Top 6 Bài soạn "Thuyết trình về một vấn đề xã hội" (Ngữ văn 10 - SGK Cánh diều) xuất sắc nhất

Đề tài: Hành trình chinh phục nghịch cảnh - Làm thế nào để làm chủ vận mệnh bản thân?

Cấu trúc bài thuyết trình:

a) Khởi đầu:
- Dẫn dắt vào chủ đề thuyết trình.
b) Phần trọng tâm:
- Giải mã sức mạnh của ý chí.
- Những biểu hiện cụ thể của tinh thần bền bỉ.
- Vai trò then chốt của nghị lực trong cuộc sống.
- Minh chứng thực tế.
- Phản biện những quan điểm tiêu cực.
c) Kết luận:
- Đúc kết và mở rộng chiều sâu vấn đề.

Nội dung trình bày:

Kính thưa quý vị, tôi xin được chia sẻ về hành trình vượt qua định mệnh cuộc đời.

Cuộc sống luôn ẩn chứa những thách thức không báo trước. Điều làm nên sự khác biệt chính là cách chúng ta đối diện và chuyển hóa nghịch cảnh thành cơ hội. Theo tôi, chìa khóa then chốt nằm ở sức mạnh ý chí và nghị lực phi thường.

Ý chí không đơn thuần là sự kiên trì, mà là ngọn lửa thiêu đốt mọi rào cản, là la bàn dẫn đường đến thành công. Nó hình thành nên thế giới quan tích cực, giúp ta đứng vững trước bão giông cuộc đời. Như tấm gương thầy Nguyễn Ngọc Ký - từ nghịch cảnh tật nguyền đã viết nên huyền thoại bằng đôi chân kỳ diệu.

Thiếu đi ý chí, con người như con thuyền lạc lối giữa biển đời mênh mông. Ranh giới giữa thành công và thất bại không nằm ở tài năng bẩm sinh, mà ở sự bền bỉ không ngừng nghỉ. Khi ước mơ đủ lớn, mọi giới hạn đều có thể vượt qua.

Xin được kết thúc phần trình bày tại đây. Trân trọng cảm ơn sự lắng nghe của mọi người.

1. Định hướng bài thuyết trình

• Chọn lọc chủ đề có tính thời sự và ý nghĩa xã hội
• Cân nhắc thời lượng và đối tượng tiếp nhận để điều chỉnh nội dung phù hợp
• Kết hợp hài hòa ngôn ngữ nói với biểu cảm khuôn mặt, ánh mắt và ngữ điệu

2. Thực hành kỹ năng

Gợi ý chủ đề:

(1) Nghệ thuật nhận lỗi và hệ lụy của việc đổ lỗi cho người khác

(2) Hành trình chinh phục nghịch cảnh - Làm chủ vận mệnh bản thân

Chuẩn bị bài thuyết trình

• Phân tích kỹ yêu cầu đề bài và lựa chọn góc tiếp cận
• Xác định phong cách trình bày phù hợp
• Luyện tập diễn đạt trôi chảy

Xây dựng bố cục

• Mở bài: Dẫn dắt vấn đề một cách ấn tượng
• Thân bài: Triển khai luận điểm logic, thuyết phục
• Kết bài: Khái quát vấn đề và để lại dư âm sâu sắc

Kỹ thuật trình bày

- Người nói:

• Dẫn dắt bài thuyết trình theo cấu trúc khoa học
• Đảm bảo sự hài hòa giữa nội dung và hình thức trình bày
• Sử dụng ngôn ngữ sinh động kết hợp với ngôn ngữ cơ thể
• Tương tác và giải đáp thắc mắc từ người nghe

- Người nghe:

• Tập trung ghi nhận thông tin trọng tâm
• Thể hiện thái độ tích cực qua ánh mắt, cử chỉ
• Đặt câu hỏi thông minh và chia sẻ quan điểm cá nhân

Đánh giá và hoàn thiện

- Người nói: Tự nhận xét về nội dung, phong cách và hiệu quả truyền đạt

- Người nghe: Kiểm tra mức độ tiếp thu và bài học rút ra

* Gợi ý phát triển bài nói:

"Cuộc đời không phải là đường chạy trơn tru mà là hành trình vượt thác leo đèo". Trước những nghịch cảnh, chúng ta cần trang bị tinh thần thép để làm chủ số phận.

Mỗi cá nhân sinh ra với hoàn cảnh khác nhau, nhưng điểm chung là đều phải đối mặt với thử thách. Bí quyết thành công nằm ở khả năng biến nghịch cảnh thành bàn đạp, dùng ý chí để viết nên câu chuyện cuộc đời mình.

Như nhà tư tưởng vĩ đại đã nói: "Chúng ta không chọn được nơi sinh ra, nhưng hoàn toàn có thể quyết định cách sống". Hãy trang bị cho mình tư duy tích cực, kiến thức vững vàng và kỹ năng mềm cần thiết để chinh phục mọi thử thách.

Cuộc sống hiện đại đầy rẫy bất trắc đòi hỏi khả năng thích nghi linh hoạt. Điều quan trọng là giữ vững niềm tin và tầm nhìn xa, biến khó khăn thành cơ hội để trưởng thành. Chúng ta không thể thay đổi hoàn cảnh, nhưng hoàn toàn có thể thay đổi cách ứng xử với hoàn cảnh.

Abraham Lincoln - từ cậu bé nghèo không được học hành đầy đủ đã vươn lên trở thành tổng thống vĩ đại nhất nước Mỹ. Hay Albert Einstein - thiên tài vật lý từng bị coi là chậm phát triển, đã chứng minh rằng khiêm tốn học hỏi và kiên trì theo đuổi đam mê sẽ làm nên điều kỳ diệu.

Như vậy, chìa khóa làm chủ số phận nằm ở thái độ sống tích cực, tinh thần không ngừng học hỏi và ý chí vượt khó phi thường.

Câu 1: Suy ngẫm về nghệ thuật nhận lỗi và hệ lụy của việc đổ lỗi trong cuộc sống

Triết lý sống:

Nhân vô thập toàn - chân lý ngàn đời vẫn vẹn nguyên giá trị. Sai lầm chính là thầy giáo nghiêm khắc nhất dạy ta bài học thành công. Từ người thường đến vĩ nhân, ai cũng từng trải qua những vấp ngã để trưởng thành. Lời xin lỗi chân thành không chỉ hàn gắn tổn thương mà còn thanh lọc tâm hồn, mang lại sự bình an nội tại.

Đổ lỗi là cơ chế phòng thủ yếu ớt của những tâm hồn thiếu dũng khí. Ngược lại, nhận lỗi là biểu hiện của trí tuệ cảm xúc và sức mạnh nội tâm. Đó không đơn thuần là hành vi mà là cả một nghệ thuật sống - nghệ thuật của sự đồng cảm, sẻ chia và khát khao hoàn thiện bản thân.

Cuộc đời vốn dĩ không bằng phẳng, mỗi chúng ta đều có lúc sai sót. Nhưng chính cách ứng xử với sai lầm mới định hình nhân cách. Người dám nhìn thẳng vào khuyết điểm sẽ nhận được bài học quý giá, sự tôn trọng từ cộng đồng và quan trọng nhất là sự thanh thản trong tâm hồn. Ngược lại, thói đổ lỗi chỉ mang đến những hệ lụy: đánh mất niềm tin, gây tổn thương và khiến bản thân mãi dậm chân tại chỗ.

Trong xã hội hiện đại, chúng ta cần trau dồi văn hóa nhận lỗi - không chỉ như một nghi thức xã giao mà là thái độ sống tích cực. Hãy can đảm đối diện với sai lầm, biến chúng thành cơ hội phát triển, để mỗi ngày sống đều là một bước tiến tới phiên bản tốt hơn của chính mình.

Câu 2: Nghị lực phi thường - Chìa khóa làm chủ vận mệnh qua góc nhìn từ các tác phẩm văn học

Triết lý sống:

Cuộc đời không phải là đường chạy êm ái mà là hành trình chinh phục những đỉnh cao. Như những người hùng trong sử thi, chúng ta đều có quyền lựa chọn: đầu hàng số phận hay viết nên câu chuyện của riêng mình bằng mực nghị lực.

Nhìn vào tấm gương thầy Nguyễn Ngọc Ký, Nick Vujicic hay Christine Hà, ta thấy rõ sức mạnh của ý chí. Họ không chọn được hoàn cảnh sinh ra, nhưng chọn cách sống đầy kiêu hãnh. Mỗi ngày của họ là bài ca về khát vọng vượt lên chính mình, biến khiếm khuyết thành động lực, nghịch cảnh thành bàn đạp.

Bí quyết của họ nằm ở tư duy tích cực: coi khó khăn là cơ hội, thất bại là bài học. Họ không chờ đợi phép màu mà tự tạo nên điều kỳ diệu bằng đôi tay và khối óc của mình. Như hạt giống vươn mình qua lớp đất cứng, họ chứng minh rằng giới hạn duy nhất là những gì ta tự đặt ra cho bản thân.

Trong thế giới hiện đại đầy biến động, bài học từ những con người ấy càng trở nên quý giá. Chúng ta cần học cách đứng dậy sau vấp ngã, dũng cảm đối mặt thử thách và quan trọng nhất - không bao giờ ngừng tin vào khả năng thay đổi số phận của chính mình. Bởi lẽ, như nhà hiền triết đã nói: "Số phận không phải là điều xảy đến với ta, mà là điều ta làm với những gì xảy đến".

Hãy sống như những người hùng thời hiện đại - không cần siêu năng lực, chỉ cần trái tim dũng cảm và ý chí sắt đá. Bởi vinh quang thực sự không phải là không bao giờ ngã, mà là biết đứng dậy sau mỗi lần ngã.

Định hướng thuyết trình

a) Kế thừa từ kỹ năng viết văn nghị luận, phần này nâng cao năng lực trình bày vấn đề xã hội bằng hình thức thuyết trình. Trọng tâm là truyền tải quan điểm cá nhân (nhận định, đánh giá, bàn luận) một cách sinh động và thuyết phục.

b) Để bài thuyết trình đạt hiệu quả:

- Chọn lọc chủ đề có tính thời sự và ý nghĩa xã hội

- Xác định thời lượng và đối tượng tiếp nhận để điều chỉnh nội dung phù hợp

- Chuẩn bị dàn ý khoa học kèm tư liệu minh họa sinh động

- Kết hợp nhuần nhuyễn ngôn ngữ nói với biểu cảm khuôn mặt, ánh mắt và ngữ điệu

Thực hành kỹ năng

Bài tập thực hành: Lựa chọn một trong hai chủ đề:

1. Nghệ thuật nhận trách nhiệm và hệ lụy của việc đổ lỗi

2. Hành trình chinh phục nghịch cảnh - Làm chủ vận mệnh

a) Chuẩn bị bài bản:

- Phân tích kỹ yêu cầu đề tài

- Lựa chọn hình thức trình bày sáng tạo (slide, infographic...)

- Luyện tập diễn đạt trôi chảy

b) Xây dựng bố cục chặt chẽ:

Mở bài: Dẫn dắt vấn đề ấn tượng

Thân bài: Triển khai luận điểm logic, thuyết phục

Kết bài: Khái quát vấn đề và mở ra hướng suy ngẫm

c) Kỹ thuật trình bày:

Người nói:

- Dẫn dắt bài thuyết trình tự nhiên, linh hoạt

- Kết hợp hài hòa ngôn ngữ nói và ngôn ngữ cơ thể

- Sử dụng hiệu quả phương tiện hỗ trợ

- Tương tác thông minh với người nghe

Người nghe:

- Tập trung ghi nhận thông tin trọng tâm

- Thể hiện thái độ tích cực qua ánh mắt, cử chỉ

- Đặt câu hỏi thông minh và chia sẻ quan điểm xây dựng

Bài tham khảo: Văn hóa nhận trách nhiệm - Nền tảng của thành công

Người thành đạt luôn có tư duy khác biệt: họ nhận trách nhiệm thay vì đổ lỗi. Thói quen đổ lỗi không chỉ làm suy yếu các mối quan hệ mà còn ngăn cản sự phát triển cá nhân.

Trong gia đình, việc cha mẹ đổ lỗi lẫn nhau sẽ tạo nên môi trường tiêu cực, khiến trẻ hình thành tâm lý đổ lỗi. Thay vào đó, khi biết nhận trách nhiệm, chúng ta không chỉ hoàn thiện bản thân mà còn làm gương cho thế hệ sau.

Một ví dụ điển hình: Khi con không hoàn thành bài tập, thay vì trách mắng, hãy cùng con tìm giải pháp. Cách tiếp cận này không chỉ giải quyết vấn đề trước mắt mà còn dạy trẻ bài học về trách nhiệm.

Văn hóa nhận trách nhiệm chính là chìa khóa xây dựng gia đình hạnh phúc, tổ chức vững mạnh và xã hội phát triển. Đó cũng là dấu hiệu của người trưởng thành về nhân cách và tư duy.

d) Đánh giá và hoàn thiện:

Người nói:

- Tự đánh giá nội dung, hình thức trình bày

- Rút kinh nghiệm về phong thái, kỹ thuật truyền đạt

- Xác định điểm cần cải thiện

Người nghe:

- Kiểm tra mức độ tiếp thu kiến thức

- Đánh giá hiệu quả truyền đạt

- Rút ra bài học về kỹ năng thuyết trình

Phương pháp thuyết trình hiệu quả

Để bài thuyết trình đạt được sức thuyết phục cao, cần lưu ý:

- Lựa chọn chủ đề có tính thời sự và ý nghĩa thiết thực

- Điều chỉnh nội dung và hình thức phù hợp với thời lượng và đối tượng nghe

- Xây dựng dàn ý khoa học kèm minh họa trực quan

- Kết hợp nhuần nhuyễn ngôn ngữ nói với phi ngôn từ (biểu cảm, ánh mắt, cử chỉ)

Thực hành kỹ năng

Chủ đề: Nghệ thuật nhận trách nhiệm và hệ lụy của việc đổ lỗi

Bài tham khảo

Trong nghệ thuật giao tiếp và ứng xử, cách chúng ta đối diện với sai lầm thể hiện rõ nhất bản lĩnh và nhân cách. Hôm nay, chúng ta cùng khám phá sự khác biệt căn bản giữa văn hóa nhận lỗi và thói quen đổ lỗi.

Nhận lỗi là hành trình của những tâm hồn dũng cảm - dám nhìn thẳng vào sai sót, dám gánh vác trách nhiệm. Ngược lại, đổ lỗi là cơ chế phòng thủ của những tâm hồn yếu đuối - luôn tìm cách chối bỏ thực tế bằng cách đẩy trách nhiệm sang người khác.

Giá trị của việc nhận lỗi không chỉ nằm ở sự trung thực, mà còn ở khả năng tự hoàn thiện bản thân. Mỗi lần dũng cảm nhận lỗi là một bước tiến trong hành trình trưởng thành. Trong khi đó, thói quen đổ lỗi sẽ dần bào mòn nhân cách, khiến chúng ta đánh mất khả năng phản tỉnh và cải thiện bản thân.

Trong xã hội hiện đại, sự khác biệt giữa người thành công và kẻ thất bại thường nằm ở thái độ với sai lầm. Người trưởng thành xem sai lầm là bài học, kẻ non nớt xem đó là thứ cần chối bỏ. Lựa chọn cách ứng xử nào là tùy thuộc vào mỗi chúng ta.

Vấn đề 1 trang 36 SGK Ngữ văn 10 Tập 1: Suy ngẫm về nghệ thuật nhận lỗi và hiện tượng đổ lỗi trong xã hội hiện đại.

Trả lời:

Dàn ý tinh gọn

Mở bài: Khơi gợi vấn đề nhân sinh - ranh giới mong manh giữa trách nhiệm và đùn đẩy

Thân bài:

- Giải mã khái niệm: "Nhận lỗi" như liều thuốc chữa lành, "đổ lỗi" như vết rạn niềm tin

- Biểu hiện đa dạng trong đời sống thực tế

- Nguyên nhân sâu xa từ văn hóa ứng xử

- Hậu quả dây chuyền trong các mối quan hệ

- Giải pháp cân bằng giữa lòng tự trọng và trách nhiệm

- Phê phán thái độ vô cảm với sai lầm

- Bài học về sự trưởng thành tâm hồn

Kết bài: Tầm quan trọng của văn hóa xin lỗi trong xã hội văn minh

Luận văn sâu sắc

Triết lý phương Đông có câu: "Nhân vô thập toàn" như lời nhắc nhở đầy khoan dung về bản chất con người. Trong dòng chảy cuộc đời, sai lầm tựa như những khúc quanh cần thiết để hoàn thiện nhân cách. Từ cổ chí kim, những bậc vĩ nhân nhất cũng không tránh khỏi những lúc vấp ngã. Điều làm nên sự khác biệt chính là thái độ đối diện với sai lầm ấy.

Hành trình nhận lỗi giống như việc gỡ những nút thắt trong tâm hồn. Khi ta can đảm thừa nhận khuyết điểm, đó không phải là biểu hiện của yếu đuối, mà là dấu hiệu của sự mạnh mẽ nội tâm. Ngược lại, thói quen đổ lỗi tựa như xây bức tường ngăn cách giữa người với người, khiến những vết nứt trong quan hệ ngày càng khó hàn gắn.

Trong xã hội hiện đại nơi cá nhân luôn bị đặt dưới áp lực hoàn hảo, nghệ thuật nhận lỗi trở thành kỹ năng sống cần thiết. Những người biết nói lời xin lỗi chân thành không chỉ giải phóng chính mình khỏi gánh nặng tâm lý, mà còn gieo mầm cho sự cảm thông. Đáng buồn thay, văn hóa đổ lỗi đang trở thành căn bệnh âm thầm phá hoại các mối quan hệ, từ gia đình đến công sở.

Bài học sâu sắc nhất có lẽ nằm ở chỗ: mỗi lần ta can đảm nhận lỗi là một lần ta vượt qua chính mình. Đó không chỉ là hành động vì người khác, mà còn là món quà ta dành tặng cho bản thân - cơ hội để thanh lọc tâm hồn và trưởng thành trong suy nghĩ.

Vấn đề 2 trang 36 SGK Ngữ văn 10 Tập 1: Nghị lực phi thường - chìa khóa vượt qua giới hạn bản thân qua góc nhìn từ sử thi Hê-ra-clét đi tìm táo vàng và Chiến thắng Mtao Mxây.

Trả lời:

Dàn ý chọn lọc

Mở bài: Số phận - bàn tay vô hình hay thử thách để con người vượt qua?

Thân bài:

- Giải nghĩa "số phận" qua lăng kính hiện đại

- Biểu hiện của ý chí vượt khó trong văn chương và đời thực

- Nguyên nhân sâu xa tạo nên nghị lực phi thường

- Ý nghĩa nhân văn của việc vượt lên chính mình

- Phản đề: Những kẻ đầu hàng số phận

- Triết lý sống từ những tấm gương điển hình

Kết bài: Bài học về khả năng tái sinh của con người

Tiểu luận đầy cảm hứng

Cuộc sống không phải lúc nào cũng trải hoa hồng, nhưng chính những gai góc ấy mới tôi luyện nên phẩm chất con người. Như ngọn lửa Hê-ra-clét không ngừng cháy sáng hay khí phách Mtao Mxây kiên cường, nghị lực sống chính là vũ khí mạnh nhất để chinh phục số phận.

Nhìn vào những tấm gương như Nguyễn Ngọc Ký, Nick Vujicic hay Christine Hà, ta thấy được sức mạnh của ý chí vượt lên trên khiếm khuyết cơ thể. Họ không chỉ chiến thắng hoàn cảnh mà còn trở thành nguồn cảm hứng cho hàng triệu người. Câu chuyện của họ giống như lời khẳng định: giới hạn duy nhất thực sự tồn tại chính là những giới hạn ta tự đặt ra trong tâm trí.

Trong thế giới hiện đại đầy biến động, bài học về nghị lực sống càng trở nên quý giá. Mỗi chúng ta đều có thể trở thành anh hùng trong chính cuộc đời mình, không phải bằng thanh kiếm hay sức mạnh cơ bắp, mà bằng trái tim dũng cảm và khối óc kiên định. Như dòng sông không bao giờ chảy ngược, con người cũng không nên quay lưng với thử thách.

Cuối cùng, có lẽ số phận không phải là bản án mà là cơ hội để ta chứng minh giá trị bản thân. Khi ta dám ước mơ, dám hành động và không ngừng tiến về phía trước, đó chính là lúc ta nắm giữ vận mệnh của chính mình.