Top 8 Tản văn hay nhất viết về đom đóm

“… Bờ ao đom đóm chập chờn
Trong leo lẻo những vui buồn xa xôi …”
Nguyễn Duy

Ngày ấy, làng quê xanh um, bóng tre phủ mát cả lối đi. Những dây tơ hồng buông lơi mềm mại bên hàng ô rô, nơi lũ trẻ chúng tôi từng kết vòng đeo cổ, đeo tay hay chế tạo kính đeo mắt bằng lá cây. Cây ô rô không chỉ là hàng rào mà còn là kho báu tuổi thơ với biết bao trò chơi mộc mạc. Chỉ cần vài lá ô rô, chút nhựa cây, một đoạn tre là có thể tạo ra những quả bóng sắc màu, lung linh như cầu vồng. Hạt ô rô rang lên thơm bùi, ăn mãi không quên. Ngay cả gai ô rô cũng được tận dụng làm trò giấu tìm với lũ bạn đầy hứng khởi.

Ban ngày, lũ bướm trắng vàng rập rờn khắp nơi. Chúng tôi cầm cành táo xanh đuổi bắt, nhốt bướm vào chai mà chẳng mảy may bận tâm. Trẻ con ngày ấy chẳng biết gì ngoài hoa và bướm, vô tư và hồn nhiên đến lạ kỳ.

Đêm xuống, cả bọn lại í ới gọi nhau đi bắt đom đóm. Nhốt chúng vào cuống bí già hay vỏ trứng rồi rảo bước khắp xóm trong ánh sáng lập lòe diệu kỳ. Tuổi thơ ấy chỉ có niềm vui, không lo toan, không phiền muộn, tựa như thiên đường trần thế.

Nhưng quê giờ đã khác. Đường làng bê tông hóa, ô rô biến mất nhường chỗ cho những bức tường thô cứng. Cơm no áo ấm nhưng hồn quê thì hao hụt. Trẻ con giờ quen smartphone hơn là bắt bướm, hái hoa. Dù vật chất đầy đủ nhưng những điều giản dị, thân thương đã phai nhạt. Chỉ còn lại bờ ao lấp lánh đom đóm mỗi đêm hè và bóng dáng mẹ vẫn ở đó, giữ gìn một chốn bình yên để quay về.

Đã từ rất lâu rồi tôi mới lại thong dong bước chân trên con đường làng vào một đêm cuối xuân thanh vắng. Bầu trời tim tím vương hương cau thoảng nhẹ, trăng muộn lẩn khuất sau tầng mây mỏng, chỉ còn những vì sao nhỏ li ti như hoa Xuyến chi lấp lánh giữa nền trời thăm thẳm. Sương đêm mơn man bờ mi, dịu dàng đậu trên làn tóc, làn da se se lạnh như thì thầm đánh thức những cảm xúc đã ngủ quên.

Tiếng chão chuộc đều đặn vang lên từ dưới ao vẳng gọi mùa xuân sắp sửa rời đi. Cây gạo nơi đầu làng đã rụng hết hoa đỏ rực, nhường chỗ cho những chồi non xanh mướt, còn gốc đào cũ chỉ còn lác đác đôi ba cánh hoa nở muộn. Tôi men theo lối nhỏ, dưới ánh sáng lờ mờ “nắng tránh đen, mưa tránh trắng” mà người xưa dạy, trở về bên cầu ao thân thuộc. Ngẩng mặt hít căng lồng ngực, hương cau ngan ngát tràn đầy lồng ngực, tôi lặng lẽ ngắm những vì sao như tan chảy trong đáy nước long lanh.

Bất chợt nhớ đến thơ Xuân Diệu:

Hoa cau nứt mở tủa hoa ngà
Ánh sáng cùng hương lấp lánh hoa
Anh muốn tặng em hương thoảng ấy
Vô cùng dịu mát với sâu xa.

Biết bao mối tình đã chớm nở bên mùi hương ấy. Những cô gái quê chải đầu thấy hoa cau còn vương trên tóc, lòng lại xốn xang nhớ một đêm xưa tay trong tay cùng người thương dạo bước. Biết bao người ra đi mang theo hương cau trong tim như lời tiễn biệt ngọt ngào mà đau đáu.

Trong không gian tĩnh mịch ấy, bỗng những đốm sáng xanh nhấp nháy hiện lên bên kia cầu ao – đom đóm. Ánh sáng chập chờn như những ngọn đèn nhỏ bé, khi vờn mặt nước, khi vút lên trời cao như đùa nghịch. Tuổi thơ hiện về nguyên vẹn – những tối mất điện, chúng tôi bắt đom đóm cho vào lọ thủy tinh, học bài dưới thứ ánh sáng dịu êm từ thiên nhiên ban tặng. Và rồi, trong tò mò trẻ nhỏ, tôi từng tỉ mẩn quan sát chất phát sáng nơi đuôi đom đóm mà say mê khám phá, say mê cả tuổi thơ mình.

Tiếng đồng hồ côn ngân vang cắt ngang dòng hồi tưởng, kéo tôi về hiện tại. Đêm đã khuya. Tôi quay vào nhà, lòng vẫn rưng rưng. Ôi đêm quê – dịu dàng, sâu lắng và thiêng liêng đến thế.

Ngày xưa, khi ánh điện còn là điều xa xỉ, bọn trẻ quê tôi đã tìm thấy phép màu từ ánh trăng rằm, bếp lửa bập bùng, từ chiếc đèn hột vịt lập lòe... và đặc biệt là từ những chú đom đóm phát sáng trong màn đêm. Chẳng ai biết ánh sáng ấy từ đâu đến, chỉ nhớ những đêm trăng sáng rực, cánh đồng quê như bừng tỉnh bởi những ánh đom đóm lấp lánh quanh bụi cây – nơi lũ trẻ chúng tôi cười đùa vang rộn.

Vào những đêm trời tối, cả làng lặng im trong bóng đêm, thì bất chợt, đom đóm từ khắp nơi kéo về thắp sáng cả một góc trời. Mùa đom đóm bắt đầu từ những ngày đầu hạ, khi cánh đồng trổ lúa và gió thổi mát rượi. Với lũ trẻ quê, đó là món quà diệu kỳ, khiến mùa hè trở thành thời khắc mong chờ nhất trong năm. Bọn trẻ ngân nga khúc đồng dao quen thuộc:

“Đom đóm ơi!
Đom đóm, đom đóm
Rủ đàn, rủ đúm
Trời đã tối rồi
Mau mau sáng soi.”

Chúng tôi mê mẩn bắt đom đóm, bỏ vào lọ thủy tinh, ngắm nhìn ánh sáng xanh như lân tinh. Cái ánh sáng mơ hồ ấy như mở ra cả một thế giới huyễn hoặc – nơi thiên nhiên trở thành người kể chuyện diệu kỳ. Có những đêm mát rượi, đom đóm theo gió bay lên từng đàn, như những chùm sao di động trên mặt ao, bờ kênh. Có khi chúng tôi rủ nhau ra đầu làng, ngồi chờ đom đóm đến. Có đêm, chúng tôi hát vang để gọi đom đóm, rồi lại lặng lẽ về khi chẳng thấy bóng một con nào. Nhưng trong mơ, chúng tôi lại thấy những ánh sáng ấy lấp lánh, đưa mình trôi về một vùng cổ tích.

Tuổi thơ ở vùng quê nghèo ấy đã dạy chúng tôi tin vào điều kỳ diệu. Tin rằng, đom đóm đến từ một thế giới khác – thế giới của chuyện cổ tích, nơi có bà tiên, có ông bụt, có giấc mơ lấp lánh giữa đời thường. Khi lớn lên, người ta vẫn khao khát trở về vùng trời thơ bé ấy. Để một lần nữa tin vào phép màu, như tin vào chiếc vé trở về tuổi thơ mà Doremon vẫn cất giữ trong chiếc túi thần kỳ.

Bộ phim “Mộ đom đóm” được công chiếu đã gợi lại cho tôi tất cả. Không chỉ là cảm xúc hay nội dung nhân văn của bộ phim, mà chính tựa đề ấy đã khơi gợi miền ký ức – nơi tuổi thơ tôi rực rỡ giữa ánh đom đóm chập chờn. Những đoạn chat với bạn cũ thường bắt đầu bằng câu: “Quê mình vào mùa đom đóm rồi đấy…” – như một mật hiệu để cùng nhau trở lại, dù chỉ là bằng tâm tưởng.

Giờ đây, mỗi lần chạy xe qua cánh đồng làng, ánh nhìn tôi lại vô thức hướng về xa xa – nơi từng sáng bừng bởi đom đóm. Tôi tin, trẻ em cần được chạm vào thế giới tự nhiên – nơi cuộc sống không chỉ là học hành hay màn hình điện tử, mà là một vườn cổ tích đầy phép màu đang chờ được đánh thức.

TRẦN NGUYÊN HẠNH

Khi hơi thở mùa hè bắt đầu len lỏi trong không gian, ánh nắng chan hòa thay thế những giọt sương xuân còn vương lại, ta bất chợt cảm nhận sự trở về của một mùa ký ức – mùa đom đóm. Trong đêm tĩnh lặng, từng chấm sáng nhỏ nhoi lập lòe như những vì tinh tú thắp sáng nơi khu vườn quê hẻo lánh, đánh thức trong ta nỗi nhớ dịu dàng về một thời tuổi thơ ngập tràn ánh sáng lân tinh.

Những đứa trẻ quê năm nào từng say mê đuổi theo đốm sáng mong manh, tay bắt mà lòng rạo rực vui sướng, như vừa nắm được một điều kỳ diệu của đất trời. Có lúc hụt mất, chỉ kịp thấy ánh sáng ấy tan vào bóng tối cây cối, ta ngơ ngác tiếc nuối như bỏ lỡ một giấc mộng đẹp. Cứ thế, đêm nối đêm, trẻ con gom đom đóm vào lọ thủy tinh, ánh sáng yếu ớt ấy lại khiến chúng tôi tưởng như đang cầm trên tay cả một mảnh trời sao. Những câu chuyện mẹ kể đêm hè, về trạng nguyên học bài bên đèn đom đóm, thắp lên trong lòng niềm tin vào nghị lực và ước mơ.

Để ánh sáng lấp lánh hiện hữu giữa đêm, loài đom đóm nhỏ bé phải trải qua một hành trình dài âm thầm. Không có hương thơm quyến rũ hay sắc màu nổi bật, chúng chọn ánh sáng làm ngôn ngữ tình yêu. Dưới rừng sâu, trên bãi vắng, đom đóm tìm nhau bằng những nhịp sáng lung linh. Hành trình đó kéo dài cả năm, nhưng sự hiện diện của chúng chỉ vài ngày ngắn ngủi. Dẫu thế, chúng vẫn tận hiến ánh sáng, như một lời thì thầm dịu dàng với màn đêm tĩnh mịch.

Ngày nay, khi ánh đèn thành thị phủ khắp, rừng thưa dần, vườn hẹp lại, đom đóm cũng lặng lẽ rời xa. Đêm mất đi sự huyền ảo ngày nào, trở nên chói lòa nhưng vô hồn. Ta chợt hiểu rằng, mỗi đốm sáng đom đóm là một thông điệp của thiên nhiên, của khát vọng sống và yêu thương. Những ai từng thổn thức trước “Mộ đom đóm”, hẳn sẽ không quên ánh sáng yếu ớt bay quanh hai đứa trẻ, soi rọi vào những mảnh hồn đau đớn nhưng kiên cường. Lễ hội Hotaru Matsuri ở Nhật Bản vẫn là nơi để người ta tìm lại sự tĩnh lặng trong tâm hồn giữa bầy đom đóm chậm rãi qua rừng.

Trở về với đom đóm là trở về với chính mình – lặng yên giữa vũ trụ mênh mông, ngắm nhìn từng đốm sáng nhỏ thắp lên hy vọng giữa màn đêm dày đặc, để rồi chợt nhận ra vẻ đẹp giản dị nhất lại chính là điều ta hằng mong tìm trong đời.

Trọng Bách

Đêm đầu hạ, tôi mơ thấy mình chân trần lội qua con đường nước trong veo, đuổi theo đàn đom đóm lấp lánh như sao trời rơi xuống. Ánh sáng mờ ảo của chúng mê hoặc, dẫn tôi qua những bụi cỏ tơ mềm và rặng hoa trắng hư ảo dưới ánh trăng quê.

Những cánh đom đóm bay lượn qua từng lùm cây, ánh sáng của chúng phản chiếu trên mặt ao như bức tranh cổ tích sống động. Tôi băng qua bờ ao, tim đập thình thịch khi đứng giữa hai hàng tre rậm rạp, nơi vạc đêm cất tiếng kêu thảng thốt. Cả làng lúc ấy như chìm trong giấc mơ huyền hoặc, khi điện chưa về, ánh sáng đom đóm là thứ duy nhất thắp sáng bầu trời tuổi thơ.

Chúng tôi không hiểu mùa vụ hay lời bà nói về gieo vừng, chỉ biết chạy nhảy, hái quả, và săn đom đóm bằng những lọ thủy tinh. Mỗi ngóc ngách trong làng là một dấu tích tuổi thơ, nơi đom đóm thắp lên những đêm nhiệm màu.

Bố kể rằng năm xưa hành quân qua Trường Sơn, ông từng đi nhờ ánh đom đóm. Bà tôi gọi đó là ma trơi, còn mẹ thì sợ hãi mỗi khi đom đóm bay vào nhà – tin rằng đó là dấu hiệu của người thân trở về. Nhưng tôi, tôi yêu thứ ánh sáng ấy, bởi nó là ký ức, là tuổi thơ, là điều đẹp đẽ nhất giữa cuộc đời đầy biến động.

Sau này, tôi mới biết chỉ đom đóm đực mới có cánh, còn đom đóm cái nằm yên tĩnh phát sáng chờ bạn tình. Chúng chỉ sống trọn vẹn khoảng một tháng – một tháng lung linh và ngắn ngủi, như tuổi thơ vậy.

Đom đóm là minh chứng cho môi trường trong lành, là dấu hiệu của sự cân bằng sinh thái. Ngày nay, thế giới đã biến ánh sáng đó thành nghệ thuật – từ công viên đom đóm ở Vũ Hán, hang đom đóm ở New Zealand, đến các tour du lịch bằng thuyền ở Thái Lan. Ở Việt Nam, vài nơi đã từng có, nhưng rồi lụi tàn.

Hè đến, tôi lại trở về căn nhà cũ, mong tìm lại đàn đom đóm ngày xưa. Nhưng chỉ vài con lẻ loi lạc lối cuối vườn. Lũ trẻ hôm nay sẽ chẳng biết đến sự kỳ diệu ấy. Và trong lòng tôi, ánh sáng đom đóm vẫn là ngọn đèn thiêng liêng của một thời hồn nhiên không thể nào quên.

Sưu tầm

Cúp điện bất ngờ khiến cả xóm rơi vào làn hơi oi ả của đêm hè, ai nấy đều than phiền, mệt mỏi. Nhưng giữa khung cảnh tối đen ấy, thiên nhiên như được trả lại sự tĩnh tại vốn có. Trăng mờ len lỏi qua những kẽ lá, ánh sáng nhòe dần trong không trung. Và rồi, một chấm sáng nhỏ vụt lên từ bụi cây bên đường – ánh sáng dịu dàng của một chú đom đóm, như đánh thức cả ký ức tuổi thơ trong tôi.

Ánh sáng ấy chở tôi về những đêm hè xa xăm. Khi tiếng ve đã thưa, lũ trẻ trong xóm lại háo hức kéo nhau ra cánh đồng vừa gặt. Những gốc rạ nằm rải rác trên nền đất nứt nẻ, còn những bó rơm dài được xếp ven ruộng để phơi khô. Dưới ánh trăng nhợt nhạt, đám rơm trông như lũ trẻ con đang nô đùa. Có đứa trêu: “Giống ma lắm nha!”. Và thế là đám bạn nghịch ngợm nảy ra trò dọa con gái bằng những hình nhân rơm dán đom đóm. Tiếng hét, tiếng khóc, tiếng cười – tất cả tạo nên bản giao hưởng sống động của tuổi thơ.

Đom đóm – loài sinh vật mong manh mà nhiệm màu. Những chiếc bụng nhỏ phát sáng xanh lam dịu mát trong đêm tối. Mẹ tôi từng kể: “Có cậu bé giận mẹ bỏ đi mãi không về. Sau khi chết, cậu hóa thành đom đóm, đêm đêm thắp sáng đi tìm mẹ”. Bà nội thì bảo đom đóm là linh hồn người đã khuất quay về thăm người thân. Trong cái ngây thơ của tuổi nhỏ, tôi tự hỏi: có phải vì thế mà đêm nào cũng thấy sao sa rơi giữa đồng làng?

Lũ trẻ chúng tôi đuổi bắt đom đóm, nhốt vào lọ, mang khoe như báu vật. Chúng vẫn bay quanh, chẳng chút sợ hãi. Những tiếng cười rộn ràng át cả tiếng mắng mỏ của người lớn, át cả cái nóng hầm hập tháng Sáu. Những đôi chân trần xước da, những giọt mồ hôi rơi ướt mặt đều bị quên lãng trong ánh sáng lập lòe kỳ diệu ấy.

Một con đom đóm đậu lặng trên cành cây, ánh sáng lụi dần. Tôi định đưa tay bắt nhưng chợt khựng lại – có lẽ nó mệt. Nó một mình. Bạn bè của nó đâu? Có phải cũng đã bay đi như những người bạn tuổi thơ của tôi, mỗi đứa một nơi? Đã bao lâu rồi tôi không thấy những dải sáng như sao trời ấy? Giờ chỉ thỉnh thoảng bắt gặp một vài đom đóm đơn độc, yếu ớt trong đêm.

Phải chăng chúng đã tìm được mẹ? Hay linh hồn người xưa đã siêu thoát? Hay chính thế giới đang đổi thay? Đèn cao áp, xe cộ, tiếng ồn, ô nhiễm ánh sáng và môi trường – tất cả đang giết chết những sinh vật nhỏ bé này. Người lớn thì vội vã. Trẻ nhỏ thì chưa từng biết đến ánh sáng đom đóm. Một ngày nào đó, chúng sẽ hỏi: “Mẹ ơi, đom đóm là gì?” – và câu trả lời có lẽ sẽ chỉ là một ký ức dịu dàng trong trái tim người mẹ.

Con đom đóm trên cành bỗng bay vút lên, ánh sáng bừng sáng trở lại. Tôi dõi theo, thấy nó dừng lại nơi một đốm sáng khác đang chờ. Phải chăng đó là một cuộc hội ngộ? Đom đóm ơi, hãy bay đi – bay về miền bình yên, nơi có tình yêu, nơi sự sống được hồi sinh.

PT, 24/06/2023

Trần Tú

Khi những cơn mưa đầu mùa rơi rớt trên mái hiên, mùa hè như tỉnh giấc trên những thảm cỏ xanh mướt. Đó cũng là lúc tôi thao thức trong đêm, nhớ về những đốm sáng lập lòe giữa trời đêm - loài đom đóm mỏng manh nhưng đầy ký ức. Chúng là những sinh linh nhỏ bé mang thân hình của một loài sâu, nhưng lại phát ra những vệt sáng xanh chậm rãi, dẫn lối về miền ký ức xa xăm.

Những cơn mưa đầu mùa như reo vui trong tiếng trẻ con tắm mưa. Ánh sáng đom đóm lấp lóe trên hàng rào, nơi ngõ nhỏ, bay lượn như những vì sao sa. Ngày ấy, quê tôi chưa có điện. Chúng tôi lớn lên cùng ánh sáng leo lét từ đèn dầu mẹ thắp, từ bóng đèn bình ắc quy cha phải chở đi nạp cách xa cả cây số. Thế giới của tôi khi ấy sáng rực lên bởi ánh sáng tự nhiên - thứ điện trời mà tôi từng tin là phép màu của vũ trụ.

Tôi là đứa trẻ nghịch ngợm, từng nuôi đàn kiến trong hộp diêm và nhốt đom đóm vào lọ thủy tinh. Khi mẹ phát hiện ra, ánh sáng trong lọ như bừng lên, dòng sáng kỳ lạ như chảy ra từ tâm hồn tuổi thơ. Nhưng rồi đàn đom đóm ấy cũng chết. Tôi ngồi lặng trong góc nhà, khóc cho một mùa hè đã khép lại, khóc cho những sinh linh bé nhỏ không còn cơ hội tỏa sáng nữa.

Sau này tôi mới biết enzyme Luciferase trong cơ thể đom đóm có thể giúp ích cho ngành y học. Nhưng điều ấy không làm nguôi đi nỗi tiếc thương khi nghe bạn bảo: "Mau lên, đom đóm sắp tuyệt chủng rồi." Giấc mơ tuổi thơ, những vệt sáng kỳ ảo kia, giờ chỉ còn là hoài niệm.

Tôi lại nhớ về câu chuyện của người học trò nghèo gom đom đóm bỏ vào vỏ trứng để học bài – chính là Chủ tịch nước Trần Đại Quang. Tuổi thơ cơ cực ấy khiến tôi rưng rưng. Mùa hè giờ khác rồi, ánh điện phủ khắp, bụi bờ biến mất, đom đóm cũng dần đi vào lãng quên. Nhưng trong mơ, chiếc lọ thủy tinh của mẹ lại phát sáng – dòng ánh sáng xanh ấy bò nhẹ lên tay tôi, và gió – kẻ đầy tớ trung thành nhất – sẽ đưa chúng chạm đến vĩnh hằng. Một lời tiễn biệt cho những linh hồn nhỏ mang tên đom đóm.

Hồ Huy

Thu về rồi mà nắng vẫn hanh hao hắt, gió Tây Nam lùa vào hun hút làm khô cả mặt người. Mùa Hạ tưởng đã tan vào vị ngọt trái cây, nhưng sao lòng người vẫn nặng nề bởi những nỗi lo không tên, bởi dịch bệnh chưa nguôi, bởi cơm áo gạo tiền còn đó. Một đêm đầu thu mất điện, trong khoảng tối mơ hồ ấy, giữa ánh sáng mong manh của chiếc điện thoại sắp tắt, bỗng một đốm sáng chập chờn bay vào nhà. Một con đom đóm. Đứa trẻ năm tuổi reo lên ngây ngô, quên cả bóng tối. Còn tôi, lòng dâng lên cảm giác vừa lạ vừa quen, như được nắm tay tuổi thơ quay lại giữa chốn quên lãng.

Đom đóm – loài côn trùng phát sáng thuộc họ Lampyridae – là một phần ký ức tuổi thơ của nhiều người. Dù có đến hơn hai nghìn loài, phần lớn sinh sống ở vùng nhiệt và cận nhiệt đới, nhưng ánh sáng của chúng – thứ ánh sáng yếu ớt mà kỳ diệu – luôn làm người ta xúc động. Từ trứng, ấu trùng đến con trưởng thành đều phát quang, một ánh sáng lạnh như nhớ nhung giữa đêm hè oi ả. Chúng sống về đêm, con đực thường có cánh, bay tìm bạn tình; nhiều loài con cái lại không có cánh, âm thầm mà phát sáng.

Ánh đom đóm ấy khiến tôi nhớ đến lời mẹ ngày xưa: “Thứ nhất đom đóm vào nhà...”. Với mẹ, đó là điềm lành, là hy vọng. Ngày ấy, mẹ gánh hàng ra chợ từ tinh mơ, cha vào rừng lấy trúc về bán, nhà nghèo quanh năm, nhưng lúc nào cũng sáng lên trong ánh nhìn của mẹ. Nhớ cha – người đàn ông ít học mà lại dạy tôi đạo lý sống. Cha kể chuyện Mạc Đĩnh Chi gánh củi qua trường, bắt đom đóm bỏ vào vỏ trứng học bài, rồi đỗ Trạng nguyên. Giấc mơ học hành cha gửi gắm nơi ánh sáng nhỏ bé ấy, mà tôi mang theo đến tận bây giờ.

Ánh đom đóm lại đưa tôi về miền cổ tích. Tuổi thơ với những buổi tối không điện, bọn trẻ con cầm lọ thủy tinh đi bắt đom đóm, bắt bọ vừng, nghe tiếng ve gọi hè, nghe người lớn dọa ma trơi để không đi xa. Rồi ta lớn lên, đèn điện phủ khắp, ruộng vườn hóa bê tông, ao làng lấp đất, lũy tre chặt đi, và đom đóm chẳng còn nơi trú ngụ. Những “người đom đóm” ngày xưa – cha mẹ, thầy cô – lặng lẽ soi đường cho con cháu, nay cũng khuất bóng dần. Làng quê như mất hồn, ánh sáng đom đóm lạc lối giữa ánh sáng chói lòa của hiện đại.

Đom đóm vào nhà, như những linh hồn xưa trở về gõ cửa ký ức. Ta bất giác thương cho cả những phận người bé nhỏ – những người từng là ánh sáng, từng là ngọn đèn âm thầm soi sáng cho đời. Còn ta, có lẽ vẫn đang đi tìm một đốm sáng giữa bóng tối nội tâm, vẫn mong một lần được thấy lại ánh sáng mỏng manh mà ấm áp ấy – ánh sáng của yêu thương, của ký ức, của một thời không thể quay lại…

Đinh Hạ