Top 15 bài văn phân tích tác phẩm 'Tức nước vỡ bờ' (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều) hay nhất

Ngô Tất Tố là nhà văn hiện thực nổi bật trước cách mạng tháng Tám, với các tác phẩm phản ánh sâu sắc đời sống khó khăn của người nông dân. Những hình ảnh trong 'Tức nước vỡ bờ' đã khắc họa rõ nét sự khốn khổ của những con người bị áp bức, bị bần cùng hóa bởi chính sách thuế nặng nề và chiến tranh. Trong đó, nhân vật chị Dậu đã trở thành hình mẫu tiêu biểu cho những người nông dân bị áp bức.

Qua tác phẩm, chúng ta thấy rõ sự tàn nhẫn của các quan lại, khi họ buộc người dân phải nộp sưu thuế dù cuộc sống đã nghèo đói đến mức không còn đủ cơm ăn. Sự đau đớn của những người nông dân, đặc biệt là hình ảnh chị Dậu cầu xin cho chồng được tha, đã phản ánh được sự bất công trong xã hội đương thời. Cảnh anh Dậu bị đánh đập, và sự khổ cực của chị Dậu khi phải bán con để lo tiền thuế, đã lên án gay gắt những thế lực tàn ác của xã hội phong kiến.

Những hình ảnh đó không chỉ là sự phản ánh chân thực cuộc sống khốn khó mà còn là lời tố cáo mạnh mẽ đối với sự áp bức, bóc lột. Chị Dậu, với sức mạnh tinh thần và tình yêu thương chồng, đã đứng lên đấu tranh chống lại cái ác, thể hiện sức mạnh của người phụ nữ nông dân Việt Nam trong việc bảo vệ công lý. Tác phẩm 'Tức nước vỡ bờ' là một minh chứng rõ ràng cho sự đấu tranh kiên cường của những người nông dân nghèo khổ trong xã hội phong kiến.

Ngô Tất Tố là một cây bút hiện thực sắc sảo, nổi bật trong thời kỳ cách mạng, với những tác phẩm phản ánh chân thực cảnh ngộ bi thảm của người nông dân. Những nhân vật trong các tác phẩm của ông là hiện thân của sự chịu đựng, cam phận trước ách áp bức, bóc lột mà không thể tìm được lối thoát. Trong số những tác phẩm nổi bật, 'Tắt đèn' là tác phẩm gây ấn tượng mạnh mẽ, đặc biệt là phân đoạn 'Tức nước vỡ bờ' với những xúc cảm sâu sắc và đầy ý nghĩa.

Ngô Tất Tố đã khéo léo chọn lựa chủ đề từ các vụ thuế nặng nề ở các làng quê Bắc Bộ, vẽ lên bức tranh đau thương về số phận của người nông dân và sự tàn nhẫn của các thế lực thống trị. Tác phẩm thể hiện sự bóc lột của các tầng lớp cường hào, quan lại, đặc biệt là vợ chồng Nghị Quế, những kẻ lợi dụng hoàn cảnh khó khăn của người dân để trục lợi. Họ là hình ảnh tiêu biểu cho những kẻ áp bức trong xã hội phong kiến tàn dư.

Trong khi đó, nhân vật chị Dậu là hình mẫu đầy kiên cường, dũng cảm, thể hiện tình yêu thương vô bờ bến với gia đình. Dù trong hoàn cảnh khó khăn, chị không ngừng cố gắng chăm lo cho chồng, cho con, chịu đựng hết thảy sự nghèo đói và khổ sở. Chị Dậu vừa phải gánh chịu những đòn roi từ kẻ áp bức, vừa phải chống chọi với cái đói và nỗi lo toan trong gia đình. Cảnh chị múc cháo từ nồi cũ cho chồng, vừa quạt vừa ân cần mời anh ăn, thể hiện tình cảm chân thành và sự hy sinh vô điều kiện của người vợ nghèo.

Chị Dậu đã trở thành trụ cột vững vàng cho gia đình khi chồng bị đánh đập, thân tàn ma dại. Bằng mọi cách, chị đã bán tất cả, kể cả đứa con gái yêu quý của mình, chỉ mong cứu được chồng. Chị đã phải trải qua bao đau đớn, xót xa nhưng vẫn không bỏ cuộc. Lúc anh Dậu vừa hồi phục, bọn tay sai lại đến, đe dọa bắt anh đi, khiến chị Dậu không còn sự lựa chọn nào ngoài việc phản kháng mạnh mẽ. Lời van xin của chị Dậu ban đầu không được nghe, nhưng khi sự nhẫn nhục đã bị dồn nén quá lâu, chị đã vùng lên, đối diện với kẻ thù một cách đầy quyết liệt.

Cảnh chị Dậu quật ngã tên tay sai thể hiện sức mạnh tiềm tàng của lòng căm phẫn, tình yêu thương gia đình. Chính sự áp bức tột cùng đã thúc đẩy chị đứng lên chống lại sự tàn nhẫn. Câu chuyện của chị Dậu, dù chỉ là một hành động cá nhân, nhưng đã phản ánh rõ quy luật của xã hội: có áp bức, có đấu tranh. Tác phẩm 'Tắt đèn' dù kết thúc với cảnh ngộ bi thương của chị Dậu, nhưng cũng là minh chứng cho sự đấu tranh không ngừng của người nông dân, và là lời gợi mở cho những cuộc cách mạng tiếp theo.

Với tác phẩm này, Ngô Tất Tố đã khắc họa một cách sâu sắc cảnh ngộ người nông dân trước cách mạng. Câu tục ngữ 'tức nước vỡ bờ' qua ngòi bút của ông không chỉ là lời cảnh tỉnh mà còn là động lực mạnh mẽ cho các cuộc đấu tranh sau này.

Tắt đèn, tác phẩm nổi bật của Ngô Tất Tố, không chỉ ghi dấu với giá trị hiện thực sâu sắc mà còn toát lên vẻ đẹp nhân đạo mạnh mẽ. Dù bị áp bức, dồn đến bước đường cùng, nhưng nhân vật trong tác phẩm không hề cam chịu mà luôn giữ trong mình ngọn lửa phản kháng mãnh liệt. Đoạn trích 'Tức nước vỡ bờ' vừa vạch trần bộ mặt tàn ác của giai cấp thống trị, vừa ca ngợi tình yêu thương và sức mạnh phản kháng của những người nông dân.

Nhan đề “Tức nước vỡ bờ” xuất phát từ một câu thành ngữ, ám chỉ quy luật tự nhiên: khi nước bị dồn ứ quá lâu, sẽ làm vỡ bờ ngăn. Thành ngữ này cũng phản ánh chân lý xã hội: có áp bức ắt sẽ có đấu tranh. Đây là một nhan đề hết sức hợp lý, không chỉ phản ánh trung thực nội dung tác phẩm mà còn ngầm nhấn mạnh rằng khi quần chúng bị áp bức, con đường duy nhất để giải thoát chính là đấu tranh. Tác phẩm xây dựng hai hình tượng trung tâm nổi bật: tên cai lệ và chị Dậu. Mỗi nhân vật là đại diện cho một giai cấp, phản ánh sự phân hóa sâu sắc trong xã hội lúc bấy giờ.

Nhân vật cai lệ hiện lên là hình ảnh của sự tàn bạo, vô nhân tính, là bộ mặt xấu xa của giai cấp thống trị trong xã hội thuộc địa nửa phong kiến. Hắn là một tên tay sai “chuyên nghiệp”, thành thạo trong việc đánh đập, trói buộc, dọa nạt và tước đoạt tài sản của người dân nghèo. Hắn tin rằng những hành động tàn ác của mình là đang thực thi “công lý”, làm việc cho “nhà nước”. Chính vì vậy mà hắn luôn vô cảm, thiếu nhân tính. Lời nói của hắn cộc cằn, thô bạo, hành động lại càng độc ác hơn, bất chấp việc anh Dậu ốm yếu hay lời van xin của chị Dậu. Mặc dù người nhà lí trưởng ngần ngại không dám ra tay trước tình trạng bệnh tật của anh Dậu, hắn vẫn không chút do dự “giật phắt cái thừng” và xông đến trói anh Dậu. Hắn chính là hiện thân của sự tàn ác, vô nhân đạo.

Đối lập với hình ảnh cai lệ là nhân vật chị Dậu, một người phụ nữ nghèo khổ nhưng giàu lòng yêu thương và đầy sức mạnh phản kháng. Gia đình chị sống trong nghèo khó, phải bán tất cả những gì có thể, kể cả chó và con, để lo tiền thuế cho chồng và em trai đã mất. Dù vậy, cai lệ và người nhà lí trưởng vẫn không ngừng ép buộc chị, đẩy gia đình chị đến tình cảnh cùng quẫn. Tình yêu của chị dành cho chồng thể hiện rõ qua từng lời nói, hành động. Dù bản thân nghèo khó, chị vẫn chỉ nghĩ đến việc lo lắng cho chồng, cho con, không màng đến bản thân. Khi cai lệ đến, chị hạ mình van xin, nhưng khi mọi nỗ lực đều vô vọng, chị sẵn sàng đứng lên đối đầu với những kẻ đàn áp, chứng tỏ sức mạnh nội tâm không dễ bị khuất phục của mình.

Không chỉ là người phụ nữ chịu đựng, chị Dậu còn chứa đựng một sức sống mãnh liệt, một khát vọng phản kháng mạnh mẽ. Sự phản kháng của chị không chỉ diễn ra trong giây phút bột phát mà đã âm ỉ từ lâu, là kết quả của sự chịu đựng không còn có thể kéo dài thêm nữa. Khi bị dồn đến đường cùng, chị đứng lên đấu tranh mạnh mẽ: “Thà ngồi tù. Để chúng nó làm tình làm tội mãi thế, tôi không chịu được”. Chị Dậu không phải là người yếu đuối, mà chính là hình mẫu của một phụ nữ Việt Nam vừa kiên cường, vừa thủy chung, vừa giàu lòng yêu thương và mạnh mẽ trong đấu tranh.

Với nghệ thuật xây dựng tình huống truyện tài tình, Ngô Tất Tố đã tạo ra những xung đột mạnh mẽ, đẩy câu chuyện lên cao trào. Qua các hành động, lời nói của nhân vật, tác phẩm phản ánh sắc nét sự phân hóa trong xã hội phong kiến nửa thực dân, vạch trần bộ mặt tàn bạo của kẻ thống trị, đồng thời ca ngợi sự kiên cường, dũng cảm của người nông dân. Ngôn ngữ trong tác phẩm giản dị nhưng sâu sắc, giàu tính hiện thực, tạo nên một bức tranh sinh động về đời sống nhân dân dưới chế độ thực dân nửa phong kiến, đồng thời là lời tố cáo mạnh mẽ những kẻ áp bức, đàn áp nhân dân. Đằng sau sự lên án này, tác giả cũng bày tỏ lòng thương cảm, tôn vinh vẻ đẹp của người nông dân.

Ngô Tất Tố, một nhà báo nổi tiếng và học giả uyên bác, đã để lại những công trình nghiên cứu sâu sắc về triết học phương Đông cũng như văn học cổ. Ông không chỉ là một nhà văn tài ba mà còn là người luôn đồng hành cùng nông dân, phản ánh chân thực những số phận nghèo khổ qua những tác phẩm nổi tiếng, trong đó có 'Tắt đèn'. Với tầm nhìn sâu sắc, ông đã khắc họa một bức tranh sống động về cuộc sống đầy bất công của nông dân dưới chế độ thực dân và phong kiến. Đặc biệt, tác phẩm 'Tắt đèn' như một bản cáo trạng lên án tội ác của bọn quan lại, địa chủ và cường hào. Câu chuyện của gia đình chị Dậu, đặc biệt là trong mùa sưu thuế, là hình ảnh tiêu biểu cho sự nghèo khổ, đau đớn nhưng cũng đầy kiên cường. Chị Dậu, dù chịu cảnh sống khốn cùng, vẫn luôn thể hiện sự yêu thương chân thành với chồng con, và khi bị đẩy đến bước đường cùng, chị đã đứng lên chống lại sự áp bức bằng sức mạnh của chính mình trong đoạn trích 'Tức nước vỡ bờ'.

Khi thiếu sưu thuế, anh Dậu bị bọn cường hào bắt đi đánh đập, phơi nắng, khiến anh ngất xỉu. Lo sợ gia đình bị liên lụy, bọn chúng đã cử người mang xác anh Dậu về trả cho chị Dậu. Trong hoàn cảnh ấy, chị đã tìm mọi cách cứu chồng tỉnh lại. Đó là một hành động thể hiện tấm lòng yêu thương vô bờ bến của chị. Nhưng nỗi lo lắng không dừng lại ở đó. Nhà chị không có lấy một hạt gạo, chị phải đi vay mượn khắp nơi để nấu cháo cho chồng. Khi cháo vừa chín, chị lại lo lắng quạt cho cháo nguội để anh Dậu ăn. Âm thanh trống, tù và vang lên từ đầu làng, chị hiểu rằng một điều tồi tệ sẽ đến với gia đình mình, càng khiến nỗi lo lắng của chị thêm nặng nề.

Trong cuộc đối thoại với bà hàng xóm, chị Dậu bày tỏ sự băn khoăn về việc trốn sưu. Chị thừa nhận rằng mình cũng muốn đưa chồng đi trốn, nhưng vì anh Dậu đang đói, chị muốn cho anh ăn chút cháo lấy lại sức trước khi đi. Cử chỉ ân cần khi chị đặt bát cháo cạnh anh Dậu thể hiện tình yêu thương vô bờ, sự quan tâm đến từng miếng ăn của chồng. Dù khó khăn đến đâu, chị luôn đặt gia đình lên trên bản thân. Khi cai lệ và người nhà lý trưởng đến đe dọa, chị đã cố gắng tìm cách khất tiền sưu thuế, chấp nhận hạ mình để bảo vệ chồng con, dù bị xúc phạm, bị mắng chửi, chị vẫn kiên nhẫn đối đáp.

Khi cai lệ ra lệnh trói anh Dậu, chị Dậu không còn kiềm chế được nữa. Chị đã đứng lên, phản kháng lại bằng tất cả sức mạnh, dùng những lời lẽ mạnh mẽ và cử chỉ quyết liệt để bảo vệ chồng. Những hành động của chị, từ việc cự lại đến việc phản kháng bằng sức mạnh, đã minh chứng cho sự kiên cường và sức mạnh tiềm ẩn của người phụ nữ Việt Nam. Chị không chấp nhận sống trong áp bức, mà chọn cách đứng lên chống lại những kẻ lạm quyền, thể hiện tinh thần đấu tranh không khoan nhượng. Đây chính là hình ảnh tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam - dù trong hoàn cảnh khó khăn, họ luôn biết đấu tranh để bảo vệ gia đình, bảo vệ danh dự, và tự do.

Chị Dậu là hình ảnh của người phụ nữ mạnh mẽ, không cam chịu, không khuất phục trước sự bất công. Sự phản kháng của chị là một thông điệp rõ ràng về việc 'Nơi nào có áp bức, nơi đó có đấu tranh'. Nhân vật chị Dậu đã làm sống lại niềm tin vào sức mạnh của phụ nữ và con người khi bị đẩy đến bước đường cùng. Ngô Tất Tố qua tác phẩm 'Tắt đèn' đã khắc họa một bức tranh sinh động về cuộc sống của người dân dưới chế độ thực dân phong kiến, đồng thời gửi gắm một thông điệp mạnh mẽ về cuộc đấu tranh cho quyền sống và công lý. Chính những chi tiết kịch tính, những cử chỉ đầy tình cảm của chị Dậu đã làm người đọc xúc động và hiểu rõ hơn về sức mạnh tiềm tàng của những con người bị áp bức.

Ngô Tất Tố (1893 – 1954), người con của làng Lộc Hà, huyện Từ Sơn, nay thuộc Đông Anh, Hà Nội, là một nhà Nho trí thức sống giữa lòng nông thôn, với kiến thức Hán học uyên thâm. Ông nổi bật trong lĩnh vực báo chí và văn học vào đầu thế kỷ XX. Tác phẩm 'Tắt đèn' là một dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp sáng tác của Ngô Tất Tố, đồng thời phản ánh rõ nét phong trào văn học hiện thực trước Cách mạng Tháng Tám 1945.

Tác giả đã chọn đề tài từ một mùa thu thuế ở một làng quê Bắc Bộ, qua đó vẽ nên bức tranh sinh động về số phận bi thương của nông dân và sự tàn bạo của giai cấp thống trị. 'Tắt đèn' chính là tấm gương phản chiếu xã hội nông thôn Việt Nam dưới ách thống trị thực dân.

Bằng ngòi bút tả thực sắc sảo, Ngô Tất Tố đã khắc họa một cách sống động chân dung của những nhân vật trong tác phẩm. Từ vợ chồng lão Nghị Quế đến những tên cường hào, từ những quan chức tham nhũng đến những tên tay sai bạo lực. Mỗi nhân vật mang trong mình bản chất xấu xa, đại diện cho tầng lớp thống trị nông thôn thời bấy giờ.

Ngô Tất Tố đã xây dựng thành công hình tượng người phụ nữ nông dân qua nhân vật chị Dậu. Ông miêu tả chân thực nỗi đau đớn của người phụ nữ bị áp bức, chịu đựng bao nhiêu thử thách, nhưng lại tỏa sáng phẩm hạnh trong hoàn cảnh ngặt nghèo.

Qua từng trang viết, thái độ yêu thương của tác giả đối với người nông dân, cũng như sự căm ghét bọn thống trị, được thể hiện rõ ràng. 'Tắt đèn' không chỉ là một tác phẩm văn học hiện thực xuất sắc, mà còn là một bức tranh sinh động về xã hội nông thôn lúc bấy giờ, với những điển hình nhân vật có giá trị khái quát cao.

Đoạn 'Tức nước vỡ bờ' trích từ chương XVIII là một minh chứng cho sự căng thẳng trong mùa thu thuế. Những sự kiện diễn ra trong gia đình chị Dậu trong thời kỳ sưu thuế đã vạch trần bản chất tàn bạo của chế độ thực dân, đồng thời khắc họa rõ nét những đấu tranh âm ỉ của người phụ nữ nông dân nghèo khổ.

Với tài năng tả thực, Ngô Tất Tố đã miêu tả sinh động cuộc sống nông dân qua những tình huống kịch tính, đặc biệt là cảnh chị Dậu chăm sóc chồng, đối mặt với bọn tay sai, và cuối cùng là sự bùng nổ của tình yêu thương và sức sống tiềm tàng trong chị. Đoạn văn này không chỉ là một sự kiện trong tác phẩm mà còn là biểu tượng của đấu tranh và khát vọng tự do, khẳng định sức mạnh tiềm ẩn trong mỗi người.

Chị Dậu, một người phụ nữ nghèo khổ, từ vị trí yếu đuối đã vượt qua sự cam chịu, đứng lên đối đầu với bọn áp bức để bảo vệ gia đình, bảo vệ chồng. Hình ảnh này không chỉ là sự phản kháng cá nhân mà còn là minh chứng cho quy luật 'có áp bức, có đấu tranh'. Đoạn trích 'Tức nước vỡ bờ' là một phần quan trọng trong 'Tắt đèn', nơi Ngô Tất Tố đã khéo léo phơi bày thực trạng xã hội, đồng thời khẳng định sức mạnh của người nông dân trong cuộc đấu tranh giành lại quyền sống.

Với những chi tiết sinh động và những nhân vật có chiều sâu, 'Tắt đèn' vẫn mãi là tác phẩm kinh điển, phản ánh những đau khổ, khát vọng, và niềm hy vọng của người nông dân dưới ách thống trị, đồng thời là lời kêu gọi sự thay đổi mạnh mẽ trong xã hội.

“Tắt đèn” là một tác phẩm đậm chất tố cáo, phản ánh những đau khổ thầm lặng của những người nông dân nghèo khổ, bị bốc lột và đàn áp. Nhà văn Ngô Tất Tố đã thấm đẫm nỗi đau cùng với sự căm phẫn, nhưng cũng không thiếu sự thương cảm, xót xa dành cho những số phận bất hạnh ấy. Câu tục ngữ “Tức nước vỡ bờ” đã được Ngô Tất Tố sử dụng làm tên một đoạn trích đặc sắc trong tác phẩm, phản ánh tính quy luật tự nhiên và sâu sắc về xã hội thời bấy giờ, khi những bức xúc của người dân bị đẩy đến cực điểm.

Năm đó, khi mùa màng thất bát, gia đình chị Dậu đã phải chịu đựng nghèo khó đến tận cùng. Để lo nộp thuế cho chồng, chị đã bán hết tất cả những gì có thể bán được, thậm chí đến cả con gái mình, Tí, cũng phải gả cho người khác để kiếm tiền trả thuế. Tuy nhiên, lũ quan lại vẫn không tha cho chị, chúng đòi chị nộp thêm thuế cho người em trai đã qua đời từ năm trước. Chị Dậu, trong nỗi thương xót và bất lực, đã phải chứng kiến chồng mình bị hành hạ, đánh đập tàn nhẫn, thậm chí suýt mất mạng.

Khi anh Dậu vừa tỉnh dậy, chưa kịp ăn bát cháo, thì cai lệ và tên đầy tớ của lí trưởng lại đến, quyết trói anh để tiếp tục thu thuế. Chị Dậu đã phải đối diện với một tình huống hết sức hiểm nghèo: chồng chị vừa bị đánh đập dã man, nếu bị trói thêm chắc chắn sẽ không sống nổi. Dù đã van xin, chị Dậu vẫn không thể làm gì để ngừng được hành động tàn ác của cai lệ, kẻ mà trong chế độ thực dân phong kiến, chỉ là một công cụ của áp bức, không còn là người nữa. Hắn chỉ biết đánh đập, trói buộc, và thỏa sức hành hạ những người nông dân như gia đình chị Dậu.

Cai lệ, dù chỉ là tay sai hèn mọn, nhưng qua hành động của hắn, ta thấy rõ hình ảnh một chế độ phi nhân tính, một “nhà nước” lạnh lùng, vô cảm. Hắn bước vào với thái độ hung hãn, quát tháo, lấn át, không có chút tình người. Tiếng nói của hắn thô lỗ, chát chúa, không phải của con người. Nếu hắn là người, chắc chắn hắn sẽ cảm nhận được những lời van xin của chị Dậu, sẽ thương xót trước cảnh gia đình chị lầm than, nhưng hắn không có khả năng hiểu được những tiếng lòng ấy.

Lúc đầu, dù bị xúc phạm, chị Dậu vẫn khúm núm, nhẫn nhịn van xin, coi cai lệ như một cấp trên, nhưng khi sức chịu đựng của chị đến giới hạn, phẩm chất kiên cường của chị bộc lộ rõ rệt. Khi cai lệ tiếp tục hành động dã man, chị Dậu đã không còn chịu đựng được nữa, cô đã đứng lên đối mặt, chống trả lại kẻ áp bức, quyết bảo vệ chồng mình. Câu nói của chị “Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ” như một tuyên ngôn của sự phản kháng. Đoạn đối đầu này, dù dữ dội, nhưng nó thể hiện sự bùng nổ của một con người khi bị đẩy vào đường cùng. Từ người bị áp bức, chị Dậu đã trở thành một người đấu tranh mạnh mẽ, quyết liệt.

Hành động của chị Dậu là sự kết tinh của lòng yêu thương và sự căm phẫn trước sự áp bức. Nó không chỉ là phản ứng của một cá nhân mà còn là minh chứng cho quy luật “Có áp bức, có đấu tranh”. Chị Dậu không chỉ là người vợ, người mẹ thương chồng, thương con mà còn là người phụ nữ dũng cảm, phản kháng lại bạo tàn. Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” không chỉ phản ánh tính cách của một nhân vật mà còn phản ánh tinh thần đấu tranh của cả một giai cấp, một dân tộc. Đây là một trong những đoạn đặc sắc nhất của tác phẩm “Tắt đèn”, nơi mà tình yêu thương và lòng dũng cảm của người phụ nữ nông dân được tôn vinh.

Ngô Tất Tố là một nhà văn hiện thực nổi bật trước Cách mạng tháng Tám, với những tác phẩm sâu sắc tố cáo sự tàn bạo và bất công trong xã hội phong kiến. Trong tác phẩm “Tức nước vỡ bờ,” ông đã khắc họa hình ảnh người nông dân nghèo khổ, bị đẩy đến bờ vực của sự tuyệt vọng. Tác phẩm phản ánh nỗi đau của những người bị áp bức, bóc lột, đặc biệt là qua hình ảnh nhân vật chị Dậu – một người phụ nữ đầy nghị lực nhưng cũng đầy đau khổ trong xã hội bấy giờ.

Những tác phẩm của Ngô Tất Tố không chỉ là những lời tố cáo sâu sắc về cuộc sống nghèo khổ của người dân mà còn là tiếng nói căm phẫn với những kẻ bòn rút, lợi dụng sức lao động của nhân dân. Trong tác phẩm này, hình ảnh người nông dân bị áp bức không chỉ là kết quả của chiến tranh mà còn là kết quả của một chính quyền tàn ác và thực dân xâm lược. Đoạn trích trong “Tức nước vỡ bờ” đã phản ánh rõ nét sự bất công trong xã hội, khi những người nông dân nghèo không những phải đối mặt với sự nghèo đói mà còn phải chịu đựng những khoản thuế nặng nề. Đây là lúc mà mỗi con người đều cảm nhận được sự bất mãn và phẫn uất trước những ác tội của thế lực cầm quyền.

Ngô Tất Tố đã thành công trong việc xây dựng hình ảnh chị Dậu – một người phụ nữ đầy kiên cường, ngay cả khi bị dồn vào đường cùng. Nhà văn không chỉ miêu tả nỗi khổ của người phụ nữ trong xã hội phong kiến mà còn tôn vinh những phẩm chất cao quý của họ. Chị Dậu, mặc dù phải chịu đựng sự đày đọa của cuộc sống, nhưng vẫn giữ được lòng yêu thương và trách nhiệm với gia đình. Chị chạy vạy khắp nơi để lo liệu cho chồng mình, lo nộp thuế để cứu lấy gia đình, không ngừng hy sinh dù phải đối diện với những thử thách cực độ. Ngô Tất Tố đã khắc họa một cách sinh động nhân vật chị Dậu, thể hiện sự thông cảm, yêu thương đối với người phụ nữ lao động trong xã hội phong kiến.

Với đoạn trích này, nhà văn đã khéo léo dựng lên hình ảnh cai lệ – một tên tay sai hèn mọn, nhưng lại là biểu tượng cho cái guồng máy chính quyền tàn bạo, vô nhân tính lúc bấy giờ. Tên cai lệ, dù chỉ là một tên lính tầm thường, lại đại diện cho những kẻ áp bức, hành hạ người dân một cách tàn bạo. Hắn không chỉ dùng vũ lực mà còn dùng ngôn từ thô bạo, mỉa mai, làm nhục những người phụ nữ, những người lao động nghèo khó. Tuy nhiên, khi chịu đựng đến giới hạn, chị Dậu đã không còn sợ hãi mà đứng lên phản kháng, không chỉ bảo vệ chồng mà còn bảo vệ phẩm giá của chính mình. Hành động của chị là sự bùng nổ của lòng căm thù đối với những kẻ áp bức, đồng thời cũng là sự khẳng định quyền sống của những người nghèo khổ.

Sự phản kháng của chị Dậu là biểu tượng cho một cuộc đấu tranh đích thực của những con người bị áp bức. Tuy hành động của chị chỉ mang tính cá nhân, nhưng nó cũng phản ánh quy luật xã hội: khi áp bức đạt đến cực điểm, nhất định sẽ có đấu tranh. Đoạn trích không chỉ khắc họa rõ nét tính cách chị Dậu mà còn thể hiện sự đấu tranh không ngừng của người dân dưới ách áp bức. Những hình ảnh sinh động và đầy kịch tính trong tác phẩm đã làm nổi bật lên phẩm giá và tinh thần đấu tranh của người phụ nữ nông dân trong xã hội phong kiến.

"Tắt đèn" là một tác phẩm nổi bật của nhà văn Ngô Tất Tố, không chỉ khắc họa sâu sắc hiện thực xã hội, mà còn tôn vinh giá trị nhân đạo mạnh mẽ. Mặc dù cuộc sống đẩy con người đến bờ vực, họ vẫn kiên cường phản kháng và không cam chịu. Đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" vừa phản ánh rõ bản chất tàn bạo của giai cấp thống trị, vừa tôn vinh tình yêu thương và sức mạnh đấu tranh của người nông dân. Cụm từ "Tức nước vỡ bờ" trong tựa đề không chỉ diễn tả hình ảnh một sự kiện tất yếu mà còn phản ánh quy luật xã hội: khi áp bức đến cực điểm, người dân sẽ đứng lên đấu tranh để giành lấy tự do. Cái tên đó hoàn toàn chính xác, nó không chỉ phản ánh đúng nội dung tác phẩm mà còn thể hiện sự khẳng định rằng khi con đường sống của nhân dân bị bức ép, chỉ có con đường đấu tranh để giải thoát chính mình.

Trong tác phẩm, hai nhân vật trung tâm, cai lệ và chị Dậu, mỗi người đại diện cho một giai cấp, một phẩm chất khác biệt, qua đó làm nổi bật những suy tư và quan điểm của tác giả về xã hội thời bấy giờ.

Cai lệ, một tay sai vô lương tâm, là biểu tượng cho bộ mặt tàn nhẫn của những kẻ thống trị trong xã hội thực dân phong kiến. Hắn là kẻ thành thạo trong việc hành hạ, đe dọa và cướp bóc người dân, coi đó là công việc chính thức của mình. Mỗi hành động của hắn đều thể hiện sự độc ác không còn tình người. Lời nói của hắn thô bạo, cộc cằn, hắn ra lệnh với giọng điệu hung hãn, không hề biết cảm thông. Dù anh Dậu bệnh tật, chị Dậu van xin, nhưng hắn vẫn lạnh lùng thực hiện hành vi tra tấn, không ngần ngại đánh đập bất kể ai, kể cả phụ nữ.

Đối lập với cai lệ tàn bạo là chị Dậu, một người phụ nữ giàu lòng nhân ái và sức mạnh tiềm tàng. Gia đình chị vốn đã nghèo khó, phải vất vả mưu sinh, nay lại thêm gánh nặng tiền sưu thuế. Trong khi bán cả chó, bán cả con mà vẫn không đủ tiền, gia đình chị lại gặp phải sự tàn nhẫn của cai lệ và tay sai. Nhưng trong hoàn cảnh khốn cùng ấy, chị Dậu không mất đi lòng yêu thương và sự hy sinh. Chị lo lắng cho chồng từng miếng ăn, từng bát cháo, chị kiên nhẫn van xin để bảo vệ gia đình. Khi mọi nỗ lực đều thất bại, chị không ngần ngại đứng lên chống lại kẻ thù, quyết bảo vệ chồng mình dù phải hy sinh tất cả.

Chị Dậu không chỉ là một người vợ thủy chung, yêu thương chồng, mà còn là hình mẫu của một người phụ nữ nông dân có sức sống mãnh liệt, không chịu khuất phục. Sự phản kháng của chị thể hiện qua từng hành động: từ van xin, đến lý lẽ, rồi cuối cùng là hành động quyết liệt. Chị là đại diện cho những người phụ nữ nông dân Việt Nam, chịu đựng nhưng không yếu đuối, yêu thương nhưng không cam chịu. Chị Dậu chính là hình ảnh tiêu biểu của sức sống tiềm tàng trong mỗi người dân Việt Nam, khi bị dồn đến bước đường cùng, họ sẽ đứng lên chiến đấu cho cuộc sống của chính mình.

Tác phẩm thành công nhờ vào nghệ thuật xây dựng tình huống kịch tính, xung đột cao trào, và cách khắc họa nhân vật qua hành động, lời nói. Ngôn ngữ trong tác phẩm giản dị nhưng thấm đẫm chất hiện thực, phản ánh đúng thực trạng xã hội đương thời. Tác giả lên án mạnh mẽ những kẻ độc ác, áp bức nhân dân, đồng thời ca ngợi vẻ đẹp phẩm hạnh và tinh thần đấu tranh của những người nông dân như chị Dậu.

Ngô Tất Tố là một trong những cây bút xuất sắc của nền văn học hiện thực Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. Ông đã để lại những tác phẩm bất hủ, trong đó tiểu thuyết Tắt đèn không chỉ là một kiệt tác về mặt nội dung, mà còn là biểu tượng cho phong cách nghệ thuật độc đáo của ông.

Chỉ với một cuốn tiểu thuyết ngắn gọn, Ngô Tất Tố đã khắc họa một cách sâu sắc hình ảnh của xã hội nông thôn Việt Nam thời bấy giờ. Mặc dù không dài, tác phẩm vẫn đủ để phản ánh được bức tranh sinh động, đậm đà màu sắc của xã hội ấy. Trong giới hạn bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá nghệ thuật tiểu thuyết của Ngô Tất Tố qua đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" - một trong những đoạn văn nổi bật của tác phẩm.

Nổi bật trong tác phẩm là nghệ thuật xây dựng nhân vật của Ngô Tất Tố. Chỉ với chưa đầy ba trang văn, ông đã tạo ra hai nhân vật điển hình không thể phai mờ: tên cai lệ và chị Dậu. Tên cai lệ không có tên riêng, chỉ là một kẻ tay sai mạt hạng, nhưng trong ngòi bút của Ngô Tất Tố, hắn hiện lên như một hình mẫu đại diện cho bộ máy cầm quyền thực dân tàn bạo, bất nhân.

Hắn là một kẻ không giống bất kỳ ai, với giọng quát tháo hống hách, lời lẽ mỉa mai, đê tiện, cùng những hành động hung bạo như tát vào mặt, giật dây trói người khác mà không chút do dự. Cái giọng khàn khàn của hắn, cái thân hình gầy guộc vì nghiện thuốc phiện, cái tư thế ngã ngốn mà vẫn tiếp tục quát tháo đã khắc họa được bản chất tàn nhẫn, đểu cáng của một tên tay sai hèn hạ. Hắn gây ấn tượng mạnh mẽ, khiến người đọc vừa cảm thấy căm ghét vừa thấy khinh bỉ.

Ngược lại, hình ảnh chị Dậu được xây dựng một cách xuất sắc, là một hình mẫu điển hình của người phụ nữ nông thôn Việt Nam. Chị vừa hiền lành, lễ phép lại vừa mạnh mẽ, kiên cường, đầy tình yêu thương nhưng cũng không thiếu sự phản kháng mãnh liệt. Nhân vật chị Dậu có chiều sâu tâm lý phong phú, từ sự nhẫn nhục, tha thiết van xin cho đến sự nổi loạn, quyết liệt chống trả lại những kẻ áp bức.

Đoạn văn đã thể hiện sự biến đổi trong tâm lý chị Dậu từ chỗ cam chịu đến điểm “tức nước vỡ bờ”, khi chị không thể chịu đựng nổi nữa mà đứng lên chống trả. Ngòi bút của Ngô Tất Tố đã khắc họa chi tiết quá trình này một cách vô cùng tinh tế, thể hiện sự phản kháng đầy sức mạnh nội tâm của người phụ nữ nông dân.

Ngô Tất Tố cũng rất thành công trong việc miêu tả những cảnh tượng sống động, đặc biệt là các hoạt động diễn ra trong không gian làng quê Việt Nam thời ấy. Chỉ một vài câu văn, ông đã tái hiện lại không khí ngột ngạt, căng thẳng trong mùa sưu thuế, khiến người đọc cảm nhận rõ sự căng thẳng của những người dân nghèo dưới sự đàn áp của chính quyền thực dân.

Các nhân vật trong tác phẩm đều có ngôn ngữ riêng biệt, từ những lời quát tháo thô lỗ của tên cai lệ, đến những lời van xin của chị Dậu, những lời nói đơn giản nhưng đầy ẩn ý của những người dân quanh làng. Mỗi câu nói đều bộc lộ rõ nét tính cách của nhân vật, đồng thời tạo nên một sự kết nối sống động với người đọc.

Những thành công trong nghệ thuật xây dựng nhân vật, ngôn ngữ và miêu tả của Ngô Tất Tố đã tạo nên sức sống lâu bền cho tác phẩm, giúp Tắt đèn trở thành một trong những tác phẩm tiêu biểu cho văn học hiện thực Việt Nam.

Ngô Tất Tố, một nhà báo uy tín và học giả tài ba, không chỉ nổi bật với những nghiên cứu chuyên sâu về triết học phương Đông mà còn để lại dấu ấn sâu đậm trong văn học cổ. Ông là một nhà văn xuất sắc, đặc biệt gắn bó với cuộc sống của những người nông dân nghèo khổ qua những tác phẩm bất hủ, điển hình là 'Tắt đèn'. Với cái nhìn sắc bén và tài năng trong việc lựa chọn những nhân vật điển hình, Ngô Tất Tố đã khắc họa chân thực nỗi thống khổ của người dân dưới ách thống trị của bọn quan lại, địa chủ thời phong kiến, đồng thời cũng phơi bày những tội ác của chúng trong tác phẩm này.

Hình ảnh gia đình chị Dậu trong mùa sưu thuế là một biểu tượng cho cảnh đời khốn khó mà chị phải gánh chịu. Mặc dù phải sống trong nghèo đói, tủi nhục, nhưng chị Dậu vẫn giữ được phẩm chất của một người phụ nữ hiền hậu, lương thiện, luôn hy sinh vì gia đình. Đặc biệt, trong cảnh ngặt nghèo, chị đã dũng cảm đứng lên chống lại bất công, thể hiện qua cảnh chị 'tức nước vỡ bờ' trong cuộc sống đầy áp bức.

Chị Dậu không chỉ là một người vợ, người mẹ trung hậu mà còn là hình mẫu của sức mạnh tiềm ẩn nơi những người phụ nữ, khi bị dồn đến bước đường cùng. Cảnh chị vất vả đi vay mượn cho chồng, nấu cháo cho anh Dậu ăn, trong khi phải đối mặt với sự truy bức của bọn quan lại, là một minh chứng cho tình yêu thương vô bờ bến mà chị dành cho gia đình mình. Khi nguy cơ đe dọa đến sự sống còn của anh Dậu, chị không chỉ hành động bằng tình thương mà còn biết đấu tranh bằng cả trí tuệ và sức mạnh tinh thần.

Đối diện với sự tàn nhẫn của bọn cai lệ, chị Dậu đã không sợ hãi, không khuất phục. Chị đã tìm cách đối phó khôn ngoan, vừa khất tiền sưu thuế vừa mưu tính phản kháng. Đặc biệt, khi bọn chúng xâm phạm đến gia đình chị, chị đã thẳng thắn đối diện với chúng, dám đương đầu với kẻ thù. Chị Dậu không chỉ có lòng yêu thương mà còn có nghị lực phi thường, dám đứng lên chống lại những thế lực áp bức, thể hiện rõ nét khát vọng tự do và công lý của người phụ nữ Việt Nam trong những hoàn cảnh khó khăn nhất.

Chị Dậu chính là biểu tượng cho những người phụ nữ đã vượt qua nghịch cảnh, đấu tranh vì quyền lợi của chính mình và gia đình. Hành động quyết liệt của chị đã giúp người đọc nhận thấy sức mạnh tiềm ẩn trong những con người bình dị nhất. Chị Dậu là hình ảnh sống động của người phụ nữ Việt Nam kiên cường, bất khuất, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, luôn sẵn sàng đấu tranh cho công lý và tự do.

Với nghệ thuật miêu tả tinh tế, sắc sảo và sự kết hợp tuyệt vời giữa lý trí và cảm xúc, Ngô Tất Tố đã tạo ra một nhân vật chị Dậu đầy ấn tượng, góp phần khẳng định tầm quan trọng của tiểu thuyết hiện thực phê phán trong nền văn học Việt Nam. Câu chuyện của chị Dậu là một trong những biểu tượng bất hủ của tinh thần đấu tranh và lòng kiên cường của người phụ nữ Việt Nam.

Ngày nay, phụ nữ Việt Nam tiếp tục là lực lượng quan trọng trong việc xây dựng xã hội, với nhiều thành tựu trong các lĩnh vực khác nhau. Họ không chỉ đấu tranh để bảo vệ quyền lợi của mình mà còn góp phần xây dựng đất nước, làm gương mẫu cho thế hệ trẻ noi theo. Chính từ những câu chuyện như của chị Dậu, chúng ta càng thêm trân trọng những nỗ lực và hy sinh của phụ nữ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

Ngô Tất Tố (1893-1954), một cây bút tài ba của văn học Việt Nam thế kỷ XX, không chỉ là nhà văn mà còn là nhà báo, nhà dịch thuật và nhà nghiên cứu. Ông được vinh danh là “nhà văn của nông dân” nhờ vào những tác phẩm khắc họa sâu sắc cuộc sống gian khổ của người nông dân, đặc biệt thành công trong việc phản ánh nỗi thống khổ và đấu tranh của họ. Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” trong tiểu thuyết “Tắt đèn” là một minh chứng xuất sắc cho tài năng của ông và là đỉnh cao của văn học hiện thực phê phán, một tác phẩm không thể thiếu trong nền văn học Việt Nam giai đoạn 1930-1945.

Trong “Tắt đèn”, hình ảnh chị Dậu – người phụ nữ hiền lành, cam chịu nhưng không khuất phục trước sự tàn bạo của thế lực áp bức – đã khắc sâu trong tâm trí người đọc. Cảnh “Tức nước vỡ bờ”, chương 18 của tiểu thuyết, đặc biệt gây ấn tượng mạnh mẽ, là sự bùng nổ cảm xúc của chị Dậu khi phải đối mặt với sự bất công, cùng với đó là sự khắc họa rõ nét cuộc đấu tranh kiên cường của một người mẹ, người vợ trong xã hội phong kiến đầy rẫy áp bức và tàn bạo.

Đoạn văn mô tả tình huống kịch tính khi gia đình chị Dậu bị đẩy đến bước đường cùng, phải bán con và đàn chó để lo đủ tiền sưu thuế cho chồng, anh Dậu, vốn đang ốm nặng và bị đánh đập tàn nhẫn. Câu chuyện không chỉ là nỗi đau của một gia đình mà còn là cuộc chiến sinh tồn dưới chế độ phong kiến thực dân tàn khốc, nơi những con người nghèo khổ phải cắn răng chịu đựng những nghịch cảnh không thể nào tưởng tượng nổi. Mối xung đột giữa cai lệ và gia đình chị Dậu đã tạo ra sự căng thẳng không thể giải quyết được, khi cai lệ đến với những hành động tàn nhẫn, dã man, và buộc gia đình chị phải đối diện với cái chết cận kề.

Ngô Tất Tố đã rất tài tình trong việc khắc họa nhân vật cai lệ, một hình mẫu điển hình của những kẻ áp bức, với lời nói và hành động đầy thô bạo. Mỗi chi tiết trong tác phẩm đều mang một thông điệp mạnh mẽ, tố cáo sự tàn bạo của một chế độ đã đẩy người dân đến đường cùng. Tuy nhiên, ngay trong cảnh bi thảm ấy, hình ảnh chị Dậu lại hiện lên như một biểu tượng của sức sống và lòng dũng cảm không thể khuất phục. Khi bà đứng lên chống lại sự bạo hành, không còn là người phụ nữ yếu đuối, cam chịu mà là một chiến binh kiên cường đấu tranh cho sự sống của chính mình và gia đình.

Tình cảm của chị Dậu dành cho chồng – sự hy sinh, lo lắng và chăm sóc tận tụy – là một điểm sáng trong tác phẩm. Hình ảnh chị mang cháo đến cho anh Dậu trong lúc anh đang bệnh nặng, những cử chỉ dịu dàng và yêu thương ấy chính là biểu tượng của tình vợ chồng sâu sắc và lòng kiên trì không bao giờ khuất phục trước nghịch cảnh. Khi bọn cai lệ đến, chị Dậu không còn là người phụ nữ nhu nhược nữa. Bà dám đứng lên bảo vệ chồng, phản kháng lại sự áp bức một cách mạnh mẽ và quyết liệt. Chị không chỉ nhẫn nhục mà còn sẵn sàng đối diện với mọi thử thách, thậm chí chấp nhận ngồi tù thay cho sự lăng mạ, áp bức vô lý của bọn thống trị.

Nhân vật chị Dậu, trong tất cả sự yếu đuối và mạnh mẽ, đã khắc họa hình ảnh một người phụ nữ nông dân Việt Nam: kiên cường, dũng cảm, và đậm tình yêu thương gia đình. Từ hình ảnh chị Dậu, Ngô Tất Tố đã xây dựng nên một bức tranh sống động về xã hội phong kiến, nơi sự bất công và áp bức lan tràn, nhưng vẫn không thể nào làm lu mờ được ánh sáng của lòng nhân ái và tinh thần đấu tranh của con người. Tác phẩm “Tắt đèn” chính là tiếng kêu đau đớn của những người dân nghèo khổ, đồng thời cũng là một lời tố cáo mạnh mẽ sự tàn bạo của chế độ thực dân phong kiến.

Chị Dậu là hình mẫu của người phụ nữ nông dân, là đại diện cho những phẩm chất tốt đẹp của người lao động, những người đã cống hiến hết mình để duy trì sự sống, nhưng vẫn không ngừng đấu tranh chống lại sự tàn nhẫn của một xã hội đầy rẫy bất công. Tác phẩm “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố, qua câu chuyện của chị Dậu, đã thành công trong việc khắc họa một xã hội phong kiến thực dân tàn bạo và tố cáo những chế độ áp bức vô nhân đạo.

Ngô Tất Tố (1893-1954), là một trong những cây bút xuất sắc của nền văn học hiện thực trước Cách mạng, với hoạt động đa dạng trên nhiều lĩnh vực. Ông không chỉ nghiên cứu triết học cổ, văn học Trung Hoa và Việt Nam, mà còn viết báo, sáng tác tiểu thuyết, truyện ngắn và dịch thuật. Trong các sáng tác của mình, Ngô Tất Tố chủ yếu tập trung vào nông thôn Việt Nam trước Cách mạng, và thành công nổi bật với đề tài này. Tiểu thuyết 'Tắt đèn' là tác phẩm đỉnh cao trong sự nghiệp của ông, được Vũ Trọng Phụng ca ngợi là một 'thiên tiểu thuyết có luận đề xã hội... hoàn toàn phục vụ dân quê, một kiệt tác chưa từng có'.

Tác phẩm đã vẽ nên bức tranh sinh động, chân thực về xã hội nông thôn, đặc biệt là tình trạng áp bức nông dân dưới gánh nặng thuế sưu, một di tích còn sót lại từ thời phong kiến. Nạn thuế ấy đã đẩy người dân vào cùng quẫn, đồng thời để lộ ra bộ mặt tàn bạo của bè lũ phong kiến tay sai. Trích đoạn 'Tức nước vỡ bờ', một phần trong 'Tắt đèn', khắc họa cảnh chị Dậu, một người phụ nữ nghèo khổ, đấu tranh quyết liệt với cai lệ và lính thuế khi chúng đến bắt chồng chị đi, mặc dù anh chỉ vừa mới qua cơn nguy kịch.

Chị Dậu, tên thật là Đào, vì lấy anh Dậu mà được gọi như vậy. Ngày xưa, cuộc sống gia đình chị khá giả nhờ công sức chăm chỉ của hai vợ chồng. Tuy nhiên, khi những đứa con lần lượt chào đời, cuộc sống của họ dần khó khăn hơn. Cái Tí, thằng Dần, và đứa em nhỏ đang tuổi bú mẹ khiến chị Dậu luôn phải ở nhà chăm con, không thể thoát khỏi cảnh nghèo túng. Mỗi ngày, anh Dậu vất vả làm lụng nhưng số tiền mang về không đủ cho gia đình chi tiêu. Đến kỳ thuế, dù còn năm ngày nữa mới đến hạn, nhưng đám quan sai vẫn thúc ép, buộc những người dân nghèo phải đóng thuế ngay. Ai không nộp sẽ bị đem ra xử tội.

Trong lúc đó, anh Dậu cố gắng vay mượn nhưng chẳng ai chịu giúp, đành phải ra đình chịu tội. Trước khi đi, anh nhờ chị Dậu qua nhà cụ Nghị Quế vay mượn thêm chút tiền. Thấy chồng bị bắt, chị Dậu lo lắng bỏ lại ba đứa con nhỏ và đi tìm cách cứu chồng. Cuối cùng, chị quyết định bán đứa con gái đầu lòng mới lên bảy tuổi lấy một đồng bạc, bán thêm con chó mẹ và đàn con cùng với gánh khoai để đủ số tiền đóng thuế. Thế nhưng, tưởng đâu như thế là xong, nhưng đám thuế lại yêu cầu đóng thêm suất sưu cho người em chồng đã chết. Chị Dậu không còn biết phải làm sao.

Trong lúc chị lo lắng chưa biết làm sao để đủ tiền, thì đám lính thuế kéo đến, mặc kệ sự van xin của chị. Dù chồng chị đang đau ốm, họ vẫn cứng rắn bắt anh đi. Nỗi lo lắng, tức giận và cảm giác bất lực đẩy chị đến bước đường cùng. Cuối cùng, trong cơn tuyệt vọng, chị Dậu đã phản kháng lại. Từ một người phụ nữ nhẫn nhục, chị đã đứng lên, dùng sức mạnh và quyết tâm của mình để bảo vệ chồng.

Chị Dậu từ một người yếu đuối, e dè, dần dần trở thành một người phụ nữ kiên cường, mạnh mẽ khi đối mặt với kẻ thù. Chị không còn ngần ngại nữa mà thẳng thừng phản kháng lại tên cai lệ tàn ác, khi hắn chuẩn bị trói chồng chị đi. Trong khoảnh khắc này, chị Dậu đã chứng minh được sức mạnh tiềm ẩn trong con người mình. Những đòn tấn công của chị, dù bằng sức mạnh hay lời nói, đều thể hiện một quyết tâm mạnh mẽ không thể khuất phục trước sự áp bức.

Sự phản kháng của chị Dậu không chỉ là biểu tượng của tình yêu thương và lòng hy sinh, mà còn là dấu hiệu của sự thức tỉnh, một cuộc nổi dậy đối với những bất công trong xã hội phong kiến. Dù biết rằng chị sẽ còn phải chịu nhiều thử thách, nhưng 'Tức nước vỡ bờ' đã minh chứng cho sức mạnh tinh thần vô cùng lớn lao trong mỗi con người khi bị dồn vào đường cùng. Nó cũng phản ánh sự tàn bạo của bộ máy chính quyền phong kiến và sự bất công của xã hội thời bấy giờ.

Chương XVIII của tiểu thuyết *Tắt đèn*, mang tên "Tức nước vỡ bờ", là một đoạn cao trào với kịch tính đỉnh điểm trong hành trình khốn khổ của gia đình chị Dậu. Câu chuyện đẩy đến điểm tận cùng của nỗi đau, khi mọi khốn khó mà vợ chồng chị trải qua trong suốt mười bảy chương trước dường như chưa đủ, để rồi, chính sự áp bức tàn bạo của chế độ thực dân phong kiến đã khiến chị phải đứng lên trong cơn tuyệt vọng.

Trong một gia cảnh nghèo khổ, ngôi nhà của chị Dậu nghèo đến mức như một nơi trú ẩn tạm bợ, chỉ còn lại một người chồng bệnh tật, một người vợ đầy hy sinh, và ba đứa con nheo nhóc. Cảnh tượng trớ trêu khi chị phải đối diện với những kẻ cường hào, đầy tớ cho chế độ, như cai lệ và người nhà lí trưởng, kẻ vốn không xứng đáng với danh phận của chúng. Thậm chí, chính khi chồng chị Dậu đang gần như sắp lìa đời vì cơn bệnh nặng, bọn chúng vẫn ngang ngược, tàn ác đến mức không hề nương tay.

Hình ảnh cai lệ, một tên đầy tớ tay sai, cùng với tên người nhà lí trưởng, bọn chúng không chỉ là những hình tượng phản ánh bộ mặt xấu xa của một chế độ bất công mà còn là sự biểu trưng của sự tàn ác, mất hết nhân tính. Dù cai lệ có chức danh, dù người nhà lí trưởng có quyền lực tối thiểu, cả hai đều thể hiện một thái độ vô nhân đạo, vũ phu và đày đọa con người như thể chúng chỉ là những cỗ máy thực thi những mệnh lệnh nhẫn tâm.

Khi những kẻ tay sai này xông vào ngôi nhà tồi tàn của chị Dậu, chúng đến như những con quái vật với những thanh roi, sợi dây thừng, và cả những lời lẽ thô bạo, đe dọa. Cai lệ, với vẻ mặt hăm dọa, luôn quát tháo, dọa nạt chị Dậu và anh Dậu bằng những lời rủa xả, trong khi người nhà lí trưởng thì lạnh lùng và mỉa mai. Cả hai không hề cảm nhận được nỗi đau hay sự khốn khó của người khác, bởi với chúng, việc hành hạ người yếu thế là chuyện đương nhiên, không cần phải suy nghĩ.

Tuy nhiên, khi áp bức lên đến cực điểm, khi không còn con đường nào khác, chị Dậu đã vượt qua nỗi sợ hãi để phản kháng. Người phụ nữ cam chịu, dịu dàng bấy lâu bỗng trở nên mạnh mẽ, cứng rắn. Chị đứng lên chống lại sự bất công, không chỉ vì mình mà còn vì chồng con. Trước mặt kẻ ác, chị Dậu không hề run sợ, mà trái lại, thể hiện sự quyết liệt khi bảo vệ gia đình, thách thức bọn tay sai. Khi thấy tính mạng của chồng bị đe dọa, chị không ngần ngại đặt tay lên thân thể cai lệ, ngăn cản hắn hành hạ anh Dậu.

Những chi tiết sắc nét trong hành động và lời nói của chị Dậu đã vẽ nên một bức tranh sinh động về sự kiên cường và tinh thần chiến đấu không khoan nhượng. Bằng hành động dứt khoát và lời lẽ mạnh mẽ, chị không chỉ đập tan bộ mặt xấu xa của chế độ mà còn khiến ta thấy rõ rằng, khi con người bị đẩy đến cùng cực, họ có thể tìm thấy sức mạnh phi thường để đối diện với bất kỳ thử thách nào.

Với ngòi bút tài hoa của Ngô Tất Tố, *Tắt đèn* đã khắc họa rõ nét không chỉ sự khốn cùng của người dân trong xã hội thực dân phong kiến mà còn làm nổi bật phẩm chất, nghị lực và sức sống mãnh liệt của người phụ nữ Việt Nam. Chị Dậu, từ một người phụ nữ dịu dàng, cam chịu, đã trở thành hình tượng của sức mạnh phản kháng, và câu chuyện của chị sẽ sống mãi trong lòng độc giả như một biểu tượng của lòng kiên cường không khuất phục trước nghịch cảnh.

Ngô Tất Tố là một trong những tên tuổi sáng giá trong nền văn học hiện thực Việt Nam, đặc biệt là trong giai đoạn đất nước đối mặt với nhiều thử thách. Bằng ngòi bút sắc bén và tinh tế, ông đã phản ánh rõ nét cuộc sống khốn khó của người dân trong xã hội phong kiến, đặc biệt là những người nông dân, thông qua các tác phẩm của mình. Trong đó, "Tức nước vỡ bờ" là một đoạn trích nổi bật, làm sáng lên cuộc đấu tranh giữa nông dân nghèo khổ và bộ máy cai trị tàn bạo. Đoạn trích không chỉ phản ánh số phận của chị Dậu mà còn là lời tố cáo sâu sắc đối với sự bất công của giai cấp thống trị.

Qua đoạn trích, tác giả đã dựng lên hình ảnh của chị Dậu - người phụ nữ dũng cảm và kiên cường, dù cuộc sống có nghèo khó, chị vẫn luôn một lòng yêu thương gia đình, đặc biệt là chồng con. Chị Dậu hiện lên như một biểu tượng của lòng yêu thương vô bờ bến và sự hy sinh, nhưng cũng không thiếu sức mạnh để chống lại những kẻ áp bức. Việc chị Dậu phải bán mọi thứ, từ chó đến con gái lớn, để trang trải cho thuế thân của chồng, làm nổi bật tình trạng áp bức cực kỳ tàn nhẫn mà giai cấp thống trị đang thực hiện.

Những tình huống trong đoạn trích càng làm rõ tính cách của chị Dậu, từ sự kiên nhẫn nhẫn nhục đến phản kháng mạnh mẽ trước sự bất công. Từ những chi tiết nhỏ như việc chị chăm sóc chồng đang ốm đến những lần van xin, ta thấy rõ một người phụ nữ mạnh mẽ, đầy tình yêu thương nhưng cũng biết đứng lên bảo vệ những gì mình yêu thương khi bị đẩy đến đường cùng. Chị Dậu đã tạo nên một cuộc đối đầu mạnh mẽ và quyết liệt với những tay sai của chế độ, đặc biệt là trong cuộc đối đầu căng thẳng với cai lệ. Đó là sự phản kháng đầy ý chí, là hành động chống lại bọn cai trị hung ác mà chị buộc phải đối diện.

Sự việc chị Dậu phản kháng một cách mạnh mẽ thể hiện sự kiên cường và bất khuất của người phụ nữ trong hoàn cảnh cực kỳ bức bách. Bất chấp việc bị áp bức, chị vẫn không chịu khuất phục mà quyết định đứng lên để bảo vệ gia đình, bảo vệ cuộc sống của mình. Hình ảnh chị túm lấy cổ cai lệ, đẩy hắn ra cửa và đánh tên người nhà lí trưởng đã làm nổi bật sự đấu tranh dũng cảm, ngay cả khi đó chỉ là hành động của cá nhân. Tuy nhiên, đó là một bước đi quan trọng trong cuộc đấu tranh của những người nông dân, là ngọn lửa hy vọng cho những ai bị dồn vào bước đường cùng.

Cai lệ trong tác phẩm là hình mẫu tiêu biểu của những tay sai, những công cụ đắc lực trong tay giai cấp thống trị. Là một tên tay sai hèn hạ, cai lệ không chỉ là kẻ đánh đập mà còn là hình mẫu cho sự tàn bạo, vô cảm trong xã hội phong kiến. Đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" không chỉ dừng lại ở việc khắc họa hình ảnh người phụ nữ kiên cường mà còn lên án sâu sắc bộ máy cai trị độc ác, bất nhân của thời kỳ đó.

Với đoạn trích này, Ngô Tất Tố không chỉ khắc họa hình ảnh chị Dậu một cách sinh động mà còn phản ánh sự thật đen tối của xã hội phong kiến, nơi mà nỗi khổ của người dân luôn bị đẩy lên đến tận cùng. Từ đây, tác phẩm của ông khẳng định một chân lý: khi bị áp bức đến mức cực độ, con người sẽ không còn gì để mất và sẽ đấu tranh cho sự sống, cho công lý.