Bí Quyết Giảm Ngứa Da Hiệu Quả Tại Nhà

27/02/2025

Nội dung bài viết

Đã bao giờ bạn cảm thấy làn da mình ngứa ngáy đến mức khó chịu? Nguyên nhân có thể đến từ vết côn trùng cắn, dị ứng, cháy nắng, nhiễm trùng da, thời tiết khô lạnh, tác dụng phụ của thuốc, hoặc thậm chí là các vấn đề sức khỏe như mang thai hoặc tuổi tác. Nếu tình trạng ngứa kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp. Tuy nhiên, nếu cơn ngứa không quá nghiêm trọng và không đi kèm các triệu chứng khác, bạn hoàn toàn có thể áp dụng các liệu pháp tại nhà để xử lý hiệu quả.

Các bước thực hiện

Giảm ngứa tức thì với các phương pháp đơn giản

Tắm nước lạnh dưới vòi sen hoặc trong bồn tắm. Mặc dù cơ chế gây ngứa vẫn chưa được làm rõ hoàn toàn, nhưng việc áp dụng các yếu tố “chống kích ứng” như gãi hoặc dùng nước lạnh có thể giúp giảm ngứa hiệu quả. Bạn có thể tắm nước lạnh dưới vòi sen hoặc ngâm mình trong bồn tắm đầy nước lạnh để làm dịu da.

Nhiệt độ lạnh có tác dụng làm dịu nhanh chóng. Bạn có thể để nước lạnh chảy trực tiếp lên vùng da bị ngứa hoặc ngâm mình trong bồn tắm lạnh tùy theo sở thích.
Bạn cũng có thể thêm một vài giọt tinh dầu vào nước tắm để tăng hiệu quả làm dịu da và ngăn ngừa kích ứng. Chỉ cần nhỏ 2-3 giọt tinh dầu vào nước tắm lạnh.
- Hoa cúc La Mã giúp kháng viêm và làm dịu da.
- Hương trầm (Boswellia frereana) có tác dụng làm dịu da bị viêm.
- Hoa oải hương giúp thư giãn và giảm ngứa.
- Tinh dầu hoa cúc kim tiền giúp dưỡng ẩm và giảm ngứa hiệu quả.
Tránh sử dụng các loại tinh dầu có thể gây kích ứng da như: nguyệt quế, quế, đinh hương, sả, thìa là Ai Cập, cỏ chanh, cỏ roi ngựa, kinh giới, cúc vạn thọ và cỏ xạ hương.

Sử dụng gạc lạnh để làm dịu da. Nhúng khăn hoặc vải vào nước lạnh rồi đắp lên vùng da ngứa cho đến khi cơn ngứa thuyên giảm. Thời gian đắp khoảng 30 phút. Phương pháp này giúp làm mềm da, loại bỏ tế bào chết và giảm kích ứng hiệu quả.

Bạn cũng có thể dùng túi đá hoặc túi đậu đông lạnh bọc trong khăn và đắp lên da khoảng 10-20 phút. Lưu ý không đắp quá lâu để tránh tổn thương da.
Tránh dùng nước nóng hoặc gạc nóng vì có thể làm tình trạng kích ứng trầm trọng hơn.

Ngâm da trong dung dịch muối nở (baking soda). Muối nở là giải pháp tự nhiên hiệu quả cho mọi loại ngứa, đặc biệt là ngứa do côn trùng cắn.

Pha một cốc muối nở vào bồn tắm nước lạnh và ngâm mình trong 30 phút đến một tiếng để làm dịu da.

Tắm hoặc đắp bột yến mạch. Yến mạch chứa chất chống oxy hóa, giúp làm dịu da và giảm ngứa hiệu quả. Sử dụng keo yến mạch hoặc tự xay yến mạch nguyên hạt thành bột.

Cho 2 cốc bột yến mạch sống vào nước tắm mát hoặc hơi ấm. Ngâm mình khoảng một tiếng mỗi ngày cho đến khi hết ngứa.
Trộn bột yến mạch với nước tạo thành hỗn hợp sệt và đắp lên da trong 20-30 phút.

Thoa gel lô hội lên vùng da ngứa. Lô hội chứa các thành phần kháng khuẩn, chống nấm và kháng viêm, cùng vitamin E giúp giảm sưng, ngứa và phục hồi da.

Sử dụng gel lô hội tươi bằng cách cắt lá và thoa trực tiếp lên da. Nếu không có lô hội tươi, hãy chọn gel lô hội nguyên chất 100% từ cửa hàng.
Tránh thoa lô hội lên vết thương hở hoặc vùng da bị đỏ.

Dùng bạc hà tươi hoặc tinh dầu bạc hà. Bạc hà chứa chất chống viêm và gây tê, giúp giảm ngứa hiệu quả.

Ngâm lá bạc hà trong nước nóng để tinh dầu tiết ra, sau đó dùng khăn thấm nước mát và đắp lên da.
Thấm tinh dầu bạc hà vào miếng bông sạch và thoa trực tiếp lên vùng da ngứa.

Duy trì độ ẩm và tẩy tế bào chết cho da

Uống đủ nước để giữ ẩm cho da. Da khô là nguyên nhân phổ biến gây ngứa. Uống ít nhất 6-8 cốc nước mỗi ngày để da được cấp ẩm đầy đủ.

Nếu bạn hoạt động nhiều hoặc đổ mồ hôi, hãy tăng lượng nước uống để bù đắp.

Hạn chế tắm quá nhiều lần trong ngày. Sử dụng nước ấm nhẹ hoặc nước mát và luôn dưỡng ẩm sau khi tắm. Không nên ngâm mình quá 30 phút.

Tắm quá nhiều có thể làm khô da, đặc biệt khi dùng xà phòng có chất tẩy mạnh. Tránh xà phòng chứa thuốc nhuộm, nước hoa hoặc cồn.
Nước ấm nhẹ là lựa chọn lý tưởng vì nước quá nóng sẽ làm mất lớp dầu tự nhiên bảo vệ da.

Sử dụng kem dưỡng ẩm chất lượng cao. Ưu tiên các sản phẩm ít hóa chất để giảm nguy cơ kích ứng da.

Tránh kem chứa cồn hoặc hương liệu vì chúng có thể làm khô da và khiến tình trạng ngứa trầm trọng hơn.
Dầu khoáng hoặc petroleum jelly không mùi là lựa chọn tuyệt vời để dưỡng ẩm da nhạy cảm.
Kem chứa axit béo omega-3 có thể giúp giảm triệu chứng của bệnh chàm, một nguyên nhân gây ngứa da nghiêm trọng.

Tự làm kem dưỡng ẩm tại nhà. Dưỡng ẩm da mặt, cơ thể và tay bằng các công thức tự nhiên sau. Để kem thấm trong vài phút rồi rửa sạch.

Kem bơ-mật ong: Trộn 3 thìa kem tươi, 1/4 quả bơ và 1 thìa mật ong, xay nhuyễn đến khi mịn.
Kem bơ hạt mỡ: Nghiền 120g bơ hạt mỡ, thêm 2 thìa dầu hạnh nhân hoặc dầu ô liu, cùng 8-10 giọt tinh dầu yêu thích. Trộn đều và bảo quản trong lọ kín.
Nước dưỡng ẩm lô hội - dầu hạnh nhân - hoa cúc: Trộn 120ml dầu hạnh nhân, 120ml trà hoa cúc và 240ml gel lô hội. Bảo quản trong tủ lạnh và làm ấm trước khi dùng.
Dầu dừa cũng là lựa chọn tuyệt vời để dưỡng ẩm và làm dịu da ngứa.

Tẩy tế bào chết nhẹ nhàng (cẩn thận!). Viện Da liễu Mỹ khuyến cáo nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tẩy tế bào chết vì không phải phương pháp nào cũng phù hợp với mọi loại da. Tẩy tế bào chết sai cách có thể gây tổn thương, viêm da và làm trầm trọng thêm tình trạng ngứa. Dưới đây là một số phương pháp an toàn:

Chải khô da: Sử dụng bàn chải lông tự nhiên, chải nhẹ nhàng từ chân lên, theo chuyển động tròn. Tắm sạch và dưỡng ẩm sau khi chải.
Dùng vải tẩy tế bào chết: Chọn vải làm từ sợi tự nhiên như tơ tằm hoặc lanh, thao tác nhẹ nhàng trên da. Sau đó tắm và dưỡng ẩm.
Tránh chà xát mạnh: Động tác này có thể làm da ngứa và kích ứng hơn. Thay vào đó, hãy xoa nhẹ nhàng.

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

Hạn chế gãi. Gãi có thể làm tăng tiết histamine và cytokines, khiến cơn ngứa lan rộng và trầm trọng hơn. Ngoài ra, gãi nhiều có thể gây trầy xước, nhiễm trùng và thay đổi cấu trúc da.

Áp dụng các biện pháp giảm ngứa tức thì khi cơn ngứa xuất hiện.
Cắt ngắn móng tay và đeo găng tay khi ngủ để tránh gãi vô thức.

Tránh dùng bột giặt có chất tẩy mạnh. Ưu tiên sử dụng bột giặt không mùi hoặc dành riêng cho da nhạy cảm. Xả kỹ quần áo để loại bỏ hoàn toàn cặn bột giặt.

Cân nhắc sử dụng sản phẩm tẩy rửa tự nhiên hoặc hữu cơ để giảm thiểu hóa chất tiếp xúc với da.

Mặc quần áo rộng rãi từ chất liệu tự nhiên. Ưu tiên quần áo 100% cotton, đặc biệt là đồ lót, vì cotton là chất liệu không gây dị ứng, thông thoáng và thân thiện với da.

Cotton và lanh giúp da dễ thở, thoát mồ hôi tốt và dễ bảo quản.
Tránh dùng len vì nó có thể gây kích ứng da.

Tránh sử dụng sản phẩm chăm sóc cơ thể có hương liệu. Hạn chế dùng nước hoa, xà phòng, lotion, dầu gội và các sản phẩm làm đẹp có chứa hương thơm và hóa chất phụ gia. Những sản phẩm này có thể gây kích ứng da và làm trầm trọng thêm tình trạng ngứa.

Ưu tiên xà phòng dịu nhẹ từ glycerin thực vật, có bán tại các hiệu thuốc và cửa hàng thực phẩm. Các thương hiệu như Clearly Natural, Pears và Sappo Hill là lựa chọn an toàn, không gây khô da.
Luôn xả sạch xà phòng và dưỡng ẩm da ngay sau khi tắm.

Sử dụng máy tạo độ ẩm. Máy tạo ẩm giúp duy trì độ ẩm không khí, ngăn ngừa tình trạng da khô và ngứa.

Nếu không có máy tạo ẩm, bạn có thể đặt bát nước quanh phòng, gần nguồn nhiệt vào mùa lạnh hoặc gần cửa sổ vào mùa ấm để nước bay hơi tự nhiên.
Đảm bảo máy tạo ẩm luôn đầy nước và vệ sinh thường xuyên để tránh vi khuẩn và nấm mốc phát triển.

Bổ sung thực phẩm chức năng hoặc điều chỉnh chế độ ăn. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung bất kỳ chất nào vào chế độ ăn. Dưới đây là một số gợi ý:

Polyphenol thực vật (flavonoid): Quercetin và rutin giúp kháng histamine và bảo vệ DNA. Liều dùng: quercetin 250-500mg, rutin 500-1000mg.
Vitamin A: Cần thiết cho da khỏe mạnh, có trong khoai lang, gan bò, rau bina. Có thể bổ sung viên uống nếu cần.
Vitamin B: Uống viên B-complex hoặc bổ sung từ đậu chickpeas, cá và gia cầm.
Axit béo Omega-3: Duy trì độ ẩm và giảm viêm da. Có trong cá hồi, cá thu, quả hạch và rau lá xanh.

Giảm căng thẳng. Căng thẳng ảnh hưởng đến hormone, có thể làm tăng tình trạng ngứa. Hãy thử các phương pháp như thiền, yoga và tập thể dục để kiểm soát stress hiệu quả.

Giải pháp giảm ngứa do côn trùng đốt

Sử dụng kem dưỡng calamine. Kem dưỡng calamine chứa kẽm oxit và sắt oxit, được sử dụng rộng rãi để giảm ngứa do côn trùng cắn, cháy nắng, hoặc tiếp xúc với cây độc như thường xuân, sồi, sơn. Nó cũng giúp ngăn ngừa nhiễm trùng da do gãi quá nhiều.

Kem dưỡng calamine có sẵn tại các hiệu thuốc với giá phải chăng.

Làm hỗn hợp đắp từ yến mạch. Hỗn hợp đắp là một dạng vật liệu mềm, ẩm, thường được làm từ thảo mộc nghiền nhuyễn. Trộn 1 cốc yến mạch xay nhuyễn với nước để tạo thành hỗn hợp sệt, sau đó đắp lên vùng da bị kích ứng do côn trùng cắn, cháy nắng hoặc tiếp xúc với cây độc. Để yên trong thời gian thoải mái và rửa sạch bằng nước ấm.

Bạn có thể dùng vải cotton sạch để cố định hỗn hợp và quấn bằng băng co giãn.
Yến mạch nguyên hạt cũng có thể sử dụng nhưng khó trải đều hơn.

Làm hỗn hợp đắp từ muối nở. Trộn ½ cốc muối nở với nước để tạo thành hỗn hợp đặc, sau đó đắp lên vùng da bị kích ứng do côn trùng cắn, cháy nắng hoặc tiếp xúc với cây độc. Để yên trong thời gian thoải mái và rửa sạch bằng nước ấm.

Dùng vải cotton sạch để cố định hỗn hợp và quấn bằng băng co giãn.

Hiểu rõ cơ chế gây ngứa

Hiểu nguyên nhân gây ngứa. Các dây thần kinh chuyên biệt truyền tín hiệu ngứa lên não. Khi bị kích thích, chúng tiết ra các chất như cytokine và histamine, gây cảm giác ngứa. Càng nhiều dây thần kinh bị kích thích, não càng phản ứng mạnh, dẫn đến hành động gãi.

Ngứa có thể đi kèm với đỏ, sưng hoặc phát ban, nhưng đôi khi không có biểu hiện rõ ràng trên da.

Xác định nguyên nhân gây ngứa da. Ngứa da có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ côn trùng cắn, bệnh lý về da như chàm, vảy nến, đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn như bệnh gan hoặc thận. Các nguyên nhân chính bao gồm:

Da khô: Thường do môi trường khô, tắm quá nhiều hoặc thiếu nước.
Bệnh lý về da: Chàm, vảy nến, cháy nắng thường đi kèm ngứa, đỏ và kích ứng.
Nhiễm trùng: Thủy đậu, sởi, zona, herpes có thể gây ngứa dữ dội.
Ký sinh trùng: Chấy rận gây ngứa ở tóc hoặc lông mu.
Bệnh lý nội khoa: Bệnh gan, thiếu máu, ung thư, hoặc rối loạn tuyến giáp.
Dị ứng: Phản ứng với côn trùng, phấn hoa, mỹ phẩm, hoặc thực phẩm.
Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc kháng sinh, kháng nấm có thể gây ngứa.
Rối loạn thần kinh: Tiểu đường, đa xơ cứng ảnh hưởng đến dây thần kinh.
Mang thai: Ngứa thường xuất hiện ở bụng, ngực, đùi và cánh tay.

Đánh giá triệu chứng. Xác định xem ngứa do da khô hay bệnh lý khác. Da khô thường xuất hiện ở chân, bụng, tay và đùi, kèm theo bong tróc và nứt nẻ. Nếu phát ban hoặc mề đay kéo dài, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Phát ban có thể do dị ứng, nhiệt, hoặc bệnh chàm. Kem hydrocortisone và thuốc kháng histamine có thể giúp giảm ngứa.
Mề đay thường là phản ứng dị ứng với thức ăn, thuốc, hoặc môi trường. Nếu kèm khó thở, cần cấp cứu ngay.

Thăm khám bác sĩ. Nếu ngứa lan rộng, không rõ nguyên nhân hoặc không cải thiện sau 2-3 ngày điều trị tại nhà, hãy hẹn gặp bác sĩ.

Bác sĩ sẽ khám lâm sàng, xem xét tiền sử bệnh và có thể làm xét nghiệm hoặc sinh thiết da để xác định nguyên nhân.
Ngứa da thường liên quan đến khô da, nhưng cần loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn khác.

Cảnh báo

Tìm kiếm điều trị ngay lập tức nếu ngứa đi kèm khó thở, vì đây có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng.
Mặc dù gãi mang lại cảm giác dễ chịu tức thì, nhưng hãy cố gắng tránh gãi vì nó có thể làm tổn thương da và khiến tình trạng kích ứng trầm trọng hơn.
Ngứa dai dẳng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như bệnh gan, thiếu máu, suy thận, tiểu đường, zona hoặc lupus. Việc tìm hiểu và điều trị nguyên nhân gốc rễ là vô cùng quan trọng.

Du lịch

Ẩm thực

Khám phá

Đi Phượt

Vẻ đẹp Việt Nam

Chuyến đi