Top 6 Bài soạn "Thực hành tiếng Việt trang 41-42" (Ngữ văn 6 - SGK Cánh diều) xuất sắc nhất

Hướng dẫn soạn Thực hành tiếng Việt (trang 41)

I. Phân tích từ láy:

1. Câu thơ:

"Bàn tay mang phép nhiệm mầu
Chắt chiu từ những dãi dầu đây thôi."

- Từ láy: chắt chiu
- Ý nghĩa: Thể hiện sự cần mẫn, tiết kiệm từng chút một
- Tác dụng: Khắc họa hình ảnh người mẹ tảo tần

2. Câu thơ:

"Nghẹn ngào thương mẹ nhiều hơn...
Rưng rưng từ chuyện giản đơn thường ngày."

- Từ láy: nghẹn ngào, rưng rưng
- Ý nghĩa: Diễn tả cảm xúc dâng trào
- Tác dụng: Thể hiện tình cảm sâu lắng của con với mẹ

II. Phân tích biện pháp ẩn dụ:

1. Đoạn thơ:

"Vẫn bàn tay mẹ dịu dàng
À ơi này cái trăng vàng ngủ ngon..."

- Ẩn dụ: Hình ảnh trăng chỉ em bé
- Tác dụng: Thể hiện tình yêu thương trìu mến

2. Câu tục ngữ:

"Ăn quả nhớ kẻ trồng cây"

- Ẩn dụ: quả chỉ thành quả, kẻ trồng cây chỉ người tạo ra thành quả

III. Bài tập thực hành:

1. Viết đoạn văn về gia đình có sử dụng ẩn dụ

2. Xác định từ láy trong đoạn văn "Rừng xà nu"

3. Phân tích ẩn dụ trong câu thơ về Bác Hồ

Câu 1 (trang 41): Khám phá vẻ đẹp từ láy

• "dãi dầu": Gợi hình ảnh người mẹ tần tảo sớm hôm, gánh trên vai bao nhọc nhằn cuộc sống

• "nghẹn ngào", "rưng rưng": Những giọt cảm xúc lắng đọng, thổn thức khi nghĩ về mẹ

Câu 2 (trang 41): Nghệ thuật ẩn dụ tinh tế

• Hình ảnh "trăng vàng", "trăng tròn": Ẩn dụ cho em bé - viên ngọc quý tỏa sáng trong vòng tay mẹ

• Tác dụng: Thăng hoa tình mẫu tử thiêng liêng, con là mặt trăng bé thơ trong vũ trụ tình yêu của mẹ

Câu 3 (trang 42): Giải mã lớp nghĩa ẩn dụ

• "Cái khuyết tròn đầy": Hình ảnh đẹp về em bé với bao điều kỳ diệu

• "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây": Bài học về lòng biết ơn sâu sắc

• "Mực - Đèn": Triết lý nhân sinh về môi trường sống

Câu 4 (trang 42): Viết về gia đình với ngòi bút nghệ thuật

Mỗi bình minh, khi "ông mặt trời" rạng ngời tỉnh giấc, ba dắt "em gấu" và tôi đến trường. Gia đình nhỏ của chúng tôi ngập tràn niềm vui với bản giao hưởng buổi sáng của những chú chim. Mẹ - người nghệ sĩ với giọng nói ngọt ngào, đem đến những giai điệu yêu thương cho tổ ấm.

Câu 1 (trang 41): Khám phá sức biểu cảm của từ láy

• "Chắt chiu": Từng giọt mồ hôi, từng nỗi vất vả được mẹ nâng niu như báu vật
• "Dãi dầu": Hình ảnh người mẹ kiên cường trước bão táp cuộc đời
• "Nghẹn ngào", "rưng rưng": Những giọt nước mắt hạnh phúc khi nghĩ về mẹ

Câu 2 (trang 41): Nghệ thuật ẩn dụ đặc sắc

• Hình ảnh "trăng vàng", "trăng tròn": Viên ngọc quý tỏa sáng trong vòng tay mẹ
• Tác dụng: Thăng hoa tình mẫu tử thiêng liêng, con là vầng trăng bé thơ trong vũ trụ tình yêu của mẹ

Câu 3 (trang 42): Giải mã lớp nghĩa sâu xa

• "Cái khuyết tròn đầy": Phép màu của tình mẫu tử
• "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây": Triết lý sống về lòng biết ơn
• "Mực - Đèn": Bài học nhân sinh về môi trường sống

Câu 4 (trang 42): Viết về gia đình với ngòi bút nghệ thuật

Gia đình là bến đỗ bình yên nhất đời người. Nơi ấy, cha là cây đại thụ vững chãi, mẹ là dòng suối ngọt lành, còn con là những chồi non đang vươn mình đón nắng. Dẫu ngoài kia có giông tố cuộc đời, gia đình vẫn luôn là ngọn hải đăng soi đường, là tổ ấm chở che. Hãy trân quý từng khoảnh khắc bên người thân, bởi đó chính là hạnh phúc giản dị mà vĩnh hằng.

Câu 1 (trang 41): Khám phá vẻ đẹp ngôn từ

• "Chắt chiu": Từng giọt mồ hôi, từng nỗi nhọc nhằn mẹ dành dụm cho con
• "Dãi dầu": Hình ảnh người mẹ kiên cường trước phong ba cuộc đời
• "Nghẹn ngào", "rưng rưng": Những giọt nước mắt yêu thương khi nghĩ về mẹ

Câu 2 (trang 41): Nghệ thuật ẩn dụ tinh tế

• Hình ảnh "trăng vàng", "Mặt Trời bé con": Viên ngọc quý tỏa sáng trong vòng tay mẹ
• Tác dụng: Thăng hoa tình mẫu tử, con là vầng dương nhỏ trong vũ trụ tình yêu của mẹ

Câu 3 (trang 42): Giải mã lớp nghĩa sâu xa

• "Cái khuyết tròn đầy": Phép nhiệm màu của tình mẹ
• "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây": Triết lý sống về lòng biết ơn
• "Mực - Đèn": Bài học nhân sinh về môi trường sống

Câu 4 (trang 42): Viết về gia đình với trái tim nghệ sĩ

Mẹ là người thầy đầu tiên của đời tôi. Những câu chuyện cổ tích mẹ kể mỗi đêm như dòng suối ngọt lành tưới mát tâm hồn. Chúng trở thành ngọn đuốc soi đường, dẫn lối tôi qua những ngã rẽ cuộc đời. Trong thế giới diệu kỳ ấy, tôi học được rằng cái thiện luôn chiến thắng cái ác, rằng tình yêu và lòng nhân hậu sẽ gặt hái hạnh phúc. Gia đình chính là nơi ươm mầm những bài học quý giá đầu đời.

A. Hướng dẫn soạn bài Thực hành Tiếng Việt tinh gọn:

Câu 1 (trang 41):

• "dãi dầu": Gợi hình ảnh người mẹ lam lũ sớm hôm
• "rưng rưng": Giọt lệ yêu thương lắng đọng khi nghĩ về mẹ

Câu 2 (trang 41):

• Ẩn dụ "trăng vàng", "trăng tròn": Viên ngọc quý trong vòng tay mẹ
• Tác dụng: Thăng hoa tình mẫu tử thiêng liêng

Câu 3 (trang 42):

• "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây": Triết lý sống về lòng biết ơn
• "Mực - Đèn": Bài học nhân sinh sâu sắc

Câu 4 (trang 42):

Mỗi bình minh, khi "ông mặt trời" thức giấc, ba đưa "em gấu" và tôi đến trường. Gia đình nhỏ của chúng tôi ngập tràn niềm vui với bản giao hưởng buổi sáng của những chú chim.

B. Tinh hoa nghệ thuật tu từ:

1. Biện pháp tu từ là cách sử dụng ngôn ngữ đặc biệt để tăng sức gợi hình, gợi cảm

2. Ẩn dụ - phép so sánh ngầm tinh tế:
"Lửa lựu lập lòe" - hình ảnh hoa lựu rực rỡ như ngọn lửa

Khám phá vẻ đẹp ngôn từ:

• "dãi dầu": Hình ảnh người mẹ kiên cường trước phong ba
• "nghẹn ngào": Cảm xúc dâng trào khi nghĩ về mẹ

Nghệ thuật ẩn dụ:

• "trăng vàng": Viên ngọc quý trong vòng tay mẹ
• Tác dụng: Thăng hoa tình mẫu tử

Triết lý cuộc sống:

• "Cái khuyết tròn đầy": Phép nhiệm màu của tình mẹ
• "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây": Bài học về lòng biết ơn

Tình cảm gia đình:

Bà - ngọn lửa hồng sưởi ấm tâm hồn tôi bằng những câu chuyện nhân nghĩa, những lời dạy đạo lý làm người.