Top 6 Bài soạn mẫu ấn tượng nhất về tác phẩm "Thực hành đọc: Hành trình của bầy ong" (Ngữ văn 6 - SGK Kết nối tri thức, trang 106)

I. Tác Giả

- Nhà thơ Nguyễn Đức Mậu (sinh năm 1948).
- Bút danh khác: Hà Nam Ninh.
- Quê hương: vùng đất Nam Định.
- Các tác phẩm nổi bật: "Thơ người ra trận" (1975), "Cây xanh đất lửa" (1973), "Áo trận" (1976), "Mưa trong rừng cháy" (1976), "Trường ca sư đoàn" (1980),...

II. Phân Tích Tác Phẩm

1. Thể thơ
Tác phẩm sáng tác theo thể lục bát truyền thống.
2. Đặc sắc nghệ thuật
- Kết cấu: Chuỗi câu lục bát liên hoàn.
- Vần điệu: Tiếng thứ 6 câu lục vần với tiếng thứ 6 câu bát ("xa" - "ra"), tạo nhịp chuyển uyển chuyển.
- Nhịp điệu: Ngắt nhịp chẵn 2/2/2, mang âm hưởng dân gian.
3. Bức tranh quê hương
- Rừng sâu: "hoa chuối bập bùng, hoa ban trắng muốt".
- Bờ biển: "hàng cây chắn bão dịu dàng khoe sắc".
- Đảo xa: "loài hoa vô danh khoe sắc lặng thầm".
=> Hình ảnh đất nước hiện lên bình dị mà đẹp đẽ qua lăng kính thi ca.
4. Thông điệp sâu sắc
Qua hình tượng bầy ong cần mẫn, tác giả gửi gắm:
+ Bài học về đức tính siêng năng.
+ Triết lý sống ý nghĩa: sống có ích, biết cống hiến cho đời.

Khám phá tác phẩm Hành trình của bầy ong (SGK tr.106-107) qua hệ thống câu hỏi phân tích sâu sắc:

Câu 1: Nghệ thuật thi ca

Bài thơ được sáng tác theo thể thơ lục bát truyền thống, thể hiện qua cấu trúc câu thơ 6-8 nhịp nhàng và cách gieo vần đặc trưng.

Câu 2: Hành trình gian nan

Bầy ong hiện lên qua những hình ảnh đầy cảm động: bay suốt đời tìm hoa, vượt không gian mênh mông, thời gian vô tận, khám phá nơi rừng sâu thăm thẳm, bờ biển sóng vỗ, quần đảo xa xôi - tất cả vì mật ngọt cho đời.

Câu 3: Triết lý ngọt ngào

Câu thơ "Đất nơi đâu cũng tìm ra ngọt ngào" là lời khẳng định: ở đâu ong cũng tìm được hoa, cũng như con người có thể tìm thấy điều tốt đẹp ở mọi nơi nếu biết cần cù tìm kiếm.

Câu 4: Đức tính cao quý

Bầy ong mang những phẩm chất đáng trân trọng: sự chăm chỉ không mệt mỏi, tinh thần vượt khó và ý thức cống hiến không ngừng nghỉ.

Câu 5: Thông điệp nhân sinh

Nhà thơ gửi gắm thông điệp sâu sắc: hãy sống một cuộc đời ý nghĩa, biết cống hiến và mang lại những giá trị ngọt ngào cho cuộc sống.

Câu 6: Nghệ thuật tu từ

Điệp ngữ "Tìm nơi" được lặp lại nhấn mạnh sự kiên trì của bầy ong, đồng thời tạo nhịp điệu uyển chuyển cho đoạn thơ, làm nổi bật hành trình không mệt mỏi vì cái đẹp.

Khám phá đặc sắc nghệ thuật thơ lục bát qua 4 dòng đầu bài thơ:

- Cấu trúc câu thơ: Chuỗi lục bát liên hoàn (6-8 tiếng)

- Nghệ thuật gieo vần: Vần chân - vần lưng hòa quyện

- Nhịp điệu: Nhịp chẵn 2/2/2 uyển chuyển

- Hòa thanh: Quy luật bằng trắc hài hòa

Phân tích:

Bài thơ tuân thủ nghiêm ngặt quy tắc lục bát cổ điển: tiếng thứ 6 câu lục vần với tiếng thứ 6 câu bát, tạo nên giai điệu du dương. Thanh điệu được sắp xếp theo mô hình B-T-B, tạo nên sự cân đối hoàn hảo.

Tinh hoa nội dung:

- Bài thơ ngợi ca hành trình lặng thầm nhưng cao quý của bầy ong trong việc lưu giữ tinh túy thiên nhiên. Đồng thời, tác phẩm còn là ẩn dụ sâu sắc về quá trình sáng tạo nghệ thuật đầy tâm huyết.

Nghệ thuật thơ lục bát:

+ Kiến trúc câu thơ: Chuỗi lục bát liên hoàn 6-8 tiếng

+ Nghệ thuật vần: Vần chân (trời-đời), vần lưng (hoa-xa-ra) tinh tế

+ Nhịp điệu: Ngắt nhịp 2/2/2, 4/4 nhịp nhàng

+ Phối thanh: Quy luật bằng-trắc chặt chẽ tạo giai điệu du dương

Bức tranh quê hương:

- Rừng sâu: Hoa chuối bập bùng, hoa ban trắng muốt

- Bờ biển: Hàng cây kiên cường ôm ấp mùa hoa

- Đảo xa: Loài hoa vô danh khoe sắc lặng thầm

→ Không gian nghệ thuật trải dài khắp đất nước, khắc họa vẻ đẹp đa sắc màu của quê hương.

Thông điệp nhân sinh:

Qua hình tượng bầy ong, tác giả gửi gắm triết lý sống sâu sắc: hãy sống một đời ý nghĩa, biết cống hiến và lưu giữ những giá trị đẹp đẽ cho cuộc đời.

A. Phân tích tác phẩm:

1. Nghệ thuật thơ lục bát:

- Cấu trúc độc đáo: Chuỗi lục bát 6-8 tiếng liên hoàn

- Vần điệu tinh tế: Vần chân (trời-đời) kết hợp vần lưng (xa-ra)

- Nhịp điệu: Ngắt nhịp 2/2/2 uyển chuyển

2. Bức tranh thiên nhiên:

- Rừng sâu: "Hoa chuối bập bùng, hoa ban trắng muốt"

- Bờ biển: "Hàng cây kiên cường ôm ấp mùa hoa"

- Đảo xa: "Loài hoa vô danh khoe sắc lặng thầm"

→ Không gian nghệ thuật trải dài khắp đất nước

3. Triết lý nhân sinh:

Qua hình tượng bầy ong, tác giả ca ngợi đức tính cần cù, tinh thần cống hiến không mệt mỏi cho cuộc đời.

B. Khái quát tác phẩm:

I. Tác giả Nguyễn Đức Mậu:

- Nhà thơ quân đội tài hoa (1948)

- Quê hương: Nam Định

- Giải thưởng: Nhà nước về VHNT (2001), Văn học ASEAN (2001)

- Tác phẩm tiêu biểu: "Áo trận", "Mưa trong rừng cháy"...

II. Đặc sắc nghệ thuật:

- Thể thơ: Lục bát truyền thống

- Bố cục: 3 phần mạch lạc

+ Hành trình vô tận

+ Nẻo đường tìm hoa

+ Giá trị cống hiến

III. Thông điệp:

Ca ngợi vẻ đẹp lao động cần cù và ý nghĩa của sự cống hiến thầm lặng cho đời.

I. Tác giả Nguyễn Đức Mậu:

- Nhà thơ - chiến sĩ (1948) quê Nam Định

- Giải thưởng danh giá: Nhà nước về VHNT (2001), Văn học ASEAN (2001)

- Tác phẩm tiêu biểu: "Áo trận", "Mưa trong rừng cháy"...

II. Đặc sắc tác phẩm:

1. Nghệ thuật:

- Thể thơ: Lục bát truyền thống với:

+ Vần điệu tinh tế (trời-đời, xa-ra)

+ Nhịp 2/2/2 uyển chuyển

+ Hòa thanh chuẩn mực

2. Bố cục 3 phần:

- Hành trình vô tận

- Nẻo đường tìm hoa

- Giá trị cống hiến

III. Phân tích sâu:

1. Hành trình bất tận:

- Không gian: nẻo đường xa

- Thời gian: vô tận

- Mục đích: tìm hoa

→ Đức tính cần cù đáng quý

2. Bức tranh thiên nhiên:

- Rừng sâu: hoa chuối, hoa ban

- Bờ biển: hàng cây chắn bão

- Đảo xa: hoa vô danh

→ Sự siêng năng không mệt mỏi

3. Giá trị cống hiến:

- Lưu giữ tinh túy mùa hoa

- Chắt chiu mật ngọt cho đời

→ Triết lý sống ý nghĩa

IV. Tổng kết:

- Nội dung: Ca ngợi phẩm chất cao quý của loài ong

- Nghệ thuật: Giọng thơ nhẹ nhàng, hình ảnh giản dị mà sâu sắc