6 Bài phân tích mẫu mực tác phẩm "Xử kiện" (Ngữ văn 10 - SGK Cánh diều)

• Bối cảnh chính của vụ xử án diễn ra tại đâu?

A. Công đường huyện

B. Gia trang Thị Hến

C. Phủ đệ Trùm Sò

D. Dinh thự Đề Hầu

• Thành ngữ 'cú nói có, vọ nói không' trong lời Huyện Trìa phản ánh điều gì?

A. Tính thiếu nhất quán trong lời khai của Trùm Sò

B. Sự mâu thuẫn giữa lời trình của Đề Hầu và các bên liên quan

C. Tình trạng khai báo trái ngược giữa Trùm Sò và Thị Hến, khó phân xử

D. Sự thiếu đồng nhất trong các phiên bản sự việc

• Nhận định nào chính xác về nhân vật Thị Hến?

A. Nạn nhân bị vu khống tội chứa đồ gian

B. Người phụ nữ lương thiện, chăm chỉ

C. Người khai báo trung thực, rõ ràng

D. Kẻ biết lợi dụng sắc đẹp để thoát tội

• Câu thành ngữ nào miêu tả đúng cách xử kiện trong văn bản?

A. Đảo lộn công lý

B. Kiến bò miệng chén

C. Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn

D. Tiền trao cháo múc

• Điểm tương đồng giữa "Xử kiện" và các văn bản khác trong Bài 3?

A. Cùng thuộc thể loại kịch dân gian

B. Đều phản ánh bi kịch người phụ nữ

C. Đều thể hiện khát vọng hạnh phúc

D. Đều chứa đựng tiếng cười phê phán xã hội

1. Tình huống gây cười trào phúng trong văn bản?
2. Giá trị phê phán của tiếng cười trong "Xử kiện"
3. Đặc trưng nghệ thuật tuồng được thể hiện qua văn bản
4. Viết đoạn văn ngắn nhận xét về bản án của Huyện Trìa

Hướng dẫn:

1 - A | 2 - C | 3 - D | 4 - A | 5 - A

6. Tình huống trào phúng: Công lý bị chi phối bởi sắc đẹp và lời đường mật

7. Tiếng cười phơi bày thói tham lam, vô trách nhiệm của quan lại

8.

• Kết thúc nghịch lý: Kẻ yếu thế chiến thắng
• Nghệ thuật ngôn từ: Sử dụng thành ngữ, lối nói ví von

9.

Bản án của Huyện Trìa thể hiện sự bất công khi chỉ dựa vào ấn tượng cá nhân thay vì chứng cứ. Trùm Sò bị phạt oan trong khi Thị Hến thoát tội nhờ mánh khóe. Cách xử án này phơi bày thực trạng tham nhũng trong bộ máy cai trị phong kiến.

Câu 1 trang 90 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều

Không gian diễn ra vụ xử kiện được miêu tả ở đâu?

A. Công đường huyện

B. Gia trang Thị Hến

C. Phủ đệ Trùm Sò

D. Dinh thự Đề Hầu

→ Đáp án: A. Công đường huyện

Câu 2 trang 90 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều

Thành ngữ 'cú nói có, vọ nói không' phản ánh điều gì trong phiên tòa?

A. Sự thiếu nhất quán trong lời khai của Trùm Sò

B. Mâu thuẫn giữa lời trình của Đề Hầu và các bên liên quan

C. Tình trạng khai báo trái ngược khiến quan tòa khó phân xử

D. Sự thiếu đồng nhất trong các phiên bản sự việc

→ Đáp án: C. Tình trạng khai báo trái ngược khiến quan tòa khó phân xử

Câu 3 trang 90 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều

Nhận định nào đúng nhất về nhân vật Thị Hến?

A. Nạn nhân bị vu khống tội chứa đồ gian

B. Người phụ nữ lương thiện, chăm chỉ

C. Người khai báo trung thực, rõ ràng

D. Khéo léo lợi dụng sắc đẹp để thoát tội

→ Đáp án: D. Khéo léo lợi dụng sắc đẹp để thoát tội

Câu 4 trang 90 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều

Thành ngữ nào miêu tả đúng nhất bản chất vụ xử kiện?

A. Đảo lộn công lý

B. Kiến bò miệng chén

C. Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn

D. Tiền trao cháo múc

→ Đáp án: A. Đảo lộn công lý

Câu 5 trang 90 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều

Điểm chung giữa "Xử kiện" và các văn bản khác trong Bài 3?

A. Cùng thuộc thể loại kịch dân gian

B. Đều phản ánh bi kịch người phụ nữ

C. Đều thể hiện khát vọng hạnh phúc

D. Đều chứa đựng tiếng cười phê phán

→ Đáp án: A. Cùng thuộc thể loại kịch dân gian

Câu 6 trang 90 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều

Tình huống gây cười trong văn bản?

Trả lời:

Tình huống trào phúng khi công lý bị chi phối bởi sắc đẹp và lời đường mật, phơi bày thói hư tật xấu của xã hội xưa.

Câu 7 trang 91 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều

Giá trị phê phán của tiếng cười?

Trả lời:

Tiếng cười lên án thói tham lam, vô trách nhiệm của quan lại, phơi bày bản chất những kẻ cầm quyền qua cách xử án đảo ngược sự thật.

Câu 8 trang 91 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều

Đặc trưng nghệ thuật tuồng?

Trả lời:

Thể hiện qua kết thúc bất ngờ và nghệ thuật ngôn từ đặc sắc, tạo nên tiếng cười sâu sắc đầy tính phê phán.

Câu 9 trang 91 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Cánh Diều

Suy nghĩ về bản án của Huyện Trìa?

Trả lời

Bản án phản ánh sự bất công khi dựa trên cảm tính. Trùm Sò bị phạt oan trong khi Thị Hến thoát tội nhờ mưu mẹo, phơi bày thực trạng tham nhũng trong bộ máy cai trị phong kiến.

Câu 1

Không gian diễn ra vụ xử kiện được miêu tả ở đâu?

A. Công đường huyện

B. Gia trang Thị Hến

C. Phủ đệ Trùm Sò

D. Dinh thự Đề Hầu

Lời giải

Đáp án: A

Câu 2

Thành ngữ "cú nói có, vọ nói không" phản ánh điều gì trong phiên tòa?

A. Lời khai thiếu nhất quán của Trùm Sò

B. Mâu thuẫn giữa lời trình của Đề Hầu và các nhân chứng

C. Tình trạng khai báo trái ngược khiến quan tòa khó xử

D. Sự thiếu đồng nhất trong các phiên bản sự việc

Lời giải

Đáp án: C

Câu 3

Nhận định nào đúng nhất về nhân vật Thị Hến?

A. Nạn nhân bị vu khống tội chứa đồ gian

B. Người phụ nữ lương thiện, chăm chỉ

C. Người khai báo trung thực, rõ ràng

D. Khéo léo lợi dụng sắc đẹp để thoát tội

Lời giải

Đáp án D

Câu 4

Thành ngữ nào miêu tả đúng nhất bản chất vụ xử kiện?

A. Đảo lộn công lý

B. Kiến bò miệng chén

C. Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn

D. Tiền trao cháo múc

Lời giải

Đáp án: A

Câu 5

Điểm chung giữa "Xử kiện" và các văn bản khác trong bài 3?

A. Cùng thuộc thể loại kịch dân gian

B. Đều phản ánh bi kịch người phụ nữ

C. Đều thể hiện khát vọng hạnh phúc

D. Đều chứa đựng tiếng cười phê phán

Lời giải

Đáp án: A

Câu 6

Tình huống gây cười trong đoạn trích?

Lời giải

Tình huống trào phúng khi công lý bị chi phối bởi sắc đẹp và lời đường mật, thay vì dựa trên bằng chứng và sự công bằng.

Câu 7

Giá trị phê phán của tiếng cười?

Lời giải

Tiếng cười lên án thói hư tật xấu của quan lại, phơi bày bản chất những kẻ cầm quyền qua cách xử án đảo ngược sự thật.

Câu 8

Đặc trưng nghệ thuật tuồng?

Lời giải

Thể hiện qua kết thúc bất ngờ và nghệ thuật ngôn từ đặc sắc, tạo nên tiếng cười sâu sắc đầy tính phê phán.

Câu 9

Suy nghĩ về bản án của Huyện Trìa?

Lời giải

Bản án phản ánh sự bất công khi dựa trên cảm tính. Trùm Sò bị phạt oan trong khi Thị Hến thoát tội nhờ mưu mẹo, phơi bày thực trạng tham nhũng trong bộ máy cai trị phong kiến.

Khám phá tác phẩm "Xử kiện" (trang 87-91 SGK Ngữ văn 10 Tập 1) qua các câu hỏi phân tích:

Câu 1: Bối cảnh chính của vụ xử án diễn ra tại đâu?

A. Công đường huyện

B. Gia trang Thị Hến

C. Phủ đệ Trùm Sò

D. Dinh thự Đề Hầu

Đáp án: A

Câu 2: Thành ngữ "cú nói có, vọ nói không" phản ánh điều gì?

A. Sự thiếu nhất quán trong lời khai

B. Mâu thuẫn giữa các bên liên quan

C. Tình trạng khai báo trái ngược khó phân xử

D. Sự thiếu đồng nhất trong các phiên bản

Đáp án: C

Câu 3: Nhận định nào đúng về nhân vật Thị Hến?

A. Nạn nhân bị vu khống

B. Người phụ nữ lương thiện

C. Người khai báo trung thực

D. Khéo léo lợi dụng sắc đẹp

Đáp án: D

Câu 4: Thành ngữ nào miêu tả đúng cách xử kiện?

A. Đảo lộn công lý

B. Kiến bò miệng chén

C. Đồng tiền đi trước

D. Tiền trao cháo múc

Đáp án: A

Câu 5: Điểm chung với các văn bản khác?

A. Thuộc thể loại kịch dân gian

B. Phản ánh bi kịch phụ nữ

C. Thể hiện khát vọng hạnh phúc

D. Chứa tiếng cười phê phán

Đáp án: A

Câu 6: Tình huống gây cười?

- Việc phân xử công lý bị chi phối bởi sắc đẹp và lời đường mật, phản ánh thói hư tật xấu của xã hội xưa.

Câu 7: Ý nghĩa tiếng cười?

- Là tiếng cười phê phán sâu sắc, vạch trần bản chất quan lại tham nhũng và sự suy đồi của công lý.

Câu 8: Đặc trưng kịch tuồng?

- Thể hiện qua kết thúc bất ngờ và nghệ thuật ngôn từ đặc sắc, tạo nên tiếng cười châm biếm.

Câu 9: Suy nghĩ về bản án?

Bản án của Huyện Trìa phản ánh sự bất công khi dựa trên cảm tính cá nhân. Thị Hến thoát tội nhờ mưu mẹo trong khi Trùm Sò bị phạt oan, phơi bày thực trạng tham nhũng trong bộ máy cai trị phong kiến.

Khám phá tác phẩm "Xử kiện" qua hệ thống câu hỏi phân tích:

Câu 1: Không gian chính diễn ra vụ xử án?

A. Công đường huyện

B. Nhà Thị Hến

C. Nhà Trùm Sò

D. Dinh thự Đề Hầu

Đáp án: A

Câu 2: Ý nghĩa thành ngữ "cú nói có, vọ nói không"?

A. Lời khai mâu thuẫn, thiếu trung thực

B. Xung đột giữa các bên liên quan

C. Tình trạng khai báo trái ngược khó xử

D. Sự thiếu nhất quán trong tố tụng

Đáp án: C

Câu 3: Đặc điểm nổi bật của Thị Hến?

A. Nạn nhân bị vu oan

B. Người phụ nữ đức hạnh

C. Người khai báo trung thực

D. Khéo léo vận dụng sắc đẹp

Đáp án: D

Câu 4: Nhận xét chính xác về cách xử kiện?

A. Đảo lộn lẽ phải

B. Kiến kiện củ khoai

C. Tiền bạc chi phối

D. Quyền lực thao túng

Đáp án: A

Câu 5: Điểm tương đồng với các văn bản khác?

A. Thuộc thể loại kịch dân gian

B. Phản ánh thân phận phụ nữ

C. Thể hiện khát vọng tình yêu

D. Mang tiếng cười phê phán

Đáp án: A

Câu 6: Tình huống trào phúng?

Việc xét xử bị chi phối bởi sắc đẹp và lời ngon ngọt thay vì công lý và chứng cứ.

Câu 7: Giá trị tiếng cười?

Tiếng cười châm biếm phơi bày sự suy đồi của quan lại và sự mục nát trong xã hội phong kiến.

Câu 8: Đặc trưng kịch tuồng?

Nghệ thuật xây dựng tình huống éo le, kết thúc bất ngờ và yếu tố hài hước đặc sắc.

Câu 9: Nhận xét bản án?

Bản án phản ánh sự bất công khi quan tòa bị chi phối bởi dục vọng cá nhân, làm lộ rõ sự tha hóa của bộ máy cầm quyền phong kiến.

Hệ thống câu hỏi phân tích tác phẩm "Xử kiện":

• Bối cảnh chính của vụ xử án?

A. Công đường huyện

B. Nhà Thị Hến

C. Nhà Trùm Sò

D. Dinh thự Đề Hầu

→ A

• Ý nghĩa thành ngữ "cú nói có, vọ nói không"?

A. Lời khai thiếu nhất quán

B. Xung đột giữa các bên

C. Tình trạng khai báo trái ngược

D. Sự thiếu đồng nhất

→ C

• Đặc điểm nổi bật của Thị Hến?

A. Nạn nhân bị vu oan

B. Người phụ nữ đức hạnh

C. Khai báo trung thực

D. Khéo léo vận dụng sắc đẹp

→ D

• Nhận xét về cách xử kiện?

A. Đảo lộn công lý

B. Kiến kiện củ khoai

C. Tiền bạc chi phối

D. Quyền lực thao túng

→ A

• Điểm tương đồng với các văn bản khác?

A. Thuộc thể loại kịch dân gian

B. Phản ánh thân phận phụ nữ

C. Thể hiện khát vọng tình yêu

D. Mang tiếng cười phê phán

→ A

• Tình huống trào phúng?

Việc xét xử bị chi phối bởi sắc đẹp và lời ngon ngọt thay vì công lý và chứng cứ.

• Giá trị tiếng cười?

Tiếng cười châm biếm phơi bày sự suy đồi của quan lại và sự mục nát trong xã hội phong kiến.

• Đặc trưng kịch tuồng?

Nghệ thuật xây dựng tình huống éo le, kết thúc bất ngờ và yếu tố hài hước đặc sắc.

• Nhận xét bản án?

Bản án phản ánh sự bất công khi quan tòa bị chi phối bởi dục vọng, làm lộ rõ sự tha hóa của bộ máy cầm quyền phong kiến.