Top 10 Điều Cần Lưu Ý Quan Trọng Về Bệnh Cơ Xương Khớp

Khi phát hiện những dấu hiệu bất thường liên quan đến khớp, bệnh nhân cần đến ngay các cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa tiến hành chẩn đoán chính xác. Việc thăm khám kỹ lưỡng sẽ giúp xác định tình trạng bệnh và đưa ra giải pháp điều trị phù hợp. Thông thường, bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng lâm sàng và chỉ định một số xét nghiệm như:

• Chụp X-Quang
• Chụp Cộng Hưởng Từ (MRI)
• Nội Soi Khớp
• Siêu Âm Khớp

Dựa trên kết quả, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị tối ưu, có thể bao gồm thuốc Tây y, vật lý trị liệu, phẫu thuật hoặc điều trị bằng tế bào gốc. Mục tiêu của việc điều trị là giảm triệu chứng, phục hồi chức năng khớp và ngăn ngừa biến chứng tàn phế.

Bệnh lý cơ xương khớp có thể xảy ra ở bất kỳ ai, từ trẻ em đến người lớn. Nếu bạn gặp phải những cơn đau kéo dài không dứt, đó là dấu hiệu cảnh báo hệ thống cơ xương khớp đang gặp vấn đề.

Cụ thể, bạn cần đến bệnh viện ngay khi gặp phải các triệu chứng sau trong một thời gian dài: Đau nhức khi di chuyển khớp, đau tăng lên khi vận động mạnh. Đừng nghĩ đơn giản là do lao động quá sức, đó có thể là dấu hiệu thoái hóa khớp.

Đau nhức khớp gối, các khớp tay,... kèm theo sưng tấy, đỏ và khó di chuyển vào buổi sáng. Những thay đổi thời tiết có thể làm cho cơn đau trở nên nặng nề và thường xuyên hơn. Đau khi cúi gập người, không thể duỗi thẳng chân hoặc tay và các khớp bị sưng ở vị trí đó.

Dưới đây là một số vấn đề phổ biến mà người bệnh thường gặp khi đi khám bệnh về xương:

• Người bệnh cần mang theo giấy tờ tùy thân và bảo hiểm y tế để đăng ký khám. Đồng thời, nên mang theo các kết quả xét nghiệm, hình ảnh chẩn đoán và đơn thuốc từ những lần khám trước để bác sĩ có thể đối chiếu tình trạng bệnh.
• Khi gặp bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp, bệnh nhân nên chủ động cung cấp thông tin về triệu chứng, tiền sử bệnh của bản thân và gia đình, thời gian đau kéo dài, thói quen sinh hoạt và công việc. Càng chia sẻ chi tiết, chẩn đoán sẽ càng chính xác và quá trình điều trị sẽ hiệu quả hơn.
• Trong ngày khám, người bệnh không nên sử dụng thuốc (nếu đang trong liệu trình điều trị), cũng không nên ăn sáng trước khi đến khám để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác hơn.
• Đi cùng người thân là điều nên làm, vì bệnh nhân xương khớp thường gặp khó khăn trong việc di chuyển, đặc biệt là trong những cơn đau dữ dội.

Khi phát hiện dấu hiệu bất thường ở khớp, việc thăm khám kịp thời sẽ giúp bệnh nhân nhận được sự tư vấn, chẩn đoán và điều trị chính xác. Càng sớm, càng tốt để phác đồ điều trị thoái hóa khớp được áp dụng hiệu quả. Dưới đây là các phương pháp điều trị cơ xương khớp theo từng giai đoạn bệnh:

• Điều trị bảo tồn và vật lý trị liệu: Đây là phương pháp thường áp dụng khi bệnh còn nhẹ. Bệnh nhân sẽ được điều trị bằng các phương pháp vật lý trị liệu như chườm nóng, xung điện, chiếu đèn hồng ngoại, sử dụng máy phát sóng ngắn, luyện tập cơ khớp, xoa bóp... giúp giảm đau và chống viêm. Đồng thời, bệnh nhân cần nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh. Điều trị bảo tồn có thể kết hợp với các phương pháp khác nhằm hỗ trợ phục hồi chức năng khớp.
• Điều trị bằng thuốc: Đối với bệnh nhân nặng, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc tiêm, thuốc giảm đau, kháng viêm, hoặc thuốc giãn cơ. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ để tránh lạm dụng và tránh tác dụng phụ. Mặc dù hiệu quả điều trị tức thời, nhưng việc dùng thuốc lâu dài có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Các loại thuốc thường dùng bao gồm thuốc giảm đau, kháng viêm, dùng đường uống, bôi ngoài da, hoặc tiêm trực tiếp vào khớp.

Khi mắc viêm khớp, có một số lưu ý quan trọng mà bạn cần nắm rõ để việc điều trị trở nên hiệu quả hơn, đồng thời hạn chế những rủi ro không mong muốn:

Những điều nên làm:

• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bất thường trong hệ xương khớp, giúp can thiệp kịp thời.
• Tiếp nhận phác đồ điều trị ngay khi có triệu chứng, đừng trì hoãn vì việc điều trị sớm sẽ mang lại hiệu quả phục hồi cao hơn.
• Tuân thủ chế độ ăn uống và vận động khoa học đã được bác sĩ chỉ định để hỗ trợ quá trình hồi phục.
• Chọn lựa và sử dụng thực phẩm chức năng bổ khớp từ các nguồn uy tín, đảm bảo phù hợp với nhu cầu sức khỏe của bạn.

Những điều không nên làm:

• Tránh khuân vác vật nặng, có thể làm tổn thương khớp và gia tăng đau đớn.
• Không tự ý sử dụng thuốc điều trị viêm khớp nếu chưa có sự chỉ định của bác sĩ.
• Không giữ nguyên một tư thế trong thời gian dài, hãy thay đổi tư thế thường xuyên để giảm áp lực lên khớp.
• Không nên áp dụng các phương pháp dân gian chưa được kiểm chứng về hiệu quả và độ an toàn.

Trứng: Trứng không chỉ cung cấp vitamin và khoáng chất mà còn chứa các axit amin thiết yếu giúp xương trở nên chắc khỏe. Đặc biệt, lòng đỏ trứng rất giàu canxi, một dưỡng chất quan trọng cho xương.

Cá: Các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ, cá mòi và cá da trơn như cá trê, cá basa rất giàu canxi và vitamin D, là thực phẩm lý tưởng để tăng cường sức khỏe xương khớp.

Sữa đậu nành: Đậu nành cung cấp một lượng canxi dồi dào và cơ thể dễ dàng hấp thụ nhờ hàm lượng phytoestrogen có trong đó, giúp tăng cường sức khỏe hệ xương.

Hành: Hành không chỉ chứa canxi mà còn chứa các chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp ngăn ngừa quá trình thoái hóa xương và giảm nguy cơ loãng xương hiệu quả.

Sữa chua: Sữa chua là nguồn cung cấp canxi và vitamin D tuyệt vời, với một phần sữa chua không béo có thể cung cấp tới 30% lượng canxi cần thiết cho cơ thể.

Phần lớn các bệnh cơ xương khớp rất khó điều trị tận gốc, và trong nhiều trường hợp, phẫu thuật có thể là biện pháp duy nhất. Vì vậy, việc phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số lời khuyên giúp bạn phòng tránh bệnh cơ xương khớp:

• Chế độ dinh dưỡng: Hãy bổ sung thực phẩm giàu canxi như sữa và các chế phẩm từ sữa, hạt, cá, tôm và các loại rau củ quả vào khẩu phần ăn hàng ngày để tăng cường sức khỏe xương khớp.
• Chế độ vận động: Người thừa cân, ít vận động có nguy cơ cao mắc bệnh cơ xương khớp. Do đó, duy trì thói quen vận động là vô cùng cần thiết.
• Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ, hoặc chạy bộ mỗi ngày sẽ giúp bảo vệ sức khỏe của hệ cơ xương khớp.
• Chế độ sinh hoạt và làm việc hợp lý: Thường xuyên thay đổi tư thế, tránh ngồi hay đứng quá lâu, không làm việc quá sức và dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý là những thói quen cần duy trì.
• Kiểm soát cân nặng: Béo phì làm tăng áp lực lên khớp, gây tổn thương. Việc điều chỉnh trọng lượng cơ thể hợp lý sẽ giúp giảm bớt sự căng thẳng cho các khớp.

Hệ cơ xương là nền tảng vững chắc tạo nên bộ khung của cơ thể. Bệnh cơ xương khớp xảy ra khi chức năng của các khớp, dây chằng, cơ bắp, thần kinh, gân và xương sống bị suy yếu.

Tình trạng này có thể gây đau đớn và hạn chế khả năng di chuyển, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Tổn thương ở cơ xương khớp có thể để lại di chứng, làm suy giảm sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Thoái Hóa Khớp: Là tình trạng tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn, có sự viêm và giảm dịch khớp. Thoái hóa khớp chủ yếu xảy ra do tuổi tác, bên cạnh đó còn có các yếu tố như di truyền, béo phì, viêm khớp dạng thấp, các vi chấn thương tái diễn và các tai nạn lao động, thể thao gây tổn thương cho khớp.

Viêm Khớp Dạng Thấp: Là bệnh lý viêm mạn tính, có thể ảnh hưởng đến toàn thân, đặc biệt là các khớp, gây sưng, nóng, đỏ, cứng khớp và hạn chế cử động. Các khớp nhỏ của bàn tay và bàn chân thường bị ảnh hưởng, nhưng các cơ quan khác như tim, phổi, da, mắt cũng có thể tổn thương. Viêm khớp dạng thấp gây tổn thương khớp ở cả hai bên cơ thể.

Thoát Vị Đĩa Đệm: Là khi nhân nhầy của đĩa đệm bị lệch ra khỏi vị trí, đè ép lên các rễ thần kinh, gây đau và tê bì. Các yếu tố như di truyền, tư thế sai khi lao động và vận động, tai nạn hoặc chấn thương cột sống có thể gây ra thoát vị đĩa đệm. Cơn đau thường lan từ thắt lưng xuống chân, gọi là đau thần kinh tọa.

Gai Cột Sống: Là sự phát triển thêm của xương trên đốt sống, do thoái hóa sụn và xương, gai mọc ra và chèn ép vào dây thần kinh gây đau. Thường thì bệnh nhân không cảm nhận đau trong giai đoạn đầu, nhưng khi bệnh tiến triển, gai cọ xát với xương khác hoặc các mô mềm, như dây chằng và rễ thần kinh, khiến cơn đau xuất hiện.

Đau Thần Kinh Tọa: Là tình trạng đau lan từ mông xuống dọc theo dây thần kinh tọa. Thường gặp do thoát vị đĩa đệm hoặc thoái hóa cột sống thắt lưng.

Thoái Hóa Cột Sống Thắt Lưng: Gai xương xâm lấn vào các lỗ liên đốt, nơi dây thần kinh tọa thoát ra, gây đau. Đôi khi sự hẹp ống sống cũng gây ra đau.

Trượt Đốt Sống: Khi đốt sống trượt ra khỏi vị trí, hẹp lỗ liên đốt và chèn ép dây thần kinh tọa, dẫn đến cơn đau.

Các chuyên gia cho biết, bệnh cơ xương khớp có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

Tuổi Tác: Đây là yếu tố chủ yếu dẫn đến thoái hóa khớp. Khi tuổi tác tăng lên, quá trình lão hóa trong cơ thể diễn ra nhanh chóng, ảnh hưởng đến hệ thống xương khớp, khiến chúng yếu dần. Thoái hóa khớp thường gặp ở những người ngoài 40 tuổi.

• Thừa Cân Béo Phì: Trọng lượng cơ thể quá nặng gây áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối và cột sống. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến tổn thương khớp và gia tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Luyện Tập Thể Thao Quá Độ: Việc luyện tập thể dục thể thao không đúng cách hoặc quá sức có thể gây chấn thương cho các khớp, làm tăng tốc độ thoái hóa nếu không được điều trị đúng cách.
• Thói Quen Sinh Hoạt Sai Tư Thế: Tư thế làm việc, ngồi, nằm hoặc cúi gập người không đúng cách sẽ gây hại cho xương khớp, làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh. Nếu công việc yêu cầu mang vác vật nặng hoặc đứng/ngồi lâu, lưu thông máu sẽ bị cản trở, khiến xương khớp dễ bị suy yếu.
• Chế Độ Ăn Uống Thiếu Khoa Học: Chế độ ăn uống thiếu chất dinh dưỡng cũng là nguyên nhân phổ biến gây thoái hóa khớp. Đặc biệt, khi cơ thể thiếu canxi, glucosamine, hoặc chondroitin, hệ thống xương sẽ yếu dần, tạo điều kiện cho sụn khớp bị bào mòn.
• Giảm Cân Quá Nhanh: Việc giảm cân đột ngột làm giảm khả năng hấp thụ canxi, đẩy nhanh quá trình lão hóa. Ngoài ra, cơ thể mất đi lớp mỡ bảo vệ, dễ bị ngã hoặc gặp chấn thương, gây gãy xương hoặc loãng xương.
• Mắc Các Bệnh Lý: Một số bệnh lý như loãng xương, viêm khớp dạng thấp, nhiễm trùng khớp... cũng là nguyên nhân dẫn đến bệnh cơ xương khớp. Bệnh thoái hóa khớp có thể phát sinh từ những yếu tố như di truyền hoặc dị tật bẩm sinh tại khớp.