Tuyển tập 10 bài phân tích sâu sắc nhất về thi phẩm "Muốn làm thằng Cuội" của thi sĩ Tản Đà
Nội dung bài viết
Phân tích số 4: Hành trình thoát tục trong "Muốn làm thằng Cuội"
Tản Đà - cây cầu nối giữa hai thời đại thi ca, đã gửi gắm vào "Muốn làm thằng Cuội" nỗi chán chường thực tại và khát vọng thoát tục đầy chất lãng mạn. Bài thơ không chỉ phản ánh tâm trạng bất hòa với cuộc đời tầm thường mà còn thể hiện những cách tân đột phá trong nghệ thuật thi ca.
Nhan đề độc đáo với chữ "muốn" đã bộc lộ trọn vẹn cái tôi phóng khoáng - vừa ngông nghênh lại vừa đa tình. Đó không đơn thuần là ước mơ viển vông mà là khát khao cháy bỏng muốn thoát khỏi thực tại tù túng.
"Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi/Trần thế em nay chán nửa rồi" - hai câu thơ như tiếng thở dài não nuột. Trong không gian đêm thu gợi sầu, thi nhân tìm đến chị Hằng như tri kỷ để giãi bày nỗi cô đơn tột cùng. Cách bộc lộ cảm xúc trực tiếp này đã phá vỡ khuôn khổ thơ ca truyền thống, đánh dấu bước chuyển mình của thơ Việt.
Khát vọng thoát tục được thể hiện qua cuộc đối thoại tưởng tượng đầy chất thơ: "Cung quế đã ai ngồi đó chửa?/Cành đa xin chị nhắc lên chơi". Cái ngông của Tản Đà hiện lên rõ nét qua lời mời gọi đầy tình tứ này.
Trong không gian mộng tưởng, thi nhân tìm thấy niềm vui đích thực: "Có bầu có bạn can chi tủi/Cùng gió, cùng mây thế mới vui". Hình ảnh gió mây khiến tâm hồn thơ càng thêm phiêu diêu, tự tại.
Hai câu kết khép lại bằng nụ cười đa nghĩa: "Tựa nhau trông xuống thế gian cười". Đó có thể là tiếng cười mỉa mai thực tại, cũng có thể là nụ cười ngạo nghễ của kẻ vượt lên trên thế tục. Dù hiểu theo cách nào, đó vẫn là biểu hiện của một tâm hồn khao khát tự do tuyệt đối.
Bài thơ vừa tuân thủ nghiêm ngặt luật thơ thất ngôn bát cú, vừa phá cách trong tứ thơ và cảm xúc. Nghệ thuật đối lập được vận dụng tài tình, tạo nên một kiệt tác vừa cổ điển lại vừa hiện đại.
Qua thi phẩm, Tản Đà đã gửi gắm trọn vẹn tâm sự của một trí thức bất mãn với thời cuộc, đồng thời mở ra lối thơ mới - nơi cái tôi cá nhân được tự do bộc lộ.


Phân tích số 5: Khát vọng thoát tục trong kiệt tác "Muốn làm thằng Cuội"
Tản Đà - ngôi sao băng độc đáo trên bầu trời văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX, đã gửi vào "Muốn làm thằng Cuội" tất cả tinh hoa nghệ thuật của mình. Bài thơ như bức tranh thủy mặc vẽ bằng ngôn từ, pha trộn giữa nét cổ điển và hiện đại.
"Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!" - câu mở đầu như tiếng thở dài thế kỷ. Chữ "buồn" chất chứa bao tâm sự thời đại, phản chiếu nỗi niềm của cả một thế hệ trí thức trước cảnh nước mất nhà tan. Cái chán đời "chán nửa rồi" không đơn thuần là tâm trạng cá nhân mà là sự bất mãn với xã hội thực dân phong kiến thối nát.
Giấc mộng thoát li hiện lên qua hình ảnh "cành đa" - chiếc thang bắc lên thiên giới. Lời thỉnh cầu "xin chị nhắc lên chơi" mang đậm phong vị ngông nghênh mà đầy thi vị. Đó không phải ước mơ tầm thường mà là khát vọng giải thoát khỏi thực tại ngột ngạt.
Hai câu luận vẽ nên thiên đường mộng tưởng: "Có bầu có bạn can chi tủi/Cùng gió, cùng mây thế mới vui". Nhịp thơ 2/2/3 như bước chân nhảy múa, điệp ngữ "có", "cùng" tạo giai điệu du dương. Đây chính là chốn bồng lai mà thi nhân khao khát.
Kết thúc bài thơ là hình ảnh đầy tính biểu tượng: "Tựa nhau trông xuống thế gian cười". Nụ cười ấy hàm chứa nhiều tầng nghĩa - vừa mỉa mai thực tại, vừa đắc ý vì đã thoát ly thành công. Đó là thái độ của kẻ sĩ không chấp nhận cuộc đời tầm thường.
Qua phân tích, ta thấy rõ giá trị bài thơ không chỉ ở nghệ thuật ngôn từ điêu luyện mà còn ở tinh thần phủ định thực tại, khát vọng vươn tới chân-thiện-mỹ. "Muốn làm thằng Cuội" xứng đáng là viên ngọc quý trong kho tàng thơ ca dân tộc.


Phân tích số 6: Giải mã giấc mộng cung trăng trong "Muốn làm thằng Cuội"
Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu - ngôi sao băng lấp lánh trên bầu trời văn học Việt đầu thế kỷ XX. "Muốn làm thằng Cuội" từ tập Khối tình con I (1917) là khúc bi ca về nỗi cô đơn trước thời thế, phản chiếu tâm hồn thi sĩ đa tài mà lạc lõng giữa dòng đời ngột ngạt.
Bài thơ mở đầu bằng tiếng thở than thấm đẫm tâm trạng: "Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!". Đó không đơn thuần là nỗi sầu cá nhân, mà là nỗi đau của cả một thế hệ trí thức trước cảnh nước mất nhà tan. Câu thơ "Trần thế em nay chán nửa rồi" như lưỡi dao sắc phẫu tích xã hội phong kiến thực dân thối nát.
Khát vọng thoát li được thể hiện qua hình ảnh đầy tính biểu tượng: "Cành đa xin chị nhắc lên chơi". Đó là giấc mộng vượt thoát khỏi thực tại tầm thường, tìm đến chốn bồng lai nơi cung quế. Hai câu thơ "Có bầu có bạn can chi tủi/Cùng gió cùng mây thế mới vui" vẽ nên thiên đường của kẻ sĩ không chịu uốn mình.
Đỉnh cao của tứ thơ là hình ảnh "Tựa nhau trông xuống thế gian cười" - nụ cười đa nghĩa vừa mỉa mai thực tại, vừa đắc ý vì đã thoát ly thành công. Qua đó, ta thấy rõ cốt cách ngông nghênh và tâm hồn lãng mạn của một thi sĩ tài hoa.
Bài thơ không chỉ là lời từ chối thực tại mà còn là tuyên ngôn nghệ thuật của một tâm hồn khao khát tự do tuyệt đối. Đó chính là giá trị trường tồn khiến hậu thế mãi trân quý.


Phân tích số 7: Giải mã giấc mộng thoát tục trong "Muốn làm thằng Cuội"
Tản Đà - ngôi sao băng lấp lánh trên văn đàn Việt Nam đầu thế kỷ XX, đã phá vỡ mọi khuôn khổ với thi phẩm "Muốn làm thằng Cuội". Bài thơ như một tuyên ngôn nghệ thuật đầy ngông nghênh, nơi cái tôi lãng mạn vùng vẫy thoát khỏi xiềng xích thực tại.
Vẫn giữ hình thức thất ngôn bát cú Đường luật, nhưng Tản Đà đã thổi vào đó một hồn thơ phóng khoáng: "Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!/Trần thế em nay chán nửa rồi". Cách xưng hô "chị-em" suồng sã với Hằng Nga đã phá tan khoảng cách tiên-tục, biến nàng tiên xa xôi thành tri kỷ tâm giao.
Khát vọng thoát li được diễn tả qua hình ảnh đầy tính biểu tượng: "Cành đa xin chị nhắc lên chơi". Đó không đơn thuần là ước mơ lên cung trăng, mà là khát khao đập tan mọi ràng buộc. Hai câu thơ "Có bầu có bạn can chi tủi/Cùng gió cùng mây thế mới vui" vẽ nên thiên đường của kẻ sĩ không chịu khuất phục.
Đỉnh cao nghệ thuật là hình ảnh "Tựa nhau trông xuống thế gian cười" - nụ cười đa nghĩa vừa ngạo nghễ vừa mỉa mai. Qua đó, ta thấy rõ tư chất thiên tài của Tản Đà - người mở đường cho thơ mới Việt Nam.
"Muốn làm thằng Cuội" không chỉ là lời từ chối thực tại mà còn là tuyên ngôn về quyền tự do sáng tạo. Đó chính là di sản quý giá Tản Đà để lại cho hậu thế.


Phân tích số 8: Giải mã khát vọng thoát tục trong "Muốn làm thằng Cuội"
Tản Đà - cây cầu nối giữa hai thời đại văn học, đã gửi gắm vào "Muốn làm thằng Cuội" tất cả tâm tư của kẻ sĩ trước thời cuộc. Bài thơ mở đầu bằng lời than đầy tâm sự: "Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!", phản chiếu nỗi chán chường thực tại "Trần thế em nay chán nửa rồi".
Cái ngông của Tản Đà thể hiện qua ước muốn dị thường: "Cành đa xin chị nhắc lên chơi". Đó không đơn thuần là khát vọng lên cung trăng mà là mong ước thoát khỏi xã hội tù túng. Hai câu thơ "Có bầu có bạn can chi tủi/Cùng gió cùng mây thế mới vui" vẽ nên chốn bồng lai nơi thi nhân tìm thấy tự do.
Đỉnh cao tư tưởng là hình ảnh "Tựa nhau trông xuống thế gian cười" - nụ cười đa nghĩa vừa mỉa mai thực tại, vừa đắc ý vì đã thoát ly. Bài thơ viết theo thể thất ngôn bát cú nhưng phá vỡ mọi khuôn khổ, thể hiện tinh thần phóng khoáng của một tâm hồn lớn.
Qua thi phẩm, ta thấy rõ cốt cách ngạo nghễ của Tản Đà - kẻ sĩ không chịu khuất phục trước thời cuộc. Đó chính là giá trị nhân văn sâu sắc khiến tác phẩm sống mãi với thời gian.


Phân tích số 9: Hành trình thoát tục trong kiệt tác "Muốn làm thằng Cuội"
Tản Đà - người nghệ sĩ tài hoa nổi bật trên văn đàn Việt Nam đầu thế kỷ XX, đã gửi vào "Muốn làm thằng Cuội" tất cả tâm tư của kẻ sĩ trước thời cuộc. Bài thơ mở đầu bằng lời tâm sự đầy thi vị: "Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!", phản chiếu nỗi chán chường thực tại "Trần thế em nay chán nửa rồi".
Cái ngông của Tản Đà thể hiện qua ước muốn kỳ lạ: "Cành đa xin chị nhắc lên chơi". Đó không chỉ là khát vọng lên cung trăng mà còn là mong ước thoát khỏi xã hội tù túng. Hai câu thơ "Có bầu có bạn can chi tủi/Cùng gió cùng mây thế mới vui" vẽ nên chốn bồng lai nơi thi nhân tìm thấy tự do.
Đỉnh cao nghệ thuật là hình ảnh "Tựa nhau trông xuống thế gian cười" - nụ cười đa nghĩa vừa mỉa mai thực tại, vừa đắc ý vì đã thoát ly. Bài thơ viết theo thể thất ngôn bát cú nhưng phá vỡ mọi khuôn khổ, thể hiện tinh thần phóng khoáng của thiên tài.
Qua thi phẩm, ta thấy rõ cốt cách ngạo nghễ của Tản Đà - kẻ sĩ không chịu khuất phục. Đó chính là giá trị nhân văn khiến tác phẩm trở thành viên ngọc quý trong kho tàng văn học dân tộc.


Phân tích số 10: Giải mã giấc mộng cung trăng trong kiệt tác "Muốn làm thằng Cuội"
Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu - ngôi sao băng lấp lánh trên thi đàn Việt Nam đầu thế kỷ XX, đã gửi vào "Muốn làm thằng Cuội" tất cả tinh hoa nghệ thuật và triết lý nhân sinh của mình. Bài thơ là bản giao hưởng độc đáo giữa chất ngông nghênh phóng túng và nỗi niềm thế sự sâu kín.
Mở đầu bằng lời tâm sự đầy thi vị: "Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi", bài thơ phản chiếu nỗi chán chường thực tại "Trần thế em nay chán nửa rồi". Cái tôi thi sĩ hiện lên vừa cô đơn, vừa kiêu hãnh, tìm cách thoát li qua giấc mộng cung trăng: "Cành đa xin chị nhắc lên chơi".
Hai câu thơ "Có bầu có bạn can chi tủi/Cùng gió cùng mây thế mới vui" vẽ nên thiên đường của kẻ sĩ không chịu khuất phục. Đỉnh cao nghệ thuật là hình ảnh "Tựa nhau trông xuống thế gian cười" - nụ cười đa nghĩa vừa ngạo nghễ vừa mỉa mai.
Qua thi phẩm, ta thấy rõ tâm hồn đa tình và nhân cách cao khiết của Tản Đà - người mở đường cho thơ mới Việt Nam. "Muốn làm thằng Cuội" không chỉ là khát vọng thoát tục mà còn là tuyên ngôn về quyền tự do sáng tạo, xứng đáng là viên ngọc quý trong kho tàng văn học dân tộc.


Phân tích số 1: Khám phá giấc mộng cung trăng trong "Muốn làm thằng Cuội"
Tản Đà - Nguyễn Khắc Hiếu hiện lên như một ngôi sao lạ trên bầu trời văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX, mang theo một phong cách độc đáo: thi sĩ của nỗi sầu mộng, cái ngông và tình đa mang. Bài thơ 'Muốn làm thằng Cuội' chính là tấm gương phản chiếu rõ nét nhất tâm hồn phóng khoáng ấy.
Nằm trong tập 'Khối tình con' (1916), bài thơ dù được viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật nhưng lại ẩn chứa những cảm xúc mới mẻ, phá cách. Chính tâm sự của một con người thời đại mới đã làm giảm đi tính quy phạm vốn có của thơ cổ, thay vào đó là sự giản dị, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày, tạo nên nét duyên riêng khó cưỡng.
Ngay từ nhan đề, bài thơ đã bộc lộ một giọng điệu phóng túng: 'muốn' ở đây không phải là ước ao chung chung mà là khát khao mãnh liệt, thẳng thắn đến mức ngang tàng. Nhưng tại sao lại là 'thằng Cuội' chứ không phải hình tượng tiên ông nào khác? Cách xưng hô 'thằng' thay vì 'chú' càng tô đậm cái chất ngông trong con người Tản Đà.
Hai câu mở đầu như tiếng thở dài não nề: 'Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi/Trần thế em nay chán nửa rồi!'. Cách bộc bạch trực tiếp 'buồn lắm', 'chán nửa rồi' cho thấy một sự chân thành hiếm thấy trong thơ ca đương thời. Đó không phải nỗi buồn vô cớ mà là tâm trạng chán chường trước thực tại đen bạc, đảo điên.
Giữa bối cảnh xã hội thực dân nửa phong kiến tù đọng, Tản Đà không phải là người duy nhất mang nỗi sầu thế sự. Nhưng cách ông phản ứng lại bằng ước mơ thoát tục lên cung trăng lại vô cùng độc đáo. Bốn câu thơ tiếp theo càng khắc họa rõ nét cái ngông của thi nhân: 'Cung quế đã ai ngồi đó chửa?/Cành đa xin chị nhắc lên chơi'. Lời mời gọi đầy táo bạo ấy vừa thể hiện khát khao tri âm, vừa bộc lộ thái độ bất mãn với thực tại.
Đỉnh điểm của sự lãng mạn chính là hình ảnh: 'Rồi cứ mỗi năm rằm tháng tám/Tựa nhau trông xuống thế gian cười'. Chữ 'cười' cuối bài như một nốt nhấn đầy ấn tượng, vừa hả hê, vừa mỉa mai, cười ngạo thế gian phàm tục.
Dù tuân thủ khuôn mẫu thơ Đường luật nhưng bài thơ đã phá cách bằng ngôn ngữ đời thường sinh động. Cách xưng 'chị-em' thân mật, những cụm từ như 'buồn lắm', 'chán nửa rồi', 'thế mới vui' đã tạo nên một giọng điệu riêng biệt, không lẫn vào đâu được. Đó chính là dấu ấn đặc biệt làm nên tên tuổi Tản Đà - người nghệ sĩ tài hoa luôn khao khát vượt thoát khỏi những giới hạn tầm thường.


9. Luận bàn nghệ thuật trong thi phẩm "Muốn làm thằng Cuội" của Tản Đà
Bước vào thế kỷ XX, nền văn học Việt Nam chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ từ những áng văn yêu nước của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh sang giai đoạn cách tân đầy sôi động. Giữa dòng chảy ấy, Tản Đà - Nguyễn Khắc Hiếu xuất hiện như một hiện tượng độc đáo với những tác phẩm đậm chất lãng mạn, mộng mơ như 'Khối tình con', 'Giấc mộng lớn'. Trong đó, 'Muốn làm thằng Cuội' được xem như viên ngọc sáng nhất, phản chiếu tâm hồn phóng khoáng và khát vọng thoát li của thi nhân.
Bài thơ dù viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật nhưng đã phá vỡ mọi khuôn khổ cổ điển bằng giọng điệu phóng túng, ngôn ngữ đời thường. Ngay từ nhan đề đã gợi lên một ước muốn kỳ lạ - không phải làm tiên ông mà là 'thằng Cuội', cách xưng hô dân dã đầy ngạo nghễ. Phải chăng đây chính là cái tôi lãng mạn muốn vượt thoát khỏi thực tại tù túng?
Hai câu đề mở ra tâm sự chán chường: 'Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi/Trần thế em nay chán nửa rồi'. Cách xưng 'chị-em' với vầng trăng vừa thân tình vừa ngông nghênh, phá vỡ mọi quy ước thi ca truyền thống. Nỗi buồn ở đây không đơn thuần là tâm trạng mùa thu quen thuộc, mà là nỗi chán chường thế sự trước xã hội đen bạc thời bấy giờ.
Bốn câu thực và luận đưa người đọc vào giấc mơ kỳ thú: 'Cung quế đã ai ngồi đó chửa/Cành đa xin chị nhắc lên chơi'. Những hình ảnh 'cung quế', 'cành đa' gợi nhớ truyền thuyết dân gian, nhưng được Tản Đà thổi vào đó chất lãng mạn riêng biệt. Ước nguyện 'có bầu có bạn', 'cùng gió cùng mây' phải chăng là khát khao tri âm của một tâm hồn cô đơn giữa thời cuộc?
Đỉnh điểm của sự phóng túng là hai câu kết: 'Rồi cứ mỗi năm rằm tháng tám/Tựa nhau trông xuống thế gian cười'. Chữ 'cười' cuối bài như một nốt nhấn đầy ẩn ý - đó là tiếng cười hả hê khi thoát khỏi trần tục, là nụ cười mỉa mai thế sự, hay đơn giản chỉ là sự ngạo nghễ của kẻ dám sống khác đời?
Bài thơ không chỉ là lời tuyên ngôn cho cái tôi lãng mạn mà còn mở đường cho sự cách tân thơ ca Việt Nam hiện đại. Như Hoài Thanh nhận xét, Tản Đà chính là người 'dạo những bản đàn mở đầu' cho cuộc cách mạng thi ca đầy sôi động sắp tới. 'Muốn làm thằng Cuội' xứng đáng là viên ngọc quý trong kho tàng văn học dân tộc, nơi hội tụ tinh hoa truyền thống và tinh thần hiện đại.


10. Khám phá tầng nghĩa sâu trong thi phẩm "Muốn làm thằng Cuội" của Tản Đà
Tản Đà - Nguyễn Khắc Hiếu (1889-1939) là một tài năng đa diện của văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX, không chỉ là nhà thơ mà còn là nhà văn, soạn giả kịch tài ba. Bút danh Tản Đà - sự kết tinh giữa núi Tản Viên hùng vĩ và dòng sông Đà cuộn sóng - đã thể hiện tình yêu quê hương sâu sắc của ông. Xuất hiện như một hiện tượng độc đáo, Tản Đà mang đến làn gió mới với phong cách thơ lãng mạn, ngông nghênh mà phóng khoáng, được xem là cầu nối giữa thơ ca truyền thống và hiện đại.
"Muốn làm thằng Cuội" (1916) trong tập Khối tình con là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách ấy. Dù sử dụng thể thất ngôn bát cú Đường luật, bài thơ đã phá vỡ khuôn mẫu cổ điển bằng sự giản dị trong ngôn từ và cách biểu đạt mới mẻ. Ngay từ nhan đề đã gợi lên một khát vọng kỳ lạ - không phải làm tiên mà là "thằng Cuội", cách xưng hô dân dã đầy ngạo nghễ.
Hai câu mở đầu như tiếng thở dài chán chường: "Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi/Trần thế em nay chán nửa rồi". Cách xưng hô "chị-em" với vầng trăng vừa thân mật vừa ngông nghênh, phá cách so với thi pháp truyền thống. Bốn câu tiếp theo là lời ước nguyện được lên cung trăng: "Cung quế đã ai ngồi đó chửa?/Cành đa xin chị nhắc lên chơi". Hình ảnh "cung quế", "cành đa" gợi nhớ truyền thuyết dân gian, nhưng được Tản Đà thổi vào đó chất lãng mạn riêng biệt.
Đỉnh điểm của sự phóng túng là hai câu kết: "Rồi cứ mỗi năm rằm tháng tám/Tựa nhau trông xuống thế gian cười". Chữ "cười" cuối bài mang nhiều tầng nghĩa - có thể là niềm vui khi thoát khỏi trần tục, cũng có thể là nụ cười mỉa mai thế sự. Bài thơ không chỉ thể hiện cái tôi lãng mạn của Tản Đà mà còn đánh dấu bước chuyển mình quan trọng trong tiến trình hiện đại hóa thơ ca Việt Nam.


Có thể bạn quan tâm

Khám phá những mẫu nhuộm highlight ẩn dành cho tóc đen, tạo nên vẻ đẹp tinh tế và thu hút.

50+ Ảnh bìa Facebook màu đen dành cho những tâm hồn đang u sầu

Những mẫu ảnh bìa Facebook hacker đẹp nhất, mang phong cách độc đáo và ấn tượng.

Phương pháp khôi phục mật khẩu Facebook thông qua CMND (chứng minh nhân dân)

Những dòng stt và câu nói truyền cảm hứng về kinh doanh
