Top 6 Bài soạn hay nhất về "Chất làm gỉ" (Ngữ văn 7 - SGK Cánh diều)

1. Chuẩn bị

- Ray Bradbury, sinh năm 1920, mất năm 2022, là một nhà văn người Mỹ nổi tiếng.

- Hiện tượng gỉ sắt: Các lớp gỉ có màu nâu hoặc nâu đỏ, rất dễ vỡ và dễ nhận diện.

2. Đọc hiểu

Câu 1. Đại tá có ý định gì với viên trung sĩ?

Đại tá muốn chuyển viên trung sĩ đến nơi khác.

Câu 2. Viên trung sĩ mong muốn điều gì?

Viên trung sĩ ước ao được sống trong một thế giới không có chiến tranh.

Câu 3. Đại tá có tin vào những gì viên trung sĩ nói không?

Đại tá không tin và cho rằng viên trung sĩ đang đùa giỡn.

Câu 4. Vì sao đại tá khuyên viên trung sĩ gặp bác sĩ Mét-thiu?

Đại tá nghĩ viên trung sĩ cần sự hỗ trợ từ bác sĩ để chữa trị sự bất ổn trong tinh thần.

Câu 5. Viên trung sĩ đã đề xuất những kế hoạch gì?

Kế hoạch: Sử dụng chất làm gỉ để phá hủy vũ khí chiến tranh, bắt đầu từ châu Mỹ, sau đó tiến tới châu Âu. Trong vòng một tháng, sẽ giúp thế giới tránh được thảm họa chiến tranh.

Câu 6. Đại tá có tin vào những điều viên trung sĩ nói không?

Đại tá vẫn không tin và đưa phiếu khám bệnh cho viên trung sĩ.

Câu 7. Nội dung phần (2) kể về điều gì?

Phần (2) mô tả về cuộc gọi của đại tá với bác sĩ Mét-thiu, yêu cầu chữa bệnh cho viên trung sĩ. Sau đó, những gì viên trung sĩ nói đã thành sự thật, khiến đại tá tức giận và muốn bắt anh ta.

Câu 8. Vì sao người lính gác không thể làm theo mệnh lệnh của đại tá?

Vì khẩu súng đã bị biến thành vụn sắt gỉ màu vàng.

Câu 9. Kết thúc truyện có điểm gì đặc biệt? Đại tá có thể làm gì viên trung sĩ?

Đại tá phải dùng ghế gỗ để tóm lấy viên trung sĩ. Tuy nhiên, đại tá không thể làm gì được vì viên trung sĩ đã có thể thoát đi.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Truyện kể về sự kiện gì? Các nhân vật nào xuất hiện? Ai là nhân vật chính?

- Truyện kể về:

• Đại tá muốn chuyển viên trung sĩ đi nơi khác.
• Viên trung sĩ bày tỏ ý tưởng của mình nhưng đại tá không tin và yêu cầu anh ta gặp bác sĩ.
• Những lời của viên trung sĩ trở thành sự thật, khiến đại tá tức giận và muốn giết anh ta.

- Nhân vật trong truyện: viên trung sĩ, đại tá, bác sĩ Mét-thiu, người lính gác.

- Nhân vật chính: viên trung sĩ và đại tá.

Câu 2. Bạn hiểu “chất làm gỉ” là gì? Ý tưởng của viên trung sĩ về việc làm hoen gỉ kim loại dựa trên cơ sở nào? Đoạn văn nào trong văn bản đề cập đến kiến thức khoa học liên quan đến ý tưởng đó?

- “Chất làm gỉ”: Là chất gây ra phản ứng hóa học khiến các kim loại bị hoen gỉ.

- Ý tưởng của viên trung sĩ về việc làm gỉ các vật bằng kim loại dựa trên cấu trúc các nguyên tử của chúng.

- Đoạn văn trong Chất làm gỉ nêu rõ: “- Không, tôi nói thật đấy… sẽ tan ra thành bụi ngay”.

Câu 3. Các đoạn văn nào trong truyện thể hiện sự hình dung và tưởng tượng sinh động về tác động của chất làm gỉ?

Đoạn văn thể hiện rõ nhất:

• “- Tôi muốn sống trong thế giới không có chiến tranh... Đó là ước mơ của tôi.”
• “- Không, tôi nói hoàn toàn nghiêm túc... sẽ tan ra thành bụi ngay.”
• “Ông không thấy và cũng không nghe gì... những chiếc lốp cao su lăn lăn vô định trên đường.”

Câu 4. Ý tưởng dùng chất làm gỉ để vô hiệu hóa tất cả vũ khí kim loại có ý nghĩa gì?

Ý nghĩa: Đây là ước mơ chấm dứt chiến tranh, để thế giới được sống trong hòa bình.

Câu 5. Nhận xét về tính cách nhân vật đại tá trong truyện?

Đại tá là người bảo thủ, đa nghi và thiếu sự đồng cảm.

Câu 6. Truyện thể hiện ước mơ gì của tác giả? Liệu điều đó có ý nghĩa với xã hội hiện nay không? Vì sao?

- Ước mơ: Một thế giới hòa bình, không chiến tranh.

- Điều đó vẫn còn rất ý nghĩa trong xã hội ngày nay, khi mà các vấn đề xung đột sắc tộc, vũ khí hạt nhân vẫn đe dọa nền hòa bình toàn cầu.

Chuẩn bị

(trang 65, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Trước khi đọc truyện ngắn Chất làm gỉ, bạn cần tìm hiểu về thể loại khoa học viễn tưởng và thông tin tác giả Ray Bradbury. Đọc thêm tài liệu từ sách báo và internet để hiểu rõ hơn.

Phương pháp giải:

Tham khảo sách báo và internet

Lời giải chi tiết:

• Truyện khoa học viễn tưởng

- Truyện khoa học viễn tưởng là thể loại tiểu thuyết hư cấu với các yếu tố khoa học, dự đoán những hậu quả và biến đổi trong tương lai của khoa học, xã hội và công nghệ.

• Tác giả

Ray Bradbury (22/08/1920 - 05/06/2012) là nhà văn nổi tiếng người Mỹ, chuyên sáng tác các tác phẩm về kinh dị, khoa học viễn tưởng và bí ẩn. Ông nổi bật với tiểu thuyết Fahrenheit 451 (1953) và tuyển tập truyện The Martian Chronicles (1950), cùng các tác phẩm khác như The Illustrated Man (1951). Bradbury là một trong những tác giả có ảnh hưởng sâu rộng trong văn học thế kỷ 20 và 21. Nhiều tác phẩm của ông đã được chuyển thể thành phim và truyền hình.

Đọc hiểu 1

Câu 1 (trang 65, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Đại tá muốn làm gì với viên trung sĩ?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ phần đầu của văn bản

Lời giải chi tiết:

Đại tá muốn thuyên chuyển viên trung sĩ đi nơi khác, có thể là sang bên kia đại dương và phục vụ trong một quân đoàn xa xôi.

Đọc hiểu 2

Câu 2 (trang 66, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Viên trung sĩ muốn gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn văn từ “Anh trung sĩ nhún vai…như vậy đó”

Lời giải chi tiết:

Viên trung sĩ mong muốn một thế giới không có chiến tranh. Anh ta muốn tìm cách biến những vũ khí chiến tranh trở thành vô dụng, từ những súng ống đến xe tăng, thậm chí là những vi khuẩn trong bom.

Đọc hiểu 3

Câu 3 (trang 65, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Đại tá có tin vào ý tưởng của viên trung sĩ không?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản từ “- Anh hãy dẹp ý tưởng về chất làm hoen gỉ… thành bụi ngay”

Lời giải chi tiết:

Đại tá không tin vào ý tưởng của viên trung sĩ.

Đọc hiểu 4

Câu 4 (trang 67, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tại sao đại tá lại khuyên viên trung sĩ đến gặp bác sĩ Méthieu?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn trích từ “Đại tá cúi thấp người… thảm họa chiến tranh”

Lời giải chi tiết:

Đại tá khuyên viên trung sĩ gặp bác sĩ Méthieu vì ông cho rằng viên trung sĩ cần sự trợ giúp về tâm lý và cần được khám chữa bệnh.

Đọc hiểu 5

Câu 5 (trang 67, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Viên trung sĩ đã nêu các dự định gì của mình?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản

Lời giải chi tiết:

Viên trung sĩ muốn biến những vũ khí chiến tranh thành sắt gỉ, làm cho chúng vô hại và kết thúc chiến tranh.

Đọc hiểu 6

Câu 6 (trang 67, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Đến lúc này, đại tá có tin những điều viên trung sĩ nói không?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản

Lời giải chi tiết:

Đến lúc này, đại tá vẫn chưa tin viên trung sĩ.

Đọc hiểu 7

Câu 7 (trang 67, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nội dung phần (2) kể về chuyện gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ phần (2)

Lời giải chi tiết:

Phần 2 kể về việc viên đại tá cho rằng những ý tưởng của trung sĩ là điên rồ và đã gọi bác sĩ đến khám cho anh ta. Tuy nhiên, những điều trung sĩ nói sau đó đã trở thành hiện thực khi súng và các thiết bị điện tử biến thành bột mịn khiến đại tá tức giận.

Đọc hiểu 8

Câu 8 (trang 68, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Vì sao người lính gác không thể làm theo lệnh của đại tá?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn trích từ “giọng nói đứt quãng… vô định trên mặt đường”

Lời giải chi tiết:

Người lính gác không thể làm theo lệnh của đại tá vì khẩu súng của họ đã biến thành vụn sắt gỉ màu vàng, không thể bắn được nữa.

Đọc hiểu 9

Câu 9 (trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Kết thúc truyện có gì đặc sắc? Liệu đại tá có làm gì được viên trung sĩ không?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ phần kết thúc văn bản

Lời giải chi tiết:

Kết thúc truyện rất đặc sắc khi khẩu súng của đại tá trong ngăn kéo đã biến thành vụn sắt gỉ, đại tá tức giận vô cùng và đuổi theo viên trung sĩ. Tuy nhiên, ông không thể làm gì được viên trung sĩ.

CH cuối bài 1

Câu 1 (trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Truyện kể về việc gì? Có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn trích

Lời giải chi tiết:

Truyện kể về ước mơ chấm dứt chiến tranh của viên trung sĩ bằng cách vô hiệu hóa tất cả các vũ khí chiến tranh. Viên đại tá cho rằng những ý tưởng này là điên rồ nhưng sau đó tất cả trở thành sự thật, khiến đại tá tức giận. Các nhân vật trong truyện bao gồm đại tá, trung sĩ, bác sĩ và quân lính. Đại tá và trung sĩ là hai nhân vật chính.

CH cuối bài 2

Câu 2 (trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Em hiểu “chất làm gỉ” là gì? Ý tưởng về “chất làm gỉ” của viên trung sĩ dựa trên cơ sở nào? Đoạn văn nào trong văn bản Chất làm gỉ nêu lên những kiến thức khoa học liên quan đến ý tưởng ấy?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản, chú ý cơ sở phát minh mà viên trung sĩ đề xuất

Lời giải chi tiết:

- “Chất làm gỉ” là chất khiến các vũ khí kim loại bị phá hủy, không còn hiệu quả chiến đấu. Viên trung sĩ lý giải rằng chất này dựa trên cấu trúc của các nguyên tử thép trong vũ khí, nếu phá vỡ sự cân bằng của chúng, vũ khí sẽ biến thành sắt gỉ.

CH cuối bài 3

Câu 3 (trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Sự hình dung về tác động của “chất làm gỉ” được tác giả thể hiện rõ ở những đoạn văn nào?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản.

Lời giải chi tiết:

Sự tưởng tượng sinh động về tác động của “chất làm gỉ” được thể hiện qua đoạn viên trung sĩ mô tả cách anh ta sẽ sử dụng chất này để tiêu diệt vũ khí chiến tranh trên toàn cầu, từ Mỹ đến châu Âu, nhằm mang lại hòa bình.

CH cuối bài 4

Câu 4 (trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Ý tưởng dùng “chất làm gỉ” để vô hiệu hóa tất cả các vũ khí kim loại của viên trung sĩ có ý nghĩa gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn trích

Lời giải chi tiết:

Ý tưởng này mang thông điệp mạnh mẽ về việc xóa bỏ vũ khí, chấm dứt chiến tranh và bảo vệ hòa bình.

CH cuối bài 5

Câu 5 (trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Hãy nêu nhận xét của em về tính cách nhân vật đại tá trong truyện

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn trích, chú ý những chi tiết miêu tả nhân vật đại tá

Lời giải chi tiết:

Đại tá là người nóng nảy, độc đoán. Ông gạt phăng mọi ý tưởng của viên trung sĩ và không tin vào khả năng thay đổi của anh ta.

CH cuối bài 6

Câu 6 (trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Người viết gửi gắm ước mơ gì qua câu chuyện? Điều đó còn có ý nghĩa với xã hội hiện nay không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn trích

Lời giải chi tiết:

Câu chuyện gửi gắm ước mơ xóa bỏ vũ khí, chấm dứt chiến tranh. Đây là thông điệp mang tính thời sự sâu sắc, khi các quốc gia vẫn đang chạy đua vũ trang. Ước mơ về một thế giới hòa bình, không có chiến tranh và vũ khí hủy diệt là vô cùng quan trọng đối với nhân loại ngày nay.

Trước khi khám phá tác phẩm Chất làm gỉ

Trước khi dấn thân vào việc đọc tác phẩm ngắn Chất làm gỉ, hãy tìm hiểu thêm về thể loại khoa học viễn tưởng cũng như về tác giả Ray Bradbury – một cây bút nổi tiếng người Mỹ, được công nhận qua những giải thưởng danh giá như Franklin và O'Henry. Việc tìm hiểu những nền tảng này sẽ giúp bạn thấu hiểu sâu sắc hơn các yếu tố đặc sắc trong tác phẩm.

Lời giải

• Truyện khoa học viễn tưởng

- Truyện khoa học viễn tưởng là thể loại văn học mà trong đó, tác giả sáng tạo những câu chuyện mang tính tưởng tượng, nhưng lại dựa trên các nguyên lý khoa học và công nghệ hiện có. Những tác phẩm này hiếm khi chứa yếu tố kỳ bí, mà chủ yếu khai thác các lý thuyết khoa học tại thời điểm ra đời của tác phẩm.

- Các tác phẩm khoa học viễn tưởng thường đề cập đến những đề tài như công nghệ tương lai, du hành vũ trụ, sự sống ngoài hành tinh, khám phá đại dương hay những bí ẩn từ lòng đất…

- Sự kiện trong các tác phẩm này có thể bắt đầu từ những câu chuyện có thật, sau đó được xây dựng lên theo chiều hướng hư cấu, mang đến những tình huống mạo hiểm, bất ngờ và đầy kịch tính.

- Các nhân vật trong thể loại này thường là những con người có kiến thức sâu rộng về các lĩnh vực mà tác phẩm đề cập đến.

- Bối cảnh trong truyện cũng thường được thiết lập phù hợp với những chủ đề về khoa học và công nghệ mà tác giả muốn truyền tải.

• Tác giả

Ray Bradbury (22/08/1920 – 05/06/2012) là nhà văn nổi tiếng người Mỹ với các tác phẩm về khoa học viễn tưởng, kinh dị và những câu chuyện huyền bí. Ông được biết đến rộng rãi trên thế giới và nhận được nhiều giải thưởng lớn trong sự nghiệp.

Gia đình: Cha mẹ ông là Esther (Moberg) Bradbury, người Mỹ gốc Thụy Điển, và Leonard Spaulding Bradbury, một thợ sửa chữa và bảo trì đường dây điện và điện thoại.

Cuộc đời: Thời niên thiếu, Ray theo cha mẹ đến Los Angeles vào giai đoạn suy thoái kinh tế. Chính thời điểm này, cuốn tiểu thuyết giả tưởng của Edgar Rice Burroughs "Tarzan" đã để lại ảnh hưởng sâu sắc với ông. Ray không học đại học, nhưng đã tự học qua các thư viện và bắt đầu viết cho các tạp chí.

Sự nghiệp: Vào năm 1950, Bradbury ra mắt cuốn sách đầu tay “The Martian Chronicles”. Tiếp đó, ông cho ra mắt những tác phẩm nổi tiếng khác như “Dandelion Wine”, “I Sing the Body Electric” và “From the Dust Returned”. Ông cũng đã viết hàng trăm truyện ngắn, bài thơ, kịch bản và nhạc kịch.

Giải thưởng: Vào năm 2000, ông nhận được Huân chương Quỹ sách Quốc gia và vào năm 2004, ông được trao giải thưởng đặc biệt từ Pulitzer. Ông cũng đã nhận giải Emmy cho cuốn tiểu thuyết “The Tree Halloween” (1972).

Trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1 (Trang 65, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Đại tá có kế hoạch gì với viên trung sĩ?

Lời giải

Đại tá có ý định chuyển viên trung sĩ đi nơi khác, có thể là một quân đoàn ở châu Âu, hoặc điều anh ta ra mặt trận.

Câu 2 (Trang 66, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Viên trung sĩ mong muốn điều gì?

Lời giải

Viên trung sĩ khát khao một thế giới không có chiến tranh. Anh mơ ước rằng, trong một đêm, tất cả vũ khí, từ đại bác đến xe tăng, sẽ hóa thành sắt gỉ, những quả bom sẽ trở nên vô hại, và chiến tranh sẽ biến mất mãi mãi.

Câu 3 (Trang 65, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Đại tá có tin vào những ý tưởng của viên trung sĩ không?

Lời giải

Đại tá không tin vào ý tưởng của viên trung sĩ, ông cho đó là những suy nghĩ vô căn cứ và bác bỏ ngay lập tức, cho rằng đó chỉ là những câu chuyện lý tưởng hóa không thực tế.

Câu 4 (Trang 67, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tại sao đại tá lại khuyên viên trung sĩ gặp bác sĩ Méthieu?

Lời giải

Đại tá khuyên viên trung sĩ đến gặp bác sĩ vì cho rằng anh ta đang gặp phải vấn đề tâm lý và cần sự trợ giúp từ chuyên gia để giải quyết những suy nghĩ lạ lùng của mình.

Câu 5 (Trang 67, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Viên trung sĩ đã đưa ra những dự định nào?

Lời giải

Viên trung sĩ dự định sẽ hủy diệt tất cả vũ khí chống lại con người, sau đó sẽ tới châu Âu. Anh cam kết rằng trong vòng một tháng, thế giới sẽ được cứu khỏi thảm họa chiến tranh.

Câu 6 (Trang 67, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Đến lúc này, đại tá có tin vào những lời nói của viên trung sĩ không?

Lời giải

Đại tá vẫn chưa tin vào những gì viên trung sĩ nói, ông coi đó là những điều không thể thực hiện và khuyên viên trung sĩ tìm sự giúp đỡ từ bác sĩ.

Câu 7 (Trang 67, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Phần (2) kể về những sự kiện gì?

Lời giải

Phần (2) kể về những sự kiện kỳ lạ khi những gì viên trung sĩ mơ ước bỗng trở thành hiện thực. Các vũ khí, từ súng ống, xe tăng đến máy bay, đều biến thành sắt gỉ và không còn khả năng chiến đấu.

Câu 8 (Trang 68, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tại sao người lính gác không thể tuân theo lệnh của đại tá?

Lời giải

Người lính không thể tuân theo lệnh của đại tá vì tất cả các vũ khí, từ súng đến máy bay, đều bị biến thành những mảnh sắt gỉ, không còn khả năng sử dụng.

Câu 9 (Trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Kết thúc câu chuyện có điểm gì đặc biệt? Đại tá có thể làm gì được viên trung sĩ không?

Lời giải

Kết thúc rất ấn tượng khi đại tá không thể làm gì được viên trung sĩ. Những gì viên trung sĩ mong muốn đã trở thành sự thật, khi đại tá cố gắng lấy khẩu súng của mình nhưng nó đã trở thành đống sắt gỉ.

Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 (Trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Câu chuyện kể về điều gì? Có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính?

Lời giải

Câu chuyện kể về mong muốn của viên trung sĩ hủy diệt tất cả vũ khí chiến tranh để ngừng chiến tranh và mang lại hòa bình. Nhân vật chính trong câu chuyện là viên trung sĩ và đại tá.

Câu 2 (Trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Em hiểu “chất làm gỉ” là gì? Ý tưởng này có cơ sở khoa học ra sao? Đoạn văn nào nêu lên các kiến thức khoa học liên quan đến ý tưởng này?

Lời giải

“Chất làm gỉ” là chất có khả năng làm cho các vũ khí kim loại không còn tác dụng. Ý tưởng của viên trung sĩ dựa trên cơ sở khoa học về sự hoen gỉ và cấu trúc nguyên tử của kim loại.

Câu 3 (Trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Ý tưởng dùng chất làm gỉ để vô hiệu hóa vũ khí có ý nghĩa gì?

Lời giải

Ý tưởng này thể hiện mong muốn chấm dứt chiến tranh và xây dựng một thế giới hòa bình, không có vũ khí và không có bạo lực, nơi con người sống trong sự an lành.

Câu 4 (Trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nhận xét về tính cách nhân vật đại tá trong câu chuyện.

Lời giải

Nhân vật đại tá hiện lên như một người cố chấp và thiếu sự lắng nghe, phản đối mạnh mẽ những ý tưởng của viên trung sĩ, dù cuối cùng, những điều đó đã trở thành hiện thực.

Câu 5 (Trang 69, SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Truyện thể hiện ước mơ gì của tác giả và ý nghĩa của nó đối với xã hội hiện đại?

Lời giải

Truyện thể hiện ước mơ chấm dứt chiến tranh và xây dựng một thế giới hòa bình. Đây là thông điệp vô cùng quan trọng trong bối cảnh xã hội ngày nay, khi mà cuộc chạy đua vũ trang và sự phát triển của các loại vũ khí chiến tranh vẫn đang là mối đe dọa lớn đối với hòa bình thế giới.

Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 65 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Rây Brét-bơ-ry (1920-2012), nhà văn người Mỹ, nổi bật với các tác phẩm khoa học viễn tưởng. Ông là một trong những tên tuổi lớn của văn học Mỹ thế kỷ 20 và 21, với nhiều tác phẩm được chuyển thể thành phim và chương trình truyền hình. Rây Brét-bơ-ry cũng đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá như O Hen-ry (О Henry) và Ben-gia-min Franh-klin (Benjamin Franklin).

- Em đã từng thấy hiện tượng gỉ sắt. Sắt khi bị oxi hóa, sẽ chuyển sang màu nâu, giòn và dễ vỡ. Đây là hiện tượng ăn mòn vật liệu sắt, làm cho các thiết bị bị hỏng và không thể sử dụng. Nguyên nhân chính là độ ẩm trong không khí, thúc đẩy quá trình oxi hóa nhanh chóng.

Đọc hiểu

* Nội dung chính: Kể về cuộc trò chuyện giữa đại tá và viên trung sĩ trẻ tuổi, người mang trong mình một ý tưởng độc đáo về việc chống lại chiến tranh.

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 65 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Đại tá muốn chuyển công tác của viên trung sĩ vì anh không hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Câu 2 (trang 66 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Viên trung sĩ muốn sống trong một thế giới không chiến tranh, nơi tất cả vũ khí, từ đại bác đến bom mìn, đều không còn tồn tại, trả lại cho anh một cuộc sống hòa bình và bình yên.

Câu 3 (trang 66 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Đại tá không tin vào những lời viên trung sĩ nói.

Câu 4 (trang 66 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

Cơ sở của phát minh mà viên trung sĩ đề xuất:

- Phát minh này dựa trên cấu trúc các nguyên tử đã được xác định rõ ràng.

- Nếu đại tá nghiên cứu, hẳn sẽ biết rằng các nguyên tử của thép vũ khí được sắp xếp theo một trật tự nhất định.

- Ý tưởng của tôi là trong khí quyển luôn có chất gây ra sự hoen gỉ, đó chính là hơi nước.

Câu 5 (trang 67 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Đại tá khuyên viên trung sĩ gặp bác sĩ Mét-thiu vì nghĩ rằng anh có vấn đề về tâm lý, vì những ý tưởng của anh đi ngược lại lý tưởng của quân đội và khó có thể thực hiện được.

Câu 6 (trang 67 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

Viên trung sĩ nêu những dự định của mình:

- Tạo ra một thiết bị nhỏ có thể nhét vừa trong bao diêm.

- Tầm hoạt động của thiết bị lên đến 9000 dặm.

- Tôi có thể điều chỉnh thiết bị này để tác động lên bất kỳ loại thép nào trong vòng vài ngày đi khắp châu Mỹ.

- Tôi sẽ tiêu diệt tất cả phương tiện kỹ thuật chống lại chúng ta. Sau đó, tôi sẽ đến châu Âu và trong vòng một tháng, tôi sẽ giúp thế giới tránh khỏi thảm họa chiến tranh.

Câu 7 (trang 67 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Đại tá vẫn không tin vào những điều viên trung sĩ nói.

Câu 8 (trang 67 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Nội dung phần 2 kể về cuộc trò chuyện giữa đại tá và bác sĩ Mét-thiu, và phản ứng của đại tá khi chứng kiến những ý tưởng của viên trung sĩ trở thành hiện thực.

Câu 9 (trang 68 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Viên lính gác không thể thực hiện lệnh của đại tá vì tất cả vũ khí bằng sắt đều đã biến thành đống vụn sắt vàng, khiến anh sợ hãi và không hiểu chuyện gì đang xảy ra.

Câu 10 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Kết thúc truyện có điểm đặc sắc khi đại tá ra ngoài, tìm kiếm một dụng cụ để đối phó với viên trung sĩ, nhưng không dám sử dụng gì bằng thép, chỉ dám dùng đồ bằng gỗ.

- Tôi nghĩ đại tá sẽ không tìm được viên trung sĩ, vì anh sẽ đoán được và trốn đi, thực hiện những dự định của mình.

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Truyện kể về viên trung sĩ với lý tưởng cao cả, sáng chế ra một thiết bị biến vũ khí chiến tranh thành đống đổ nát, nhưng chẳng ai tin anh cho đến khi anh thử nghiệm thiết bị với vũ khí thật sự.

- Nhân vật chính: viên trung sĩ trẻ và đại tá.

Câu 2 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Theo em, “chất làm gỉ” là chất ăn mòn sắt thép, làm chúng trở nên không thể sử dụng được.

- Ý tưởng của viên trung sĩ về việc làm hoen gỉ các vật liệu kim loại dựa trên cấu trúc nguyên tử đã được xác định.

- Đoạn văn nêu kiến thức khoa học liên quan đến ý tưởng ấy từ: “Không, tôi nói hoàn toàn nghiêm túc… tan vụn ra thành bụi ngay.”

Câu 3 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Sự tưởng tượng sinh động về tác động của chất làm gỉ được tác giả thể hiện rõ trong những đoạn văn như:

- “Ông đặt tạm ống nói sang một bên, nhìn khắp mặt bàn,… cầm lấy máy điện thoại.”

- “Đại tá ngồi phịch… chiếc lốp cao su lăn đi một cách vô định trên mặt đường.”

- “Nói rồi ông quẳng ống nghe xuống…tránh xa cái bàn.”

Câu 4 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Ý tưởng của viên trung sĩ về việc sử dụng chất làm gỉ để vô hiệu hóa các vũ khí kim loại thể hiện khát vọng về một thế giới không chiến tranh, không vũ khí hạt nhân, một thế giới hòa bình, nơi con người sống hòa thuận với nhau.

Câu 5 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Nhận xét về đại tá: ông là người cương quyết, thẳng thắn, luôn kiên định với lý tưởng và lập trường của mình, là một người chỉ huy quân đội, tham gia trực tiếp vào chiến tranh.

Câu 6 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Truyện thể hiện ước mơ về một thế giới hòa bình, không có chiến tranh.

- Điều này vẫn còn rất có ý nghĩa trong xã hội hiện nay. Khi khoa học và công nghệ phát triển mạnh mẽ, các loại vũ khí ngày càng nguy hiểm, và nếu chiến tranh xảy ra, hậu quả sẽ vô cùng nghiêm trọng. Vì vậy, ước mơ về một thế giới hòa bình vẫn còn nguyên giá trị và tiếp tục được nhiều người nuôi dưỡng.

Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 65 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Đọc trước truyện ngắn 'Chất làm gỉ', tìm hiểu thêm về thể loại khoa học viễn tưởng và tác giả Ray Bradbury - nhà văn Mỹ nổi tiếng, người đã đạt nhiều giải thưởng lớn như O'Henry và Benjamin Franklin.

Trả lời:

- Truyện khoa học viễn tưởng: là thể loại tiểu thuyết hư cấu kết hợp yếu tố khoa học, khám phá hoặc dự đoán các hệ quả của những tiến bộ trong khoa học, xã hội và công nghệ.

- Nhà văn Ray Bradbury: (22/8/1920 - 5/6/2012) là một nhà văn nổi tiếng với các tác phẩm kinh dị, khoa học viễn tưởng và bí ẩn. Ông đã sáng tác nhiều tiểu thuyết như '451 độ F' (Fahrenheit 451, 1953) và 'The Martian Chronicles' (1950). Ông là một trong những tên tuổi lớn của văn học Mỹ thế kỷ 20 và 21, với nhiều tác phẩm được chuyển thể thành phim và truyền hình.

Đọc hiểu

* Nội dung chính của 'Chất làm gỉ': Câu chuyện kể về viên trung sĩ chế tạo ra 'chất làm gỉ', có khả năng phá hủy tất cả vũ khí kim loại nhằm ngăn chặn chiến tranh.

* Trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1 (trang 65 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Đại tá muốn làm gì với viên trung sĩ?

Trả lời:

Đại tá muốn chuyển viên trung sĩ đi công tác nơi khác, có thể là một quân đoàn rất xa, ở bên kia đại dương.

Câu 2 (trang 66 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Viên trung sĩ muốn gì?

Trả lời:

Viên trung sĩ mơ ước một thế giới không còn chiến tranh, với những vũ khí như đại bác trở thành sắt gỉ, những chiếc xe tăng đổ nát.

Câu 3 (trang 66 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Đại tá có tin vào ý tưởng của viên trung sĩ không?

Trả lời:

Đại tá không tin vào ý tưởng của viên trung sĩ và yêu cầu anh từ bỏ nó.

Câu 4 (trang 66 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Cơ sở phát minh của viên trung sĩ là gì?

Trả lời:

Phát minh của viên trung sĩ dựa trên cấu trúc của nguyên tử được xác định một cách khoa học.

Câu 5 (trang 67 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Vì sao đại tá khuyên viên trung sĩ gặp bác sĩ Mét-thiu?

Trả lời:

Đại tá cho rằng viên trung sĩ cần sự can thiệp của bác sĩ vì nghi ngờ anh có vấn đề về tâm lý.

Câu 6 (trang 67 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Viên trung sĩ đã có kế hoạch gì?

Trả lời:

Viên trung sĩ dự định hủy diệt tất cả các vũ khí chiến tranh và mang lại hòa bình cho thế giới trong vòng một tháng.

Câu 7 (trang 67 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Đại tá có tin vào những gì viên trung sĩ nói không?

Trả lời:

Đại tá vẫn không tin vào những gì viên trung sĩ nói, mặc dù anh ta đã nêu ra các bằng chứng khoa học.

Câu 8 (trang 67 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Phần 2 kể về điều gì?

Trả lời:

Phần 2 miêu tả phản ứng của đại tá và bác sĩ Mét-thiu khi chứng kiến các vũ khí và phương tiện chiến tranh biến thành sắt gỉ như viên trung sĩ đã dự đoán.

Câu 9 (trang 68 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Tại sao người lính gác không thể làm theo lệnh của đại tá?

Trả lời:

Người lính gác không thể thực hiện lệnh vì các vũ khí và phương tiện chiến tranh đã biến thành đống sắt gỉ, không còn khả năng chiến đấu.

Câu 10 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Kết thúc truyện có đặc điểm gì? Đại tá có làm gì được viên trung sĩ không?

Trả lời:

Kết thúc truyện đặc biệt khi đại tá tìm kiếm vũ khí, nhưng không thể sử dụng vì tất cả đều đã bị phá hủy. Đại tá không thể làm gì viên trung sĩ, và sự kiện này khiến ông càng thêm tức giận.

* Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Truyện kể về sự kiện gì và những nhân vật nào xuất hiện?

Trả lời:

- Truyện kể về viên trung sĩ chế tạo ra 'chất làm gỉ' để tiêu diệt vũ khí chiến tranh và mang lại hòa bình.

- Các nhân vật chính trong truyện là đại tá, viên trung sĩ, bác sĩ và các quân lính.

Câu 2 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 'Chất làm gỉ' là gì và cơ sở khoa học của viên trung sĩ là gì?

Trả lời:

- 'Chất làm gỉ' là chất có thể biến tất cả vũ khí chiến tranh thành sắt gỉ, không còn khả năng chiến đấu.

- Cơ sở khoa học của viên trung sĩ dựa trên cấu trúc nguyên tử xác định của kim loại.

Câu 3 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Sự hình dung về tác động của 'chất làm gỉ' được tác giả thể hiện như thế nào?

Trả lời:

Sự tưởng tượng sinh động về tác động của 'chất làm gỉ' được thể hiện qua các đoạn văn mô tả sự biến đổi của vũ khí và phương tiện chiến tranh.

Câu 4 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Ý nghĩa của việc sử dụng 'chất làm gỉ' để vô hiệu hóa vũ khí?

Trả lời:

Ý nghĩa của 'chất làm gỉ' là ngừng chiến tranh, xóa bỏ vũ khí, mang lại hòa bình cho nhân loại.

Câu 5 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Nhận xét về tính cách nhân vật đại tá trong truyện?

Trả lời:

Đại tá là người cứng nhắc, bảo thủ và không chấp nhận những ý tưởng mới, đặc biệt là khi chúng đi ngược lại với lập trường của ông.

Câu 6 (trang 69 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Ước mơ của người viết qua câu chuyện là gì? Điều đó có ý nghĩa trong xã hội hiện nay không?

Trả lời:

Câu chuyện thể hiện ước mơ về một thế giới hòa bình, không có chiến tranh. Điều này vẫn có ý nghĩa lớn trong xã hội hiện nay khi khoa học vũ khí ngày càng tiến bộ và mối đe dọa chiến tranh luôn tiềm tàng.

1. CHUẨN BỊ

Hãy đọc trước truyện ngắn 'Chất làm gỉ', tìm hiểu thêm về thể loại khoa học viễn tưởng và tác giả Ray Bradbury - một nhà văn lừng danh người Mỹ, người đã nhận được các giải thưởng O. Henry và Benjamin Franklin. Các tác phẩm của ông đã làm thay đổi hình ảnh của khoa học viễn tưởng trong văn học thế kỷ 20.

Trả lời:

Ray Bradbury (1920-2012) là một nhà văn kiêm biên kịch nổi tiếng của Mỹ, có ảnh hưởng sâu rộng trong thế giới văn học. Ông được New York Times gọi là 'nhà văn có công lớn nhất đưa khoa học viễn tưởng hiện đại vào dòng văn học chính thống'. Ông đã từng chia sẻ: 'Viết không phải vì tiền, mà vì đam mê. Nếu bạn viết vì tiền, bạn sẽ không thể viết ra điều gì đáng đọc'.

2. ĐỌC HIỂU

Câu 1: Đại tá muốn làm gì với viên trung sĩ?

Trả lời: Đại tá muốn chuyển viên trung sĩ đi nơi khác.

Câu 2: Viên trung sĩ muốn gì?

Trả lời: Viên trung sĩ mong muốn xóa bỏ chiến tranh, biến vũ khí thành sắt gỉ, và mang lại sự bình yên cho thế giới, trong đó mọi chiến tranh sẽ kết thúc mà không để lại tàn tích.

Câu 3: Viên trung sĩ đã nêu các dự định gì của mình?

Trả lời: Viên trung sĩ dự định sử dụng chất làm gỉ để phá hủy vũ khí chiến tranh, bắt đầu từ Mỹ rồi lan ra thế giới, khiến chiến tranh chấm dứt trong vòng một tháng.

Câu 4: Đến lúc này, đại tá có tin vào những điều viên trung sĩ nói không?

Trả lời: Mặc dù viên trung sĩ đã chứng minh khả năng của mình, nhưng đại tá vẫn không tin vào những gì viên trung sĩ nói.

Câu 5: Vì sao người lính gác không thể làm theo lệnh của đại tá?

Trả lời: Người lính gác không thể tuân lệnh vì vũ khí của họ đã biến thành những đống sắt gỉ, không thể sử dụng nữa.

Câu 6: Kết thúc truyện có gì đặc sắc? Liệu đại tá có làm gì được viên trung sĩ không?

Trả lời: Kết thúc truyện đặc sắc khi đại tá không sử dụng vũ khí sắt thép, mà dùng vũ khí gỗ để đối phó với viên trung sĩ, tuy nhiên, viên trung sĩ đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, khiến đại tá không thể làm gì được.

CÂU HỎI

Câu 1: Truyện kể về sự kiện gì? Có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính?

Trả lời:

• Truyện kể về sự kiện viên trung sĩ chế tạo chất làm gỉ để chống lại chiến tranh, với sự cản trở từ đại tá, nhưng cuối cùng viên trung sĩ đã chứng minh được ý tưởng của mình.
• Truyện có các nhân vật: đại tá, viên trung sĩ, bác sĩ Mét-thiu, người lính gác. Nhân vật chính là viên trung sĩ.

Câu 2: Em hiểu 'chất làm gỉ' là gì? Ý tưởng làm hoen gỉ các vật bằng kim loại của viên trung sĩ dựa trên cơ sở nào?

Trả lời:

• 'Chất làm gỉ' là chất tạo ra phản ứng hóa học khiến các vũ khí kim loại bị gỉ và không thể hoạt động.
• Ý tưởng của viên trung sĩ dựa trên cơ sở cấu trúc của nguyên tử kim loại, nơi mà chất làm gỉ có thể phá hủy tính ổn định của kim loại.
• Đoạn văn liên quan đến kiến thức khoa học là: 'Tôi có thể khiến nó tan vụn thành bụi ngay'.

Câu 3: Sự hình dung về tác động của chất làm gỉ được thể hiện như thế nào trong truyện?

Trả lời: Tác giả thể hiện sự hình dung về tác động của chất làm gỉ qua những đoạn văn đầy hình ảnh: '- Tôi muốn sống không có chiến tranh...', '- Không, tôi nói hoàn toàn nghiêm túc...', '- Ông sờ các túi áo, những chiếc lốp cao su lăn trên mặt đường...'.

Câu 4: Ý tưởng dùng chất làm gỉ để vô hiệu hóa vũ khí có ý nghĩa gì?

Trả lời: Ý tưởng này mang thông điệp nhân văn, mong muốn tạo ra một thế giới không có chiến tranh, không có sự tàn phá và thảm họa do chiến tranh gây ra.

Câu 5: Nhận xét về tính cách nhân vật đại tá trong truyện.

Trả lời: Đại tá là một nhân vật đa nghi, thiếu tin tưởng người khác, nóng nảy và không chịu lắng nghe, dễ bị kích động.

Câu 6: Truyện thể hiện ước mơ gì của người viết? Điều này có ý nghĩa gì trong xã hội hiện nay?

Trả lời: Truyện thể hiện ước mơ về một thế giới hòa bình, không có chiến tranh và một nền khoa học tiến bộ. Điều này vẫn có ý nghĩa trong xã hội hiện nay, khi khoa học công nghệ phát triển mạnh mẽ nhưng sự hòa bình vẫn cần được bảo vệ.