Cách để Trở nên Thông thái

Nuôi dưỡng tinh thần của người mới bắt đầu. Bạn có nhớ lần đầu tiên nhìn thấy bộ xương khủng long trong viện bảo tàng hay lần đầu nếm thử một quả đào ngọt ngào? Những khoảnh khắc đó mở rộng thế giới quan của bạn và giúp bạn trở nên khôn ngoan hơn. Khái niệm "sơ tâm" trong Phật giáo nhấn mạnh việc tiếp cận mọi thứ với tâm thế của người mới, đầy tò mò và sẵn sàng đón nhận thử thách. Đây là trạng thái tinh thần mà người thông thái luôn duy trì.

• Thay vì dự đoán trước mọi thứ, hãy mở lòng và tự nhủ rằng "Mình không biết điều gì đang chờ đợi." Cách tiếp cận này giúp bạn học hỏi và trở nên thông thái hơn. Khi bạn không còn bám chặt vào những định kiến về con người, sự vật hay tình huống, bạn sẽ dễ dàng tiếp nhận sự thay đổi, ý tưởng mới và không đặt ai lên trên hay dưới mình.

Đặt nhiều câu hỏi. Học tập không dừng lại chỉ vì bạn đã tốt nghiệp phổ thông, đại học, hay thậm chí khi bạn đã có con và nhiều kinh nghiệm để truyền đạt. Dù bạn là giáo viên hàng đầu hay chuyên gia trong lĩnh vực nào đó, hành trình học hỏi vẫn tiếp diễn. Người thông thái luôn tò mò về động cơ của mình, đặt câu hỏi về những điều tưởng chừng hiển nhiên, và không ngại thừa nhận sự thiếu hiểu biết của bản thân, vì họ biết rằng luôn có thời điểm để học hỏi.

• Anais Nin từng nói: "Cuộc sống là quá trình không ngừng hoàn thiện bản thân, là sự kết hợp của nhiều trạng thái mà chúng ta phải vượt qua. Con người chỉ thất bại khi dừng lại và bám chặt vào một trạng thái nào đó. Đó là một dạng của cái chết."

Sống chậm lại. Hãy dành ít nhất một khoảnh khắc mỗi ngày để tạm dừng và thoát khỏi guồng quay hối hả của cuộc sống. Liên tục bận rộn và lo lắng về cách người khác nhìn nhận mình chỉ khiến bạn trở nên hoàn hảo giả tạo chứ không giúp bạn thông thái hơn. Hãy dừng lại. Tĩnh lặng. Và cảm nhận những giá trị mà sự chậm rãi mang lại.

• Dành thời gian cho sự suy ngẫm. Thay vì lãng phí thời gian vào những thứ gây xao nhãng, hãy đọc sách hoặc xem những bộ phim tài liệu về thiên nhiên mà bạn yêu thích. Tốt hơn nữa, hãy ra ngoài và đi bộ đường dài trong rừng. Bạn sẽ sớm nhận ra sự thay đổi tích cực trong mình.

Suy nghĩ trước khi nói. Việc thể hiện ý kiến hay tham gia vào các hoạt động chỉ vì bạn có khả năng không phải lúc nào cũng cần thiết. Người thông thái không cần chứng minh sự hiểu biết của mình. Nếu ý kiến của bạn thực sự quan trọng, hãy chia sẻ nó. Như câu ngạn ngữ xưa nói: "Người võ sĩ đạo tài giỏi nhất là người để thanh kiếm của mình gỉ sét trong bao."

• Điều này không có nghĩa là bạn nên tránh giao tiếp xã hội hoặc im lặng mãi mãi. Hãy lắng nghe người khác và trở thành một người biết tiếp thu. Đừng chỉ chờ đợi đến lượt mình để thể hiện sự thông thái. Đó không phải là hành động của người khôn ngoan, mà là của kẻ tự cao.

Học hỏi từ người hướng dẫn. Hãy tìm kiếm những người mà bạn ngưỡng mộ, những người thể hiện các giá trị và lý tưởng của sự thông thái. Tìm người mà bạn cảm thấy hứng thú với những điều họ làm và coi trọng chúng. Đặt câu hỏi cho họ, lắng nghe cẩn thận những gì họ chia sẻ, vì bạn có thể học được nhiều từ kinh nghiệm và quan điểm của họ. Khi không chắc chắn, hãy xin lời khuyên từ người cố vấn của bạn. Bạn không cần phải đồng ý với mọi điều họ nói, nhưng họ sẽ giúp bạn phát triển tư duy của chính mình.

• Người cố vấn không nhất thiết phải là người thành đạt hay người bạn "muốn trở thành". Người thông thái nhất mà bạn biết có thể là một người pha chế chứ không phải một giáo sư toán học. Hãy học cách nhận ra sự khôn ngoan ở mọi người.

Đọc mọi thứ. Đọc tác phẩm của các triết gia, nhà bình luận xã hội, truyện tranh, tiểu thuyết phiêu lưu của Lee Child, hoặc bất kỳ thứ gì bạn tìm thấy trên mạng hay thiết bị di động. Đăng ký thẻ thư viện, đọc thơ Irish đương đại, hay tác phẩm của Melville. Hãy đọc như thể cuộc sống của bạn phụ thuộc vào nó, hình thành quan điểm về những gì bạn đọc và thảo luận với người khác.

• Đặc biệt, hãy đọc về lĩnh vực bạn quan tâm, dù liên quan đến công việc hay sở thích. Tìm hiểu kinh nghiệm của người khác và cách họ giải quyết những tình huống bạn có thể gặp phải.

Chia sẻ với người hướng dẫn. Người thông thái không phải là người biết tất cả mọi thứ hay không bao giờ gặp rắc rối với cảm xúc của chính mình. Họ cũng không phải là người vô cảm. Khi bạn cảm thấy buồn bã hay thất vọng, hãy tìm đến những người thông thái, những người biết lắng nghe và thấu hiểu. Sự cởi mở của bạn sẽ được đáp lại bằng sự cởi mở của họ.

• Hãy vây quanh mình bằng những người thông thái, những người sẵn sàng lắng nghe và chia sẻ cảm xúc với bạn.

Rèn luyện sự khiêm nhường. Tự quảng cáo bản thân không phải là hành động khôn ngoan. Trong thế giới kinh doanh, việc tự quảng bá có thể cần thiết, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc phóng đại khả năng của bạn chỉ để cạnh tranh. Khiêm tốn không có nghĩa là phủ nhận giá trị của bản thân, mà là nhận thức rõ điểm mạnh và điểm yếu của mình.

• Khiêm nhường là một hành động khôn ngoan, giúp bạn tỏa sáng với bản chất thật của mình. Nó cũng cho thấy bạn tôn trọng khả năng của người khác và sẵn sàng kết hợp sức mạnh của họ với sức mạnh của chính mình.

Luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác. Người thông thái không cần sống ẩn dật. Hãy chia sẻ kiến thức của bạn để hướng dẫn người khác. Khi trở thành người cố vấn, bạn có thể giúp họ học cách tư duy phản biện, trân trọng cảm xúc, yêu thích học hỏi và tin tưởng vào bản thân.

• Đừng dùng kiến thức như một rào cản. Kiến thức là để chia sẻ, và sự thông thái chỉ phát triển khi bạn cởi mở với ý tưởng của người khác, dù chúng có đối lập với bạn.

Học cách nhìn nhận lỗi lầm của mình. Hành trình khó khăn nhất thường là khi bạn phải nhìn sâu vào tâm hồn mình và thành thật với chính mình. Hãy khám phá những niềm tin, ý kiến và định kiến mà bạn đang nuôi dưỡng. Nếu không sẵn sàng hiểu rõ bản thân và học cách yêu thương cả điểm mạnh lẫn điểm yếu của mình, bạn sẽ khó trở nên thông thái. Hiểu rõ bản thân giúp bạn phát triển và tha thứ cho chính mình trên hành trình cuộc sống.

• Hãy cảnh giác với những lời khuyên tự cải thiện đòi hỏi "bí mật". Bí mật duy nhất là sự chăm chỉ và kiên trì. Bạn có thể thực hiện những thay đổi nhỏ, nhưng không thể thay đổi sự thật rằng bạn phải tự nhìn vào nội tâm và suy ngẫm về thế giới.

Chấp nhận rằng bạn không thể biết hết mọi thứ. Người thông thái nhất thường nhận thức rằng họ thực sự biết rất ít, dù đã dành hàng thập kỷ học hỏi và suy ngẫm. Càng suy nghĩ về con người, sự vật và sự kiện xung quanh, bạn càng nhận ra có bao nhiêu điều bạn chưa biết và những gì bạn biết chỉ là một phần nhỏ trong đại dương kiến thức. Chấp nhận giới hạn của hiểu biết là chìa khóa để trở nên khôn ngoan.

• Đừng nhầm lẫn giữa hiểu biết chuyên môn và sự thông thái. Hiểu biết chuyên môn là kiến thức sâu về một lĩnh vực, trong khi thông thái là khả năng nhìn thấy bức tranh lớn hơn và đưa ra quyết định sáng suốt dựa trên kiến thức đó.

Chịu trách nhiệm về bản thân. Chỉ bạn mới biết mình là ai và chỉ bạn mới có thể chịu trách nhiệm cho những lựa chọn của mình. Nếu dành nhiều năm làm điều người khác cho là đúng thay vì điều bạn tin tưởng, bạn đã từ bỏ quyền tự chịu trách nhiệm về cuộc đời mình. Hãy tìm công việc phù hợp với tài năng của bạn, nơi bạn cảm thấy thoải mái và có thể kiếm sống mà không hy sinh lòng nhân ái, sự quan tâm và chăm sóc. Chịu trách nhiệm về bản thân, bao gồm cả việc chấp nhận hậu quả từ quyết định của mình, sẽ giúp bạn trở nên khôn ngoan hơn.

Đơn giản hóa cuộc sống. Nhiều người nghĩ rằng cuộc sống có ý nghĩa khi họ bận rộn và phức tạp hóa mọi thứ, từ công việc đến tình yêu. Sự phức tạp có thể khiến bạn cảm thấy mình quan trọng, nhưng đó không phải là thông thái. Thay vào đó, nó là sự xao nhãng khỏi những vấn đề quan trọng như mục đích sống và ý nghĩa cuộc đời. Sự phức tạp ngăn cản bạn suy ngẫm, khiến bạn dễ tổn thương trước những điều không thể giải thích và làm mọi thứ trở nên khó khăn hơn bản chất của chúng. Hãy giữ mọi thứ đơn giản, và sự thông thái của bạn sẽ phát triển.