạch tư duy chính của bài viết.

Câu 2. Mục đích của những dẫn chứng lịch sử?

Khẳng định vị thế và niềm tự hào về một Việt Nam kiên cường.

Câu 3. Vấn đề trọng tâm trong phần 3?

Tại sao sau 20 năm đổi mới với nhiều thành tựu, đất nước vẫn đối mặt nguy cơ tụt hậu?

Câu 4. Thông điệp từ vị Đại tướng lừng danh?

Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhắc nhở về sự hy sinh vĩ đại của các thế hệ cha anh.

Câu 5. Giải nghĩa "quốc danh" và ví dụ?

• Danh xưng chính thức của một quốc gia
• Như: Việt Nam, Nhật Bản, Pháp,...

Suy ngẫm sâu sắc

Câu 1. Giải mã nhan đề và hệ thống luận điểm

- Nhan đề như lời chất vấn đánh thức tư duy

- Luận đề: Khẳng định tầm vóc Việt Nam

- Hệ thống luận điểm:

• Truyền thống đấu tranh kiên cường
• Bản lĩnh dân tộc qua các thời kỳ
• Nguyên nhân tụt hậu hiện tại
• Tư duy lớn để vươn tầm quốc tế

Câu 2. Giá trị của phần hồi ức lịch sử

- Khắc họa chân dung dân tộc anh hùng

- Sức mạnh cốt lõi: Lòng tự tôn dân tộc

Câu 3. Nguyên nhân tụt hậu và minh chứng

- Hậu quả chiến tranh kéo dài

- Tư duy hạn hẹp trong thời đại mới

- Dẫn chứng từ lời Đại tướng

- Ví dụ về cách đặt tên doanh nghiệp

Câu 4. Thông điệp cho thế hệ trẻ

- Thoát khỏi tâm lý tự ti

- Kế thừa truyền thống cha ông

- Xây dựng tầm nhìn rộng mở

Câu 5. Quan điểm cá nhân

"Việt Nam - dân tộc nhỏ về địa lý nhưng lớn lao về ý chí. Từ tro tàn chiến tranh, chúng ta vươn lên với tốc độ phát triển đáng kinh ngạc. Những thành tựu kinh tế, văn hóa và vị thế quốc tế ngày nay là minh chứng hùng hồn: Việt Nam không hề nhỏ bé, mà đang từng bước khẳng định tầm vóc của mình trên trường quốc tế."

I. Chân dung tác giả Dương Trung Quốc

- Sinh ngày 2/6/1947, nhà sử học - chính trị gia xuất chúng

- Đại biểu Quốc hội nhiều khóa, thành viên ngoài Đảng duy nhất trúng cử

- Ứng viên Quốc hội do Mặt trận Tổ quốc giới thiệu (2016)

- Tổng thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Tổng biên tập tạp chí Xưa & Nay

- Nổi tiếng với những phát ngôn thẳng thắn, sắc sảo

II. Hành trình khám phá tác phẩm

Thể loại: Văn nghị luận sâu sắc

Nguồn gốc: Trích từ diễn đàn báo Thanh Niên (3-6/2006)

Bố cục tinh tế:

1. Hành trình dân tộc: Từ tồn tại đến phát triển

2. Bản anh hùng ca: 40 năm chứng minh sức mạnh

3. Thách thức hiện tại: Nguy cơ tụt hậu

4. Tầm nhìn tương lai: Tư duy lớn cho quốc gia

III. Những tầng ý nghĩa sâu sắc

1. Di sản lịch sử hào hùng

- Hồi ức về Đại cáo Bình Ngô và các anh hùng dân tộc

- Tinh thần tự tôn làm nên sức mạnh Việt Nam

2. Hiện trạng và thách thức

- Hậu quả chiến tranh kéo dài

- Tư duy nhỏ hẹp trong thời đại mới

- Bài học từ lời Đại tướng Võ Nguyên Giáp

3. Triết lý phát triển

- Tầm nhìn lớn tạo nên vị thế lớn

- Thông điệp cho thế hệ trẻ: Học lịch sử để kiến tạo tương lai

Tinh thần Việt Nam: Nhỏ về địa lý, lớn về khí phách

Bài viết khai mở câu hỏi mang tính thời đại: "Việt Nam - quốc gia nhỏ bé hay vĩ đại?" thông qua hệ thống luận điểm sắc bén. Tác giả dẫn dắt người đọc qua hành trình:

- Hành trình 4000 năm dựng nước và giữ nước

- Những chiến công lừng lẫy chống ngoại xâm

- Thách thức trong công cuộc hiện đại hóa

- Tầm nhìn vươn tầm quốc tế

Quan điểm về vị thế Việt Nam

1. "Dải đất hình chữ S tuy khiêm tốn về địa lý, nhưng tầm vóc lịch sử khiến thế giới nể phục"

- Chiến thắng trước các đế quốc hùng mạnh

- Nền văn hóa đậm bản sắc Á Đông

- Vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế

2. "Con người Việt Nam - khiêm nhường về thể chất, nhưng kiêu hùng về ý chí"

- Tinh thần bất khuất qua các thời kỳ

- Trí tuệ sáng tạo trong khó khăn

- Sức mạnh đoàn kết dân tộc

3. "Tương lai thuộc về thế hệ biết kế thừa di sản cha ông và dám nghĩ lớn"

- Tiếp nối truyền thống anh hùng

- Phát huy tinh thần đổi mới

- Xây dựng Việt Nam thành quốc gia thịnh vượng

Khám phá tác phẩm "Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?"

Chuẩn bị:

- Tác giả Dương Trung Quốc (1947), nhà sử học uyên bác với những phát biểu thẳng thắn

- Diễn đàn báo Thanh Niên (3-6/2006) thu hút hàng vạn ý kiến đóng góp

Hành trình khám phá:

1. Dẫn nhập lịch sử:

- Gợi nhắc Đại cáo Bình Ngô như khúc dạo đầu đầy ý nghĩa

- Những câu chuyện lịch sử làm nổi bật tinh thần dân tộc

2. Tinh hoa nội dung:

- Sức mạnh Việt Nam: Từ truyền thống hào hùng đến ý chí vươn lên

- Thách thức hiện đại: Nguy cơ tụt hậu và tâm lý tự ti

- Thông điệp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp: Nhắc nhở về giá trị của hòa bình

3. Giá trị tư tưởng:

- Bài học về lòng tự tôn dân tộc

- Tầm quan trọng của tư duy đổi mới

- Vai trò của thế hệ trẻ trong công cuộc kiến thiết đất nước

Suy ngẫm cá nhân:

"Việt Nam - dải đất hình chữ S tuy khiêm tốn về địa lý nhưng ẩn chứa sức mạnh phi thường. Từ lịch sử oai hùng đến những thành tựu đương đại, chúng ta đã chứng minh tầm vóc của một dân tộc không bao giờ chịu khuất phục. Thế hệ trẻ hôm nay cần kế thừa tinh thần ấy, vượt qua mặc cảm 'nước nhỏ' để cùng nhau xây dựng một Việt Nam hùng cường, sánh vai cùng các cường quốc năm châu."

Khám phá tác phẩm "Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?"

Chuẩn bị:

- Tác giả Dương Trung Quốc (1947) - nhà sử học uyên bác với những phân tích sắc sảo

- Diễn đàn báo Thanh Niên - nơi khơi nguồn những tranh luận sâu sắc về vị thế dân tộc

Hành trình khám phá:

1. Góc nhìn lịch sử:

- Đại cáo Bình Ngô như bản hùng ca mở đầu

- Những câu chuyện lịch sử làm nổi bật tinh thần bất khuất

2. Hiện thực đất nước:

- Thành tựu 20 năm đổi mới và những trăn trở

- Lời nhắc nhở sâu sắc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp

- Khái niệm "quốc danh" - niềm tự hào dân tộc

3. Tầm nhìn tương lai:

- Vượt qua tâm lý "nước nhỏ"

- Xây dựng tư duy lớn cho thế hệ trẻ

- Hành động vì một Việt Nam hùng cường

Suy ngẫm cá nhân:

"Việt Nam - dải đất hình chữ S tuy khiêm tốn về địa lý nhưng ẩn chứa sức mạnh phi thường. Từ lịch sử oai hùng đến những thành tựu đương đại, chúng ta đã chứng minh tầm vóc của một dân tộc không bao giờ chịu khuất phục. Thế hệ trẻ hôm nay cần kế thừa tinh thần ấy, vượt qua mặc cảm 'nước nhỏ' để cùng nhau xây dựng một Việt Nam hùng cường, sánh vai cùng các cường quốc năm châu."

Khám phá tác phẩm "Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?"

Chuẩn bị:

- Tác giả Dương Trung Quốc (1947) - nhà sử học uyên bác với những phát biểu thẳng thắn

- Tìm hiểu diễn đàn báo Thanh Niên về vị thế dân tộc

Hành trình khám phá:

1. Góc nhìn lịch sử:

- Đại cáo Bình Ngô - áng thiên cổ hùng văn

- Những câu chuyện lịch sử làm nổi bật tinh thần dân tộc

2. Hiện thực đất nước:

- Thành tựu 20 năm đổi mới và những trăn trở

- Lời nhắc nhở sâu sắc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp

- Khái niệm "quốc danh" - niềm tự hào dân tộc

3. Tầm nhìn tương lai:

- Vượt qua tâm lý "nước nhỏ"

- Xây dựng tư duy lớn cho thế hệ trẻ

- Hành động vì một Việt Nam hùng cường

Suy ngẫm cá nhân:

"Việt Nam - dải đất hình chữ S tuy khiêm tốn về địa lý nhưng ẩn chứa sức mạnh phi thường. Từ lịch sử oai hùng đến những thành tựu đương đại, chúng ta đã chứng minh tầm vóc của một dân tộc không bao giờ chịu khuất phục. Thế hệ trẻ hôm nay cần kế thừa tinh thần ấy, vượt qua mặc cảm 'nước nhỏ' để cùng nhau xây dựng một Việt Nam hùng cường, sánh vai cùng các cường quốc năm châu."