Top 6 bài soạn "Hê-ra-clét đi tìm táo vàng (Thần thoại Hy Lạp)" hay nhất dành cho học sinh lớp 10 - SGK Cánh Diều

Câu 1 (trang 13, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Tóm tắt nội dung chính của văn bản (Câu chuyện kể về sự kiện gì? Diễn ra trong bối cảnh thời gian, không gian như thế nào? Có chi tiết thần thoại nào không?).

Lời giải 

Tóm tắt: Văn bản kể lại hành trình đầy cam go của Hê-ra-clet trong việc tìm kiếm cây táo vàng cho nhà vua Ơ-ri-xte. Trải qua vô vàn thử thách, từ thiên nhiên khắc nghiệt đến việc đối mặt với những vị thần, Hê-ra-clet cuối cùng cũng đạt được chiến thắng vẻ vang.

Chi tiết thần thoại: khu vườn táo vàng thần bí, cuộc giao chiến với Ăng-tê, cuộc giải cứu thần Pro-mê-tê và hình ảnh Hê-ra-clet nâng bầu trời.

Câu 2 (trang 13, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Nhân vật chính là ai? Những đặc điểm nổi bật của nhân vật này?

Lời giải 

- Nhân vật chính: Hê-ra-clet.

- Đặc điểm nổi bật:

+ Con trai của thần Dớt.

+ Bị nữ thần Hê-ra (vợ thần Dớt) luôn thù ghét.

+ Hê-ra-clet mang trong mình sức mạnh vượt trội, không sợ hãi trước hiểm nguy, với những chiến công lừng lẫy, là hình mẫu anh hùng vĩ đại trong thần thoại.

Câu 3 (trang 13, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Câu chuyện gửi gắm thông điệp gì?

Lời giải 

Câu chuyện truyền tải thông điệp về lòng dũng cảm, sự kiên định và tinh thần chiến đấu không bao giờ bỏ cuộc. Hê-ra-clet, dù là người phàm, nhưng mang trong mình sức mạnh phi thường, và là hình mẫu anh hùng bất khuất trong các thần thoại. Qua đó, tác giả muốn nhắn nhủ rằng, dù chúng ta là ai, chỉ cần có quyết tâm và lòng dũng cảm, mọi khó khăn đều có thể vượt qua.

Câu 4 (trang 13, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Liên hệ với kinh nghiệm sống để hiểu thêm câu chuyện.

Lời giải 

Liên hệ: Chúng ta thường nghĩ rằng chỉ những người có sức mạnh thần thánh mới có thể làm được những điều phi thường, hay những anh hùng mới có đủ lòng dũng cảm và quyết tâm. Nhưng thực tế không phải vậy. Chỉ cần ta có sự can đảm, quyết tâm không bỏ cuộc, ta cũng có thể trở thành anh hùng trong cuộc sống của chính mình. Những lựa chọn đúng đắn, dù nhỏ, cũng là biểu hiện của lòng dũng cảm. Với mục tiêu rõ ràng và ý chí kiên định, chúng ta sẽ tiến về phía trước, học hỏi từ những thất bại và đạt được thành công.

Đọc hiểu bài Hê-ra-clet đi tìm táo vàng

Câu 1 (trang 15, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Chủ ý đặc biệt của khu vườn có cây táo vàng là gì?

Lời giải 

- Khu vườn này là của nữ thần Hê-ra.

- Vườn được bao quanh bởi sự huyền bí, không xa thần Át-lát, người đang chống đỡ bầu trời.

- Có con rồng thần thánh canh giữ, rồng không bao giờ ngủ.

- Ngoài con rồng, còn có ba chị em tiên bảo vệ vườn táo.

- Vị trí khu vườn vẫn là một bí ẩn chưa ai khám phá được.

Câu 2 (trang 15, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Miêu tả cuộc giao đấu giữa Hê-ra-clet và Ăng-tê.

Lời giải 

Cuộc giao đấu diễn ra vô cùng quyết liệt. Dù ba lần bị Hê-ra-clet quật ngã, Ăng-tê vẫn không ngừng đứng dậy. Sau khi phát hiện điểm yếu của Ăng-tê, Hê-ra-clet đã lợi dụng sơ hở để nhấc bổng hắn lên khỏi mặt đất và xoay ngược đầu Ăng-tê, khiến hắn không thể tự đứng dậy, cuối cùng Ăng-tê đã bị tiêu diệt.

Câu 3 (trang 16, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Ý nghĩa của hình ảnh Prô-mê-tê bị xiềng là gì?

Lời giải 

Hình ảnh này tượng trưng cho sự bền bỉ, không khuất phục dù phải chịu đau đớn thể xác và tinh thần. Dù trong đau khổ, Prô-mê-tê vẫn không đầu hàng, là biểu tượng của sức mạnh tinh thần vượt qua nghịch cảnh.

Câu 4 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Ý nghĩa của hình ảnh Hê-ra-clet chống đỡ bầu trời thay Át-lát?

Lời giải 

Hình ảnh này thể hiện sức mạnh phi thường của Hê-ra-clet. Dù chỉ là một người phàm, anh vẫn có thể chịu đựng và chống đỡ bầu trời, một công việc mà chỉ có Át-lát mới làm được. Hình ảnh này còn tượng trưng cho sự kiên cường, không khuất phục trước thử thách vô cùng lớn lao.

Câu 5 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Ý nghĩa cuộc đấu trí giữa Hê-ra-clet và Át-lát?

Lời giải 

Cuộc đấu trí này làm nổi bật sự nhanh nhạy và trí tuệ của Hê-ra-clet. Anh không chỉ mạnh mẽ mà còn rất thông minh, giúp anh vượt qua thử thách một cách xuất sắc.

Câu 6 (trang 18, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Tại sao các tập bản đồ Địa lý lại được gọi là Át-lát?

Lời giải 

Bởi vì Át-lát là người chịu trách nhiệm chống đỡ bầu trời, trong khi bản đồ địa lý là sự thu nhỏ của thế giới. Tên gọi này là sự tưởng nhớ đến nhân vật Át-lát trong thần thoại, người mang trọng trách to lớn trong vũ trụ.

Câu 1 (trang 18, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Văn bản Hê-ra-clet đi tìm táo vàng gồm bốn phần, mỗi phần kể về sự kiện gì? Các đoạn tóm tắt nội dung lược trích cho biết Hê-ra-clet đã phải trải qua những cuộc thử thách nào nữa?

Lời giải 

- Phần 1: Giới thiệu quả táo vàng, nguồn gốc và đặc điểm của nó.

- Phần 2: Cuộc chiến đấu với Ăng-tê.

- Phần 3: Hành trình giải cứu thần Pro-mê-tê.

- Phần 4: Gặp thần Át-lát và giúp thần chống đỡ bầu trời để lấy táo vàng.

Ngoài ra, Hê-ra-clet còn phải đối mặt với hai cha con thần chiến tranh A-rét, đi tìm thần biển, vượt qua các miền đất khắc nghiệt như sa mạc và miền cực Bắc, cũng như chiến đấu ở Ai Cập.

Câu 2 (trang 18, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Chỉ ra những chi tiết hoang đường, tưởng tượng trong đoạn trích. Ý nghĩa của những chi tiết này là gì?

Lời giải 

- Cây táo vàng của nữ thần Hê-ra.

- Cuộc giao đấu với Ăng-tê, khi hắn tưởng chết nhưng lại sống lại nhờ sự giúp đỡ của thần đất.

- Buồng gan của thần Pro-mê-tê, mỗi ngày bị ăn mất nhưng lại mọc lại vào ban đêm.

- Thần Át-lát một mình chống đỡ bầu trời, và Hê-ra-clet cũng có thể làm điều đó.

Ý nghĩa: Những chi tiết này tạo nên sự hấp dẫn kỳ ảo cho câu chuyện, đồng thời thể hiện sức mạnh và sự kiên cường của các nhân vật, làm tăng sự ngưỡng mộ của độc giả đối với Hê-ra-clet.

Câu 3 (trang 18, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Nhân vật Hê-ra-clet trong đoạn trích là người như thế nào? Phân tích đặc điểm qua các hành động cụ thể.

Lời giải 

Hê-ra-clet là hình mẫu của anh hùng mạnh mẽ và thông minh, với quyết tâm vượt qua mọi thử thách. Anh đối mặt với các cuộc chiến và vượt qua những hoàn cảnh nguy hiểm, dù chỉ là người phàm nhưng có sức mạnh phi thường. Hê-ra-clet thể hiện sự khôn ngoan trong các cuộc đấu trí và có tình yêu thương, lòng nhân hậu trong hành động giải cứu thần Pro-mê-tê.

Câu 4 (trang 18, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Câu chuyện phản ánh nhận thức con người cổ đại về gì? Câu chuyện còn hấp dẫn không?

Lời giải 

Nhận thức về nguồn gốc các sự vật, thế giới và các thần thoại, dựa vào trí tưởng tượng phong phú. Câu chuyện vẫn hấp dẫn vì mang lại bài học sâu sắc về lòng dũng cảm và quyết tâm, bất chấp sự huyền bí và thần thoại.

Câu 5 (trang 18, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Chi tiết ấn tượng trong văn bản Hê-ra-clet đi tìm táo vàng là gì?

Lời giải 

Chi tiết Hê-ra-clet giải cứu thần Pro-mê-tê là hình ảnh ấn tượng nhất, bởi nó thể hiện tình thương yêu và sự dũng cảm trong hoàn cảnh nguy hiểm, cho thấy sức mạnh của tình người vượt qua tất cả.

Câu 6 (trang 18, SGK Ngữ Văn 10, tập 1)

Đề bài: Một số câu chuyện trong thần thoại Hy Lạp đã trở thành điển tích văn học. Câu chuyện này có như vậy không?

Lời giải 

Hình ảnh thần Át-lát chống đỡ bầu trời đã trở thành biểu tượng trong văn hóa, với tượng người đàn ông một chân quỳ, hai tay nâng bầu trời.

I. Khái quát tác phẩm Hê-ra-clét đi tìm táo vàng

1. Xuất xứ

Văn bản được trích từ bộ Thần thoại Hy Lạp, tập 2, do Nguyễn Văn Khỏa sưu tầm và biên soạn, được xuất bản bởi NXB Đại học và Trung học chuyên nghiệp vào năm 1986 tại Hà Nội.

2. Thể loại

- Thần thoại là những câu chuyện kỳ bí, hư cấu về các vị thần, anh hùng và những nhân vật sáng tạo văn hóa, phản ánh quan niệm của con người thời cổ đại về vũ trụ và xã hội. Đây là những tác phẩm lý giải sự hình thành và sự vận động của thế giới.

- Không gian trong thần thoại là vũ trụ nguyên thủy, nơi ba cõi trời, đất, nước không tách biệt mà hòa quyện vào nhau, tạo thành một thể thống nhất.

- Cốt truyện thần thoại thường gồm chuỗi sự kiện liên tiếp, mỗi sự kiện là một thử thách cần phải giải quyết, tạo ra những mâu thuẫn kéo dài cho đến khi giải quyết xong, câu chuyện mới dừng lại.

- Nhân vật trong thần thoại luôn mang những đặc điểm phi thường, có khả năng biến hóa vô cùng và thể hiện sức mạnh siêu nhiên.

Truyện thần thoại Việt Nam cũng mang tính tự sự, kể lại sự tích các vị thần, phản ánh nhận thức và hình dung của con người cổ đại về nguồn gốc của thế giới và đời sống. Những hình ảnh, chi tiết trong thần thoại Việt Nam thường mang tính hư ảo, phản ánh những quan niệm về sự tiến hóa loài người mà khoa học hiện đại mới có thể lý giải.

3. Bố cục

Văn bản "Hê-ra-clét đi tìm táo vàng" được chia thành bốn phần:

- Phần 1: Nguồn gốc và đặc điểm của cây táo vàng.

- Phần 2: Cuộc chiến giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê.

- Phần 3: Hê-ra-clét giải cứu thần Prô-mê-tê.

- Phần 4: Hê-ra-clét gặp thần Át-lát, gánh giúp bầu trời để thần đi lấy táo và cuộc đấu trí để lấy quả táo vàng.

4. Tóm tắt văn bản

Văn bản kể về hành trình gian khổ của Hê-ra-clét trong việc tìm kiếm táo vàng cho vua Ơ-ri-xtê. Cây táo vàng thuộc về nữ thần Gai-a, được bảo vệ bởi con rồng trăm đầu Lađông và ba chị em tiên nữ Nanh-phơ. Hê-ra-clét phải đối mặt với vô vàn thử thách, từ chiến đấu với thần A-rét, đến vượt qua sa mạc, băng qua cực Bắc, và đánh bại Ăng-tê. Sau khi cứu thần Prô-mê-tê, Hê-ra-clét được chỉ dẫn tìm thần Át-lát, người đang gánh bầu trời. Chàng đã giúp thần Át-lát gánh bầu trời để thần đi lấy táo vàng và sau đó lừa thần Át-lát, giành được quả táo về.

5. Giá trị nội dung

- Đoạn trích phản ánh quan niệm của con người cổ đại về nguồn gốc loài người và sự sáng tạo của vũ trụ.

- Hê-ra-clét được khắc họa như một người anh hùng dũng cảm, tài ba, luôn vượt qua mọi thử thách để hoàn thành nhiệm vụ.

- Câu chuyện khuyến khích con người không từ bỏ ước mơ và luôn kiên trì vượt qua khó khăn để đạt được thành công.

6. Giá trị nghệ thuật

- Cốt truyện chặt chẽ, mạch lạc, các sự kiện nối tiếp nhau hợp lý, tạo nên hình tượng anh hùng tiêu biểu.

- Ngôn ngữ sắc bén, sinh động, phù hợp với thể loại thần thoại, kết hợp giữa lời kể và lời nhân vật tạo nên sức hấp dẫn riêng biệt.

- Các nhân vật và hình ảnh trong thần thoại mang tính biểu tượng, thể hiện quan niệm của con người cổ đại về thế giới.

CHUẨN BỊ

Câu hỏi: Tóm tắt nội dung câu chuyện, trong bối cảnh thời gian và không gian như thế nào? Có chi tiết thần kỳ nào không?

Trả lời:

Câu chuyện kể về hành trình Hê-ra-clét đi tìm táo vàng cho vua Ơ-ri-xtê. Trên đường đi, chàng đối mặt với vô vàn khó khăn, luôn dùng trí tuệ và sức mạnh để vượt qua. Các chi tiết thần kỳ bao gồm chiến đấu với thần Ăng-tê, Hê-ra-clét chống trời và những cuộc chiến đấu kỳ diệu với các vị thần khác.

Câu hỏi: Nhân vật chính là ai và có điểm gì nổi bật?

Trả lời:

Nhân vật chính là Hê-ra-clét, con trai của thần Dớt. Chàng là hình mẫu anh hùng trong thần thoại Hy Lạp, với sức mạnh phi thường và lòng dũng cảm, vượt qua thử thách để bảo vệ công lý và hoàn thành nhiệm vụ.

Câu hỏi: Câu chuyện gửi gắm thông điệp gì?

Trả lời:

Câu chuyện khuyến khích con người dũng cảm và kiên định, không từ bỏ ước mơ dù gặp phải bao nhiêu khó khăn, và nỗ lực vượt qua thử thách để đạt được thành công.

Câu hỏi: Liên hệ câu chuyện với kinh nghiệm sống của bản thân?

Trả lời:

Trong cuộc sống, dù gặp khó khăn hay thử thách, chúng ta cần phải giữ vững niềm tin vào bản thân và không bao giờ từ bỏ. Giống như Hê-ra-clét, chúng ta phải luôn tiếp tục nỗ lực để đạt được mục tiêu.

ĐỌC HIỂU

Câu 1: Chú ý đặc điểm của khu vườn có cây táo vàng?

Trả lời:

Khu vườn có cây táo vàng rất kỳ bí, gần nơi thần Át-lát giơ vai chống đỡ bầu trời. Vườn táo này được canh giữ bởi con rồng La-đông có trăm đầu và ba tiên nữ Nanh-phơ.

Câu 2: Cuộc giao đấu giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê như thế nào?

Trả lời:

Cuộc giao đấu giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê vô cùng quyết liệt. Mặc dù Ăng-tê có bùa hộ mệnh, nhưng Hê-ra-clét đã nhanh trí phát hiện điểm yếu và đánh bại được hắn.

Câu 3: Ý nghĩa của hình ảnh Prô-mê-tê bị xiềng?

Trả lời:

Hình ảnh Prô-mê-tê bị xiềng là biểu tượng của sức mạnh ý chí, sự kiên cường không bao giờ chịu khuất phục trước nghịch cảnh.

Câu 4: Chi tiết Hê-ra-clét giơ lưng chống đỡ bầu trời thay cho thần Át-lát?

Trả lời:

Chi tiết này cho thấy sức nặng của bầu trời khủng khiếp như thế nào, nhưng Hê-ra-clét đã vượt qua nhờ vào sức mạnh tình yêu và sự trợ giúp của thần A-tê-na.

Câu 5: Ý nghĩa cuộc đấu trí giữa Hê-ra-clét và thần Át-lát?

Trả lời:

Cuộc đấu trí này thể hiện sự thông minh và nhanh nhạy của Hê-ra-clét trong việc nhận ra âm mưu của thần Át-lát và vượt qua thử thách.

Câu 6: Tại sao các tập bản đồ được gọi là Át-lát?

Trả lời:

Do thần Át-lát trong thần thoại Hy Lạp gánh vác bầu trời, tượng trưng cho sự bao quát và kết nối thế giới, vì vậy các tập bản đồ cũng mang tên của ông.

B. Bài tập và hướng dẫn giải

TRẢ LỜI CÂU HỎI

Câu 1: Văn bản "Hê-ra-clét đi tìm táo vàng" gồm bốn phần, mỗi phần kể về sự kiện gì?

• Phần 1: Nguồn gốc và đặc điểm của cây táo vàng.
• Phần 2: Cuộc chiến đấu giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê.
• Phần 3: Giải cứu thần Prô-mê-tê.
• Phần 4: Hê-ra-clét gặp thần Át-lát, giúp thần lấy táo và cuộc đấu trí với thần Át-lát.

Câu 2: Chỉ ra những chi tiết hoang đường, tưởng tượng trong đoạn trích và giải thích ý nghĩa.

• Ăng-tê được tiếp thêm sức mạnh sau mỗi lần ngã xuống đất.
• Lá gan của thần Prô-mê-tê mọc lại sau khi bị chim moi.
• Thần Át-lát và Hê-ra-clét đỡ bầu trời.

Những chi tiết này làm câu chuyện thêm hấp dẫn và thể hiện sức mạnh vượt trội của nhân vật Hê-ra-clét.

Câu 3: Phân tích đặc điểm của nhân vật Hê-ra-clét.

• Hê-ra-clét có trí tuệ sắc bén, sức mạnh phi thường và lòng quyết tâm không thể khuất phục.
• Chàng luôn vượt qua mọi thử thách để hoàn thành nhiệm vụ dù khó khăn đến đâu.

Câu 4: Đoạn trích phản ánh nhận thức cổ đại về điều gì?

Đoạn trích phản ánh quan niệm của con người cổ đại về sự sáng tạo của vũ trụ và con người, với hình ảnh của những anh hùng không thể bị đánh bại.

Câu 5: Hình ảnh nào của văn bản để lại ấn tượng đặc biệt?

Hình ảnh Hê-ra-clét đấu trí với thần Át-lát là chi tiết đặc biệt, thể hiện sự thông minh và nhanh nhạy của nhân vật.

Câu 6: Câu chuyện nào trở thành biểu tượng văn hóa trong thần thoại Hy Lạp?

Hình ảnh thần Prô-mê-tê trở thành biểu tượng của nền văn minh loài người, là người đã tạo ra con người và giúp đỡ họ rất nhiều.

1. Thần thoại
Thần thoại là những câu chuyện huyền bí, được tưởng tượng về các vị thần, anh hùng, và những nhân vật tạo ra nền văn hóa. Chúng phản ánh cách nhìn nhận và lý giải của con người cổ đại về các hiện tượng tự nhiên và xã hội.
2. Thần thoại Hy Lạp
Thần thoại Hy Lạp là di sản quý báu của nền văn hóa cổ đại Hy Lạp. Nó là sự kết hợp của các huyền thoại và truyền thuyết, được lưu truyền qua nhiều thế hệ và ghi chép lại khi chữ viết ra đời. Nhân vật trong thần thoại Hy Lạp không chỉ là các vị thần và anh hùng mà còn mang sức mạnh phi thường, khả năng biến hóa kỳ diệu. Những câu chuyện này kể về những chiến công vĩ đại của các vị thần hoặc về nguồn gốc của thế giới, tín ngưỡng và lễ nghi tôn giáo.
Thần thoại Hy Lạp giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới siêu thực, giải đáp những câu hỏi như: Ai đã sáng tạo ra thế giới? Ai là người đầu tiên xuất hiện? Và linh hồn sau khi rời trần gian sẽ đi đâu? Các lễ nghi và tập quán của người Hy Lạp cổ đại cũng được lý giải qua những câu chuyện này. Với trí tuệ và sự sáng tạo không giới hạn, thần thoại Hy Lạp đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ.
3. Tóm tắt văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng
Văn bản kể về hành trình của anh hùng Hê-ra-clét, người được nhà vua Ơ-ri-xtê giao nhiệm vụ tìm táo vàng, vốn là báu vật của nữ thần Gai-a. Cây táo này được bảo vệ bởi con rồng La-đông và ba tiên nữ Nanh-phơ. Trong hành trình của mình, Hê-ra-clét đối mặt với vô số thử thách: chiến đấu với thần A-rét, tìm gặp thần biển Nê-rê, vượt qua những vùng đất hoang vu, và đánh bại gã khổng lồ Ăng-tê. Đến Ai Cập, Hê-ra-clét suýt bị vua Ai Cập bắt làm vật hiến tế, nhưng chàng vẫn kiên cường chiến đấu để tiếp tục cuộc hành trình. Cuối cùng, Hê-ra-clét đến núi Cô-ca-dơ và cứu thần Prô-mê-tê, người bị thần Dớt trừng phạt. Để cảm ơn, Prô-mê-tê chỉ dẫn Hê-ra-clét đến thần Át-lát, người đang đỡ bầu trời. Hê-ra-clét giúp thần Át-lát mang táo vàng về, nhưng thần Át-lát có ý định lừa chàng gánh bầu trời thay cho mình. Hê-ra-clét nhanh trí nhận ra âm mưu và thoát khỏi bẫy để mang táo vàng về cho nhà vua.
Trả lời câu hỏi trang 18 – Ngữ văn 10
Trả lời Câu 1 – trang 18 văn 10
- Văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng gồm 4 phần, mỗi phần kể về các sự kiện:
Phần 1: Nguồn gốc và đặc điểm của cây táo.
Phần 2: Cuộc chiến đấu giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê.
Phần 3: Giải cứu thần Prô-mê-tê.
Phần 4: Hê-ra-clét tìm gặp thần Át-lát và giúp đỡ thần.
- Các đoạn tóm tắt cũng cho thấy Hê-ra-clét đã trải qua những thử thách lớn: giao đấu với thần A-rét, tìm thần biển Nê-rê, vượt qua sa mạc, và chiến đấu với kẻ bắt chàng làm vật hiến tế.
Trả lời Câu 2 – trang 18 văn 10
- Những chi tiết hoang đường, tưởng tượng trong đoạn trích:
+ Nhân vật hoang đường: Thần đất, rồng trăm đầu, thần chiến tranh, thần biển, Ăng-tê, Prô-mê-tê, Át-lát.
+ Những chi tiết hoang đường: Ăng-tê mỗi lần ngã lại được thần đất tiếp sức; lá gan của Prô-mê-tê mọc lại sau khi bị chim moi; Át-lát có thể đỡ cả bầu trời; Hê-ra-clét cũng đỡ được bầu trời.
- Ý nghĩa các chi tiết này: Tạo thêm sức hấp dẫn cho câu chuyện, đồng thời làm nổi bật chiến công vĩ đại của Hê-ra-clét.
Trả lời Câu 3 – trang 18 văn 10
Hê-ra-clét là người anh hùng thông minh, phi thường, và có trái tim nhân hậu.
- Năng lực phi thường: Hành trình đi tìm táo vàng là một loạt thử thách khốc liệt mà Hê-ra-clét đã vượt qua với chiến thắng vang dội.
- Trí tuệ: Khi đối đầu với Ăng-tê và thần Át-lát, Hê-ra-clét đã nhanh trí nhận ra điểm yếu của đối thủ và chiến thắng.
- Ý chí nghị lực: Hê-ra-clét không bao giờ bỏ cuộc, dù gặp phải những thử thách cam go nhất.
- Trái tim nhân hậu: Hê-ra-clét cảm thương và cứu giúp thần Prô-mê-tê, thể hiện lòng nhân ái sâu sắc.
Trả lời Câu 4 – trang 18 văn 10
Thông qua nhân vật Prô-mê-tê, đoạn trích phản ánh cách lý giải của con người cổ đại về nguồn gốc loài người và nguồn gốc của lửa. Thần Prô-mê-tê là người tạo ra loài người và mang lửa đến cho họ.
Ngày nay, câu chuyện vẫn hấp dẫn nhờ sự kỳ ảo, những thử thách cam go, và hình tượng anh hùng với nhiều phẩm chất cao đẹp.
Trả lời Câu 5 – trang 18 văn 10
Chi tiết Hê-ra-clét đấu trí với thần Át-lát là điểm nhấn trong câu chuyện. Sau tất cả các thử thách gian nan, Hê-ra-clét không chỉ dùng sức mạnh mà còn dùng trí tuệ để vượt qua âm mưu của thần Át-lát.
Trả lời Câu 6 – trang 18 văn 10
Câu chuyện thần Át-lát đỡ bầu trời đã trở thành biểu tượng văn hóa, là hình ảnh tượng trưng cho sức mạnh và ý chí của loài người. Thần Prô-mê-tê cũng là biểu tượng của sự khởi nguồn nền văn minh, mang lửa cho nhân loại.

Tóm tắt

Văn bản kể về hành trình của người anh hùng Hê-ra-clét khi được vua Ơ-ri-xtê giao nhiệm vụ tìm táo vàng, vốn thuộc về nữ thần đất Gai-a, được bảo vệ bởi con rồng trăm đầu La-đông và ba chị em tiên nữ Nanh-phơ. Trên con đường tìm kiếm, Hê-ra-clét đã đối mặt với vô vàn thử thách, từ giao đấu với thần chiến tranh A-rét, tìm thần biển Nê-rê để hỏi đường, cho đến chiến đấu với gã khổng lồ Ăng-tê. Khi đến Ai Cập, chàng suýt bị vua Ai Cập bắt làm vật hiến tế, nhưng không bỏ cuộc. Cuối cùng, Hê-ra-clét đã đến núi Cô-ca-dơ, nơi cứu được thần Prô-mê-tê đang bị trừng phạt. Để đáp lại, thần Prô-mê-tê chỉ cho chàng biết phải nhờ đến thần Át-lát để lấy táo vàng. Khi gặp thần Át-lát, Hê-ra-clét đã giúp thần đỡ bầu trời, tạo cơ hội cho thần lấy táo. Sau khi có táo vàng, thần Át-lát định lừa Hê-ra-clét gánh bầu trời mãi mãi, nhưng Hê-ra-clét đã nhận ra âm mưu và nhanh trí thoát khỏi, mang táo vàng trở về.

Chuẩn bị

Câu 1 (trang 13, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Tóm tắt nội dung bao quát của văn bản (Câu chuyện kể lại sự kiện gì? Xảy ra trong bối cảnh thời gian, không gian như thế nào? Có chi tiết thần kỳ nào?).

Phương pháp giải:

- Đọc hiểu văn bản

- Tìm ý chính, tóm tắt nội dung văn bản.

Lời giải chi tiết:

Văn bản mô tả hành trình của Hê-ra-clét khi đi tìm táo vàng cho vua Ơ-ri-xtê, vị vua yếu đuối và nhút nhát. Đây là một chiến công vĩ đại trong loạt chiến công thần thoại của Hê-ra-clét, với những chi tiết thần kỳ như chống đỡ bầu trời, đánh bại Ăng-tê, và miêu tả khu vườn táo vàng huyền bí. Câu chuyện không chỉ làm nổi bật những chiến công mà còn khắc họa rõ nét tính cách của Hê-ra-clét cùng những thử thách mà anh phải vượt qua.

Câu 2 (trang 13, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Nhân vật chính là ai? Có điểm gì nổi bật?

Phương pháp giải:

- Đọc văn bản

- Ôn lại kiến thức cũ, áp dụng vào văn bản để tìm ra nhân vật chính.

Lời giải chi tiết:

Nhân vật chính trong văn bản là Hê-ra-clét, con trai của thần Dớt, biểu tượng cho sức mạnh phi thường và trí tuệ của người anh hùng cổ đại. Anh không chỉ mạnh mẽ mà còn rất thông minh, vượt qua mọi thử thách và đánh bại những kẻ xấu, thể hiện rõ nét hình ảnh của một anh hùng vĩ đại.

Câu 3 (trang 13, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Câu chuyện gửi gắm thông điệp gì?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản.

- Rút ra đánh giá khách quan của bản thân.

Lời giải chi tiết:

Câu chuyện Hê-ra-clét đi tìm táo vàng gửi gắm thông điệp về sự dũng cảm và quyết tâm không ngừng nghỉ. Hê-ra-clét, dù là con người, đã vượt qua mọi thử thách, chiến đấu với các vị thần và quái vật, chứng tỏ rằng sức mạnh vô biên và ý chí kiên cường là chìa khóa để vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

Câu 4 (trang 13, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Liên hệ, kết nối với kinh nghiệm sống của bản thân để hiểu thêm câu chuyện.

Phương pháp giải:

- Xem lại nội dung và ý nghĩa văn bản.

- Kết nối với kinh nghiệm cá nhân về sự dũng cảm, ý chí, sự kiên cường và tinh thần hiệp nghĩa,...

Lời giải chi tiết:

Cuộc sống luôn đặt ra cho chúng ta những thử thách. Không phải lúc nào những quyết định dễ dàng cũng mang lại kết quả tốt. Nhưng như Hê-ra-clét, chỉ cần đủ dũng cảm và kiên trì, mỗi thử thách sẽ trở thành một cơ hội để chúng ta trưởng thành và vượt qua chính mình. Câu chuyện của Hê-ra-clét cho thấy rằng, dù trong hoàn cảnh nào, chỉ cần không từ bỏ, ta sẽ đạt được mục tiêu của mình.

Trong khi đọc

Câu 1 (trang 15, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Chủ ý điểm đặc biệt của khu vườn có cây táo vàng.

Phương pháp giải:

- Đọc văn bản

- Chú ý chi tiết

- Liệt kê chi tiết để phân tích và rút ra kết luận

Lời giải chi tiết:

Khu vườn táo vàng là một không gian thần kỳ, không chỉ được canh giữ bởi con rồng trăm đầu La-đông mà còn được ba tiên nữ bảo vệ. Những chi tiết này tạo nên một không gian huyền bí, nơi mà chỉ những người anh hùng dũng mãnh mới có thể đến và lấy được táo vàng.

Câu 2 (trang 15, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Cuộc giao đấu giữa Hê-ra-clét với Ăng-tê được miêu tả như thế nào?

Phương pháp giải:

- Đọc hiểu văn bản.

- Tìm chi tiết miêu tả cảnh giao đấu, phân tích và chọn lọc chi tiết đắt giá

Lời giải chi tiết:

Cuộc giao đấu giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê là một trận chiến nghẹt thở, đầy bất ngờ. Dù Ăng-tê sống lại sau mỗi lần ngã, nhưng Hê-ra-clét, với trí tuệ sắc bén, đã tìm ra cách giải quyết, cuối cùng đánh bại được gã khổng lồ độc ác này. Chiến công này không chỉ chứng tỏ sức mạnh của Hê-ra-clét mà còn thể hiện sự thông minh và khả năng ứng biến của chàng.

Câu 3 (trang 16, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Chú ý hình ảnh mang tính biểu tượng: 'Prô-mê-tê bị xiềng'.

Phương pháp giải:

- Đọc văn bản.

- Liên tưởng hình ảnh Prô-mê-tê bị xiềng với nguyên nhân của tình huống.

Lời giải chi tiết:

Hình ảnh Prô-mê-tê bị xiềng xích là biểu tượng cho sự kiên cường không khuất phục. Dù phải chịu đựng những cực hình khủng khiếp, thần vẫn không chịu khuất phục, từ đó truyền tải thông điệp về lòng dũng cảm và sức mạnh tinh thần vượt qua mọi thử thách.

Câu 4 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Chú ý chi tiết Hê-ra-clét giơ lưng chống đỡ bầu trời thay cho thần Át-lát.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản

- Trả lời các câu hỏi gợi mở: Hê-ra-clét có khỏe không? Bầu trời có nặng không? Phải có sức khỏe lớn tới mức nào mới có thể đỡ được bầu trời? Ai là người giúp đỡ cho Hê-ra-clét?

Lời giải chi tiết:

Chi tiết Hê-ra-clét đỡ bầu trời cho thần Át-lát cho thấy sức nặng khủng khiếp mà ngay cả người anh hùng như Hê-ra-clét cũng không thể chịu nổi. Tuy nhiên, qua chi tiết này, chúng ta cũng nhận ra rằng sức mạnh của Át-lát là vô cùng to lớn và không thể bị đánh bại.

Câu 5 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Cuộc đấu trí giữa Hê-ra-clét và thần Át-lát có ý nghĩa gì?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ văn bản

- Tìm ra chi tiết nói về cuộc đấu trí giữa Hê-ra-clét và thần Át-lát. Đưa ra nhận xét khách quan.

Lời giải chi tiết:

Cuộc đấu trí giữa Hê-ra-clét và thần Át-lát phản ánh sự sắc bén và nhanh trí của Hê-ra-clét, đồng thời cũng là một bài học về sự cảnh giác và khéo léo trong giao tiếp và ứng xử.

Câu 6 (trang 18, SGK Ngữ Văn 10, tập một)

Đề bài: Tại sao trong môn Địa lý, các tập bản đồ được gọi là Át-lát?

Phương pháp giải:

- Tìm hiểu nguồn gốc tên gọi Át-lát.

Lời giải chi tiết:

Át-lát, người chống đỡ bầu trời, là biểu tượng cho sự vĩ đại và không thể bị khuất phục. Các tập bản đồ được gọi là Át-lát, tượng trưng cho sự bao quát và sức mạnh toàn diện trong việc mô tả thế giới.

I. Tác giả của văn bản "Hê-ra-clét đi tìm táo vàng"

- Thần thoại Hy Lạp là những câu chuyện dân gian được truyền miệng và ghi chép lại, không có một tác giả cố định, là tài sản của nền văn hóa dân gian cổ xưa.

II. Phân tích tác phẩm "Hê-ra-clét đi tìm táo vàng"

1. Thể loại: Thần thoại
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Trích từ thần thoại Hy Lạp.
3. Phương thức biểu đạt: Tự sự
4. Người kể chuyện: Người kể chuyện ngôi thứ ba
5. Tóm tắt nội dung:

Tác phẩm kể về hành trình gian nan của Hê-ra-clét khi đi tìm quả táo vàng, gặp phải vô số thử thách, từ chiến đấu với cha con thần A-ret, nhờ sự trợ giúp của thần biển Nê-rê và đánh bại thần biển độc ác An-tê. Sau khi cứu thần Pro-me-te, Hê-ra-clét đã tìm được cách lấy quả táo vàng từ thần Át-lát. Thần Át-lát định lừa Hê-ra-clét gánh luôn bầu trời, nhưng với trí tuệ và sự khéo léo, Hê-ra-clét đã thoát khỏi cái bẫy, mang quả táo vàng trở về.

6. Bố cục:

Phần 1: Nguồn gốc và đặc điểm của cây táo vàng

Phần 2: Cuộc chiến của Hê-ra-clét với gã khổng lồ Ăng-tê

Phần 3: Giải cứu thần Pro-me-te

Phần 4: Hê-ra-clét giúp thần Át-lát lấy táo vàng

7. Giá trị nội dung:

- Ca ngợi tinh thần dũng cảm, mưu trí và sức mạnh phi thường của Hê-ra-clét.

- Thể hiện tư duy phát triển của người Hy Lạp cổ đại.

8. Giá trị nghệ thuật:

- Cốt truyện đơn giản nhưng sâu sắc, với các chi tiết kỳ ảo hoang đường đặc sắc.

- Nghệ thuật miêu tả nhân vật tinh tế, sâu sắc, mang đậm dấu ấn của thần thoại.

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm "Hê-ra-clét đi tìm táo vàng"

• Nguồn gốc và đặc điểm của cây táo vàng:

Được thần Đất Gai-a tặng cho nữ thần Hê-ra, cây táo vàng được trồng trong một khu vườn bí mật, nơi có con rồng La-đông canh giữ và ba tiên nữ Nanh-phơ trông coi cẩn mật.

• Cuộc chiến của Hê-ra-clét với gã khổng lồ Ăng-tê:

Cuộc đấu vô cùng quyết liệt, với ba lần Hê-ra-clét đánh Ăng-tê xuống đất và cuối cùng giành chiến thắng nhờ vào sự thông minh và sức mạnh vượt trội.

• Giải cứu thần Pro-me-te:

Hê-ra-clét chiến đấu dũng cảm với đại bàng để giải cứu thần Pro-me-te khỏi sự trừng phạt của thần Dớt, thể hiện lòng nhân hậu và tinh thần anh hùng của chàng.

• Giúp thần Át-lát lấy táo vàng:

Hê-ra-clét gánh bầu trời để thần Át-lát lấy táo vàng. Sau khi nhận ra âm mưu của thần Át-lát, Hê-ra-clét khéo léo thoát khỏi cái bẫy và mang quả táo vàng trở về.

Kết luận: Tác phẩm không chỉ ca ngợi sự dũng cảm mà còn khắc họa một hình ảnh anh hùng thông minh, kiên cường, vượt qua mọi thử thách để đạt được mục tiêu.

Kiến thức Ngữ văn

1. Thần thoại và sử thi

- Thần thoại là thể loại văn học lâu đời, gắn liền với những câu chuyện tưởng tượng về các vị thần và các nhân vật huyền thoại sáng tạo ra thế giới, phản ánh những nhận thức ban đầu của con người về vũ trụ và xã hội.

- Sử thi là tác phẩm tự sự mang quy mô lớn, mô tả những sự kiện trọng đại, những chiến công anh hùng, qua đó thể hiện vẻ đẹp và phẩm chất phi thường của người anh hùng trong các cộng đồng cổ đại.

2. Không gian, thời gian, cốt truyện, nhân vật, lời người kể chuyện và lời nhân vật

- Không gian thần thoại thường là vũ trụ, chia thành ba cõi: trời, đất và nước. Thời gian trong thần thoại mang tính chất không xác định, như một quá khứ huyền bí.

- Sử thi lại mang không gian cộng đồng, thiên nhiên và xã hội, thời gian gắn liền với lịch sử của cộng đồng dân tộc, trải qua các biến cố quan trọng.

- Cốt truyện được xây dựng theo chuỗi sự kiện liên tiếp, dẫn dắt người đọc từ bắt đầu đến kết thúc, với các nhân vật anh hùng phải vượt qua nhiều thử thách, giải quyết vấn đề và hoàn thành nhiệm vụ.

- Nhân vật trong thần thoại mang tính chất phi thường, thần thánh, trong khi nhân vật sử thi là những anh hùng có phẩm chất, tài năng phi thường, với sức mạnh và trí tuệ vượt trội.

3. Sửa lỗi dùng từ

- Để giao tiếp hiệu quả, người viết và người nói cần sử dụng từ ngữ chính xác, rõ ràng, và phù hợp với hoàn cảnh.

- Cần tránh các lỗi về từ ngữ, đặc biệt là dùng sai chính tả hoặc lẫn lộn các âm gần nhau.

- Việc sử dụng từ đúng nghĩa và trong ngữ cảnh thích hợp sẽ làm cho bài viết trở nên rõ ràng, dễ hiểu và ấn tượng hơn.

Soạn bài Hê-ra-clét đi tìm táo vàng

1. Chuẩn bị

- Tóm tắt nội dung: Ơ-ri-xtê giao cho Hê-ra-clét thử thách cuối cùng là đoạt lấy quả táo vàng của những tiên nữ E-xpê-rít. Quả táo vàng do nữ thần Gai-a tặng cho Hê-ra, được canh giữ bởi con rồng trăm đầu La-đông và ba tiên nữ. Trên hành trình, Hê-ra-clét gặp vô vàn thử thách, từ giao chiến với thần chiến tranh A-rét, tìm kiếm thần biển Nê-rê, đến đối đầu với khổng lồ Ăng-tê. Sau khi cứu được thần Prô-mê-tê, chàng biết rằng để lấy quả táo vàng, phải nhờ đến thần Át-lát. Sau khi gặp thần Át-lát, chàng giúp đỡ thần gánh bầu trời, và nhờ vậy, thần A-t-lát lấy được táo vàng giúp Hê-ra-clét. Tuy nhiên, thần Át-lát định lừa chàng gánh bầu trời mãi mãi, nhưng với trí thông minh, Hê-ra-clét đã đánh lừa và mang táo vàng trở về.

- Nhân vật chính: Hê-ra-clét, con riêng của thần Dớt, với sức mạnh phi thường.

- Thông điệp: Lòng dũng cảm, quyết tâm là những đức tính vô giá trong cuộc sống.

2. Đọc hiểu

Câu 1. Chú ý đến điểm đặc biệt của khu vườn có cây táo vàng.

- Khu vườn này rất nghiêm ngặt, được canh giữ bởi một con rồng với một trăm đầu, không lúc nào ngủ, cùng ba tiên nữ E-xpê-rít bảo vệ.

Câu 2. Miêu tả cuộc giao đấu giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê.

- Cuộc giao đấu giữa Hê-ra-clét và Ăng-tê vô cùng quyết liệt, với ba lần Hê-ra-clét quật Ăng-tê xuống đất, nhưng hắn lại bật dậy, tiếp tục chiến đấu. Hê-ra-clét đã phát hiện ra điểm yếu của Ăng-tê và giành chiến thắng.

Câu 3. Ý nghĩa hình ảnh Prô-mê-tê bị xiềng.

- Hình ảnh này biểu thị sức mạnh phi thường và ý chí kiên cường của Prô-mê-tê trong hoàn cảnh khốn cùng.

Câu 4. Ý nghĩa chi tiết Hê-ra-clét gánh bầu trời thay cho thần Át-lát.

- Hê-ra-clét đã cảm nhận được sự nặng nề khi gánh bầu trời thay cho thần Át-lát, cho thấy sức khỏe và sức bền của thần Át-lát là vô cùng đáng nể.

Câu 5. Ý nghĩa cuộc đấu trí giữa Hê-ra-clét và thần Át-lát.

- Cuộc đấu trí này thể hiện trí tuệ và khả năng mưu lược của Hê-ra-clét, đồng thời phản ánh những âm mưu của thần Át-lát.

Câu 6. Hình ảnh “Át-lát khom lưng, giơ vai chống đội bầu trời” là hình ảnh biểu tượng nào?

- Hình ảnh này là biểu tượng cho sự chịu đựng, sức mạnh và vai trò quan trọng của Át-lát trong thần thoại, và cũng là hình ảnh tượng trưng cho những tập bản đồ địa lý mà chúng ta gọi là Át-lát.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Mỗi phần trong văn bản Hê-ra-clét đi tìm táo vàng kể về sự việc gì?

- Phần 1: Nguồn gốc cây táo vàng

- Phần 2: Cuộc chiến với Ăng-tê

- Phần 3: Giải cứu Prô-mê-tê

- Phần 4: Hê-ra-clét gặp thần Át-lát.

Câu 2. Các chi tiết hoang đường trong đoạn trích?

- Ba lần Hê-ra-clét quật Ăng-tê xuống đất mà hắn lại sống dậy.

- Gan của Prô-mê-tê bất tử, không bao giờ chết dù bị chim ăn.

- Thần Át-lát chống đội bầu trời, và Hê-ra-clét cũng thay thần làm điều này.

- Những chi tiết này thể hiện sức mạnh phi thường và sự bất tử của các vị thần trong thần thoại.

Câu 3. Nhân vật Hê-ra-clét là người như thế nào?

- Hê-ra-clét là người có sức mạnh phi thường, mưu trí và trái tim nhân hậu. Chàng đã vượt qua vô vàn thử thách, từ giao chiến với thần chiến tranh A-rét, đến việc giải cứu thần Prô-mê-tê.

Câu 4. Ý nghĩa của đoạn trích đối với nhận thức con người thời cổ đại?

- Đoạn trích phản ánh nhận thức của người cổ đại về thế giới thần linh và các lý giải về vũ trụ. Câu chuyện vẫn còn hấp dẫn vì thông điệp về lòng dũng cảm, trí tuệ và sự kiên trì luôn là giá trị quý báu trong mọi thời đại.

Câu 5. Chi tiết nào trong văn bản để lại ấn tượng đặc biệt?

- Hình ảnh Hê-ra-clét gánh bầu trời cho thần Át-lát, thể hiện sự hi sinh và sức mạnh phi thường của nhân vật này.

Câu 6. Giải thích về các điển tích trong đoạn trích?

- Điển tích về Ăng-ghê và Đất Mẹ, Prô-mê-tê bị xiềng phản ánh các hình thức trừng phạt thần thoại và những cuộc đấu tranh không ngừng nghỉ của các vị thần để đạt được tự do.