Firewall là gì? Khám phá tổng quan về bức tường lửa

Internet là một kho tàng thông tin khổng lồ, nơi bạn có thể khám phá và thu thập vô số dữ liệu, tin tức quan trọng cũng như kết nối với mạng xã hội đầy giá trị. Tuy nhiên, đây cũng là nơi ẩn chứa nhiều mối nguy hiểm khi những kẻ xấu có thể lợi dụng để đánh cắp thông tin hoặc xâm nhập vào hệ thống của bạn. Để làm được điều đó, chúng phải vượt qua một lớp bảo vệ vô hình mang tên Firewall. Vậy Firewall là gì? Cùng Tripi tìm hiểu chi tiết về Firewall nhé!

Firewall là gì?

Firewall, hay còn được gọi là Tường lửa, là một giải pháp kỹ thuật được tích hợp vào hệ thống mạng để ngăn chặn các truy cập trái phép, bảo vệ thông tin nội bộ và hạn chế sự xâm nhập không mong muốn. Firewall hoạt động như một rào chắn giữa mạng an toàn và mạng không an toàn, sử dụng các quy tắc để kiểm soát lưu lượng truy cập vào và ra khỏi hệ thống. Nó áp dụng mô hình kiểm soát chủ động, chỉ cho phép các lưu lượng phù hợp với chính sách định nghĩa trong tường lửa được truy cập, đồng thời từ chối mọi lưu lượng khác.

Firewall thường được kích hoạt tự động, và Tripi sẽ hướng dẫn bạn cách kiểm tra xem tường lửa trên máy tính đã được bật hay chưa một cách dễ dàng.

Để kiểm tra, bạn hãy nhấn vào Start (Windows) → sau đó tìm đến Control Panel. Thông thường, Control Panel sẽ hiển thị ở chế độ tóm tắt, để xem đầy đủ các chức năng, bạn hãy di chuột đến mục “View by” và chọn “Large icons”. Lúc này, biểu tượng của Firewall/Tường lửa sẽ hiện ra rõ ràng để bạn dễ dàng nhận biết.

Tiếp theo, bạn nhấp vào “Windows Defender Firewall” để kiểm tra trạng thái. Nếu hiển thị “On”, điều đó có nghĩa là tường lửa trên máy tính của bạn đã được kích hoạt và đang hoạt động.

Tổng quan về Firewall

Bất kỳ thiết bị nào kết nối Internet đều cần có Firewall, vì nó đóng vai trò quản lý luồng thông tin vào và ra khỏi mạng. Sự hiện diện của một “người gác cổng” như vậy là vô cùng quan trọng, và dưới đây là hai lý do chính:

- Thứ nhất, hầu hết các máy tính kết nối mạng đều duy trì kết nối liên tục với Internet.

- Thứ hai, mỗi máy tính trực tuyến đều sở hữu một định danh duy nhất, được gọi là địa chỉ IP (Internet Protocol address). Nếu không có Firewall, việc này giống như việc bạn mở cửa nhà và chào đón kẻ trộm vào.

Một Firewall được cấu hình chính xác sẽ ngăn chặn những rủi ro này và giúp máy tính của bạn “ẩn mình” một cách hiệu quả, cho phép bạn tận hưởng thế giới trực tuyến một cách an toàn. Firewall không phải là chương trình diệt virus, nhưng nó hoạt động song song với các công cụ bảo mật khác để đảm bảo máy tính được bảo vệ khỏi các cuộc tấn công phổ biến. Mọi Firewall đều cần ít nhất hai giao diện mạng: một cho mạng nội bộ cần bảo vệ và một cho mạng bên ngoài. Firewall có thể đóng vai trò như một cổng kết nối giữa hai mạng, thường là mạng riêng và mạng công cộng như Internet. Những Firewall đầu tiên được xây dựng dựa trên các router đơn giản.

Chức năng của Firewall

Chức năng cốt lõi của Firewall là quản lý và kiểm soát luồng thông tin giữa mạng nội bộ (Intranet) và Internet. Nó thiết lập cơ chế điều khiển để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả trong việc trao đổi dữ liệu giữa hai mạng.

- Firewall có khả năng cho phép hoặc từ chối các dịch vụ truy cập từ bên trong ra ngoài mạng.

- Đồng thời, nó cũng quyết định việc cho phép hoặc ngăn chặn các dịch vụ từ bên ngoài truy cập vào mạng nội bộ.

- Theo dõi và giám sát luồng dữ liệu mạng giữa Internet và mạng nội bộ (Intranet), đảm bảo tính minh bạch và an toàn.

- Kiểm soát và quản lý địa chỉ truy cập, đồng thời có khả năng chặn các địa chỉ truy cập không mong muốn.

- Quản lý người dùng và kiểm soát quyền truy cập của họ, đảm bảo chỉ những người được ủy quyền mới có thể tiếp cận hệ thống.

- Kiểm soát nội dung thông tin được truyền tải trên mạng, ngăn chặn các dữ liệu độc hại hoặc không phù hợp.

Firewall đóng vai trò kiểm tra mọi luồng thông tin giữa hai mạng để đảm bảo chúng đáp ứng các tiêu chuẩn bảo mật. Nếu đạt yêu cầu, thông tin sẽ được định tuyến qua các mạng; ngược lại, nếu không đạt, Firewall sẽ chặn và hủy bỏ luồng dữ liệu đó. Firewall không chỉ lọc lưu lượng vào mà còn kiểm soát lưu lượng ra, đồng thời quản lý quyền truy cập từ bên ngoài vào tài nguyên mạng nội bộ. Nó còn có khả năng ghi lại mọi nỗ lực xâm nhập trái phép và đưa ra cảnh báo kịp thời. Firewall có thể lọc các gói tin dựa trên địa chỉ nguồn, địa chỉ đích và cổng kết nối, được gọi là lọc địa chỉ. Ngoài ra, nó còn có thể lọc các loại lưu lượng mạng cụ thể dựa trên giao thức, quyết định chuyển tiếp hoặc từ chối dữ liệu.

Một số Firewall hiện đại được trang bị tính năng thông minh, có khả năng đánh lừa kẻ xâm nhập bằng cách tạo ra một môi trường giả lập, khiến họ tin rằng đã vượt qua được hệ thống bảo mật. Khi phát hiện cuộc tấn công, Firewall sẽ dẫn dắt kẻ xâm nhập vào một “mê cung phản chiếu”, ghi lại và theo dõi mọi hành động của họ. Bằng cách này, quản trị viên có thể truy vết nguồn gốc của kẻ tấn công thông qua các công cụ như lệnh finger hoặc tạo các tập tin “bẫy mồi” để kéo dài thời gian truyền dữ liệu, từ đó xác định vị trí của kẻ tấn công thông qua kết nối Internet.

Ưu điểm và hạn chế của Firewall

Ưu điểm:

- Bảo vệ hệ thống khỏi các cuộc tấn công từ cả bên trong lẫn bên ngoài, tạo nên một lá chắn vững chắc cho mạng lưới.

- Lọc các kết nối dựa trên nội dung dữ liệu, đảm bảo chỉ những thông tin an toàn và phù hợp mới được truyền tải.

- Hỗ trợ thực thi NAT (Network Address Translation), giúp ẩn địa chỉ IP nội bộ và tối ưu hóa việc quản lý địa chỉ mạng.

- Có khả năng tích hợp hiệu quả với hệ thống IDS/IPS (Hệ thống phát hiện và ngăn chặn xâm nhập), nâng cao khả năng bảo mật tổng thể.

- Là một phần quan trọng trong chiến lược phòng thủ theo chiều sâu, giúp bảo vệ hệ thống từ nhiều lớp khác nhau.

Hạn chế:

- Các cuộc tấn công ở lớp ứng dụng có thể không được phát hiện hoặc ngăn chặn kịp thời.

- Các kết nối như Dial-up hoặc VPN có thể vượt qua được Firewall, tạo ra lỗ hổng bảo mật tiềm ẩn.

- Việc quản lý và vận hành Firewall đòi hỏi kỹ năng chuyên môn và có thể khá phức tạp đối với người dùng thông thường.

- Firewall vẫn tồn tại một số điểm yếu nội tại, có thể bị khai thác bởi các cuộc tấn công tinh vi.

- Firewall có thể ảnh hưởng đến tốc độ kết nối mạng do quá trình kiểm tra và lọc dữ liệu.

Đối với người dùng, Windows Firewall có thể chưa đủ mạnh vì nó không chặn được tất cả các kết nối từ bên ngoài. Nếu phần mềm độc hại xâm nhập vào máy tính, sẽ rất khó để ngăn chặn hoạt động phá hoại của chúng. Tripi khuyên bạn nên cài đặt thêm một phần mềm Firewall miễn phí để sử dụng song song với Firewall của Windows, nhằm tăng cường bảo mật toàn diện.

Với những thông tin trên, hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ hơn về Firewall, chức năng cũng như ưu nhược điểm của nó. Nếu thấy bài viết hữu ích, đừng ngần ngại chia sẻ kiến thức này đến mọi người. Cảm ơn bạn đã đồng hành cùng chúng tôi!