7 Bài Soạn Hay Nhất về Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng (Ngữ Văn 6)

Bố Cục

+ Phần 1: Từ đầu... kéo nhau về: Chân, Tay, Tai, Mắt quyết định ngừng lao động và sống với lão Miệng.

+ Phần 2: Tiếp theo... họp nhau lại để bàn: Những hậu quả của sự quyết định này.

+ Phần 3: Còn lại: Cách thức sửa chữa sai lầm.

Giá Trị Nội Dung

Truyện miêu tả sự xung đột giữa các nhân vật Chân, Tay, Tai, Mắt và Miệng, qua đó gửi gắm thông điệp rằng trong một tập thể, các thành viên phải biết hợp tác và tôn trọng nhau để cùng tồn tại. Sự đoàn kết và chia sẻ là chìa khóa cho sự phát triển bền vững.

Trả Lời Câu Hỏi

Câu 1 (SGK Ngữ Văn 6 Tập 1/116):

- Cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay, bác Tai đều cảm thấy bất công khi so sánh mình với lão Miệng, vì họ phải làm việc cực nhọc quanh năm còn lão Miệng chỉ ăn không ngồi rồi.

Câu 2 (SGK Ngữ Văn 6 Tập 1/116):

Truyện khuyên nhủ chúng ta rằng:

   + Mỗi thành viên trong tập thể không thể tồn tại đơn độc mà phải đoàn kết, nương tựa vào nhau để phát triển.

   + Không nên đánh giá sự vật, hiện tượng chỉ qua vẻ bề ngoài.

Luyện Tập (SGK Ngữ Văn 6 Tập 1/116)

Truyện Ngụ Ngôn:

   + Là một thể loại văn học dân gian kể bằng văn xuôi hoặc văn vần.

   + Nhân vật thường là loài vật, con vật, hoặc con người để ẩn dụ về các vấn đề trong cuộc sống.

   + Ý nghĩa: Truyện ngụ ngôn thường chứa đựng những bài học sâu sắc về cuộc sống.

- Những truyện ngụ ngôn đã học: Ếch Ngồi Đáy Giếng; Thầy Bói Xem Voi; Đeo Nhạc Cho Mèo; Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.

Trả Lời Câu 1 (Trang 116 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):

Vì sao Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, Bác Tai cảm thấy không hài lòng với Lão Miệng?

Lời Giải Chi Tiết:

- Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, Bác Tai cảm thấy bất công khi họ phải làm việc vất vả suốt năm, trong khi Lão Miệng chẳng làm gì, chỉ ngồi ăn mà hưởng thụ.

- Cảm giác bất mãn này xuất phát từ việc nhìn nhận sự việc một cách phiến diện: Mắt nhìn, Tay làm, Chân di chuyển, Tai nghe, còn Miệng chỉ nhận được lợi ích từ công sức của các bộ phận khác mà không cần lao động.

Trả Lời Câu 2 (Trang 116 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):

Truyện sử dụng các bộ phận của cơ thể người để phản ánh mối quan hệ trong xã hội. Chúng ta có thể ví cơ thể con người như một cộng đồng, trong đó Mắt, Tay, Chân, Tai, Miệng là những cá nhân trong cộng đồng ấy. Từ mối quan hệ này, truyện muốn gửi gắm thông điệp gì?

Lời Giải Chi Tiết:

Truyện muốn nhắc nhở rằng không thể tồn tại một cá nhân tách biệt khỏi cộng đồng. Mỗi cộng đồng có tổ chức và mỗi cá nhân cần có một vai trò, đóng góp vào sự phát triển chung. Từ đó, bài học được gửi gắm là:

- Mỗi người cần biết rằng sự tồn tại của bản thân luôn gắn liền với sự tồn tại của cộng đồng. Mỗi cá nhân đều góp phần vào sự vận hành của xã hội, và chỉ khi hòa hợp, chúng ta mới tạo ra sự phát triển bền vững.

- Sống trong cộng đồng cần có tinh thần đoàn kết và sự hợp tác, mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người.

LUYỆN TẬP

Nhắc lại định nghĩa truyện ngụ ngôn và những truyện ngụ ngôn đã học.

Trả Lời:

- Định Nghĩa: Truyện ngụ ngôn là thể loại truyện kể, thường mượn hình ảnh loài vật, đồ vật hoặc chính con người để ẩn dụ về các bài học đạo đức, khuyên nhủ con người điều hay lẽ phải.

- Những truyện ngụ ngôn đã học:

+ Ếch Ngồi Đáy Giếng

+ Thầy Bói Xem Voi

+ Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.

Tóm Tắt:

Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, Bác Tai quyết định không làm việc nữa, nhằm khiến Lão Miệng không có thức ăn. Tuy nhiên, sau vài ngày, họ nhận ra rằng nếu Lão Miệng không ăn, cả cơ thể sẽ không hoạt động được, và họ cần sự đóng góp của Lão Miệng. Nhận ra sai lầm, họ xin lỗi Lão Miệng và tiếp tục công việc của mình. Từ đó, mọi bộ phận sống hòa thuận, cùng nhau duy trì sự sống của cơ thể.

Bố Cục:

Video Hướng Dẫn Giải:

Bố Cục: 3 Đoạn

- Đoạn 1 (Từ đầu … đến “cả bọn kéo nhau về”): Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, Bác Tai quyết định không làm việc với Lão Miệng.

- Đoạn 2 (Tiếp theo … đến “đành họp nhau lại để bàn”): Hậu quả của sự ganh tị, tranh đấu giữa các bộ phận.

- Đoạn 3 (Còn lại): Cách sửa chữa sai lầm và sống hòa thuận với nhau.

Trả Lời Câu 1 (Trang 116 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Chân, Tay, Tai, Mắt cảm thấy bất mãn với Lão Miệng vì họ làm việc vất vả suốt năm, trong khi Lão Miệng không phải làm gì, chỉ ngồi ăn mà hưởng thụ. Cảm giác này xuất phát từ việc các bộ phận khác phục vụ cho Miệng nhưng lại không được đánh giá đúng mức công sức của mình.

Trả Lời Câu 2 (Trang 116 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):

Truyện gửi gắm những bài học quý giá về sự hòa hợp trong cộng đồng:

- Mỗi cá nhân trong cộng đồng đều có một vị trí và vai trò riêng biệt, nhưng tất cả đều gắn bó và hỗ trợ lẫn nhau, dù nhiệm vụ có khác biệt.

- Mối quan hệ trong cộng đồng không thể thiếu sự tôn trọng lẫn nhau, và những cảm giác ghen tị hay coi thường sẽ chỉ gây hại cho cả bản thân và cộng đồng.

Luyện Tập:

- Truyện ngụ ngôn là thể loại kể chuyện bằng văn xuôi hoặc thơ ca, sử dụng hình ảnh loài vật, đồ vật, hoặc con người để ẩn dụ về những bài học đạo đức, khuyên nhủ người đọc về cách sống và hành động.

- Một số truyện ngụ ngôn nổi tiếng: Ếch Ngồi Đáy Giếng, Thầy Bói Xem Voi, Đeo Nhạc Cho Mèo…

Bố Cục: 3 Đoạn

- Đoạn 1 (Từ đầu … đến “cả bọn kéo nhau về”): Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, Bác Tai quyết định ngừng công việc để đối phó với Lão Miệng.

- Đoạn 2 (Tiếp theo … đến “đành họp nhau lại để bàn”): Những hậu quả từ việc so bì, ganh tị giữa các bộ phận.

- Đoạn 3 (Còn lại): Cách sửa chữa sai lầm và sự đoàn kết lại giữa các bộ phận trong cơ thể.

Trả Lời Câu 1 (Trang 116, SGK Ngữ Văn 6, Tập 1):

- Chân, Tay, Tai, Mắt cảm thấy bất công vì công việc của họ đều vất vả trong khi Lão Miệng không làm gì mà vẫn hưởng thụ, khiến họ quyết định dừng lại để xem điều gì sẽ xảy ra khi Lão Miệng không có gì ăn.

Trả Lời Câu 2 (Trang 116, SGK Ngữ Văn 6, Tập 1):

Truyện muốn nhắn nhủ những điều sâu sắc về sự đoàn kết và tôn trọng trong cộng đồng:

- Mỗi cá nhân đều có một nhiệm vụ riêng biệt, nhưng tất cả đều có mối quan hệ chặt chẽ và bổ sung cho nhau trong cộng đồng.

- Quan hệ giữa các cá nhân trong cộng đồng cần có sự tôn trọng và hỗ trợ, không nên để sự ghen tị làm hại cả tập thể.

Luyện Tập:

Trả Lời Câu Hỏi (Trang 116, SGK Ngữ Văn 6, Tập 1):

- Định Nghĩa: Truyện ngụ ngôn là một thể loại truyện thường dùng văn xuôi hoặc văn vần để ẩn dụ về những bài học cuộc sống, qua đó khuyên nhủ người đọc về những giá trị đạo đức.

- Những truyện ngụ ngôn đã học:

+ Ếch Ngồi Đáy Giếng

+ Thầy Bói Xem Voi

+ Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.

Bố Cục:

3 Đoạn

- Đoạn 1 (Từ đầu … đến “cả bọn kéo nhau về”): Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, Bác Tai quyết định ngừng công việc, muốn ngừng phục vụ Lão Miệng.

- Đoạn 2 (Tiếp theo … đến “đành họp nhau lại để bàn”): Hậu quả của sự ganh tị và sự tranh đấu giữa các bộ phận.

- Đoạn 3 (Còn lại): Cách các bộ phận nhận ra sai lầm và cùng nhau giải quyết vấn đề, sống hòa hợp với nhau.

Bố Cục:

- Đoạn 1 (từ đầu … kéo nhau về): Chân, Tay, Tai, Mắt đều cảm thấy bất công và tị nạnh với Lão Miệng vì cảm thấy mình làm việc vất vả mà không được công nhận.

- Đoạn 2 (tiếp … họp nhau lại để bàn): Hậu quả của việc so bì, tức giận, và ghen tị giữa các bộ phận cơ thể.

- Đoạn 3 (còn lại): Cách các bộ phận nhận ra sai lầm và quay lại sống hòa thuận với nhau.

Hướng Dẫn Soạn Bài

Câu 1 (Trang 116 SGK Ngữ Văn Tập 1)

Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, Bác Tai cảm thấy không hài lòng với Lão Miệng vì:

- Họ phải làm việc mệt nhọc suốt năm còn Lão Miệng chỉ ngồi ăn mà không phải làm gì.

- Cảm nhận này xuất phát từ cái nhìn một chiều: mắt nhìn, tay làm, chân đi, tai nghe, nhưng tất cả đều phục vụ cho Miệng mà không nhận được sự cảm kích nào.

Câu 2 (Trang 116 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)

Truyện mượn các bộ phận cơ thể người để làm nổi bật mối quan hệ giữa con người trong xã hội:

- Cả cơ thể người có thể coi như một tổ chức cộng đồng, với các bộ phận là những cá nhân có vai trò và chức năng riêng biệt nhưng gắn bó chặt chẽ với nhau.

- Mỗi cá nhân trong cộng đồng không thể tách biệt, và phải tự giác đóng góp vào sự phát triển chung của cộng đồng, thể hiện tinh thần đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau.

Luyện Tập

- Định nghĩa truyện ngụ ngôn: Truyện ngụ ngôn là thể loại truyện sử dụng hình ảnh loài vật, đồ vật hoặc con người để nói bóng gió về các bài học đạo đức, khuyên nhủ con người về những giá trị cần thiết trong cuộc sống.

- Các truyện ngụ ngôn đã học: Ếch Ngồi Đáy Giếng, Thầy Bói Xem Voi, Đeo Nhạc Cho Mèo, Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.

Bố Cục

- Phần 1: Từ đầu → kéo nhau về: Chân, Tay, Tai, Mắt đều cảm thấy bất công, ganh tị với Lão Miệng vì cho rằng mình làm việc vất vả mà không nhận được sự công nhận.

- Phần 2: Tiếp đến → để bàn: Hậu quả của việc xét đoán sai lầm, ghen tị và ganh ghét lẫn nhau.

- Phần 3: Còn lại: Cách nhận ra sai lầm và sửa chữa sự hiểu lầm giữa các bộ phận cơ thể.

Tóm Tắt

      Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, và Bác Tai cảm thấy mệt mỏi vì làm việc liên tục mà không có sự công nhận từ Lão Miệng. Sau vài ngày, họ nhận ra rằng Lão Miệng có vai trò quan trọng trong việc cung cấp sức sống cho toàn bộ cơ thể, và họ quyết định sửa sai, sống hòa thuận với nhau.

Soạn Bài

Câu 1 (Trang 116 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, và Bác Tai cảm thấy bất bình với Lão Miệng vì cho rằng:

     + Họ phải làm việc vất vả suốt năm.

     + Lão Miệng chẳng làm gì mà chỉ ngồi ăn không.

⇒ Suy nghĩ này xuất phát từ sự hiểu lầm và nhìn nhận phiến diện về các bộ phận trong cơ thể.

Câu 2 (Trang 116 Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Truyện khuyên nhủ mọi người rằng:

     + Mỗi cá nhân trong cộng đồng không thể tách biệt, tất cả đều phải hỗ trợ, gắn bó chặt chẽ với nhau.

     + Trong cộng đồng, tinh thần đoàn kết, hợp tác và sự tôn trọng lẫn nhau là rất quan trọng.

     + Không nên vội vàng phán xét, ganh tị hay sống ích kỷ mà thiếu sự chia sẻ.

Luyện Tập

- Định nghĩa truyện ngụ ngôn:

     + Truyện ngụ ngôn là những câu chuyện dùng văn xuôi hoặc văn vần để kể về loài vật, đồ vật hoặc con người, qua đó rút ra bài học đạo đức về cuộc sống.

- Một số truyện ngụ ngôn đã học:

     + Ếch Ngồi Đáy Giếng; Đeo Nhạc Cho Mèo; Thầy Bói Xem Voi; Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.

Bố Cục:

- Đoạn 1 (Từ đầu ... kéo nhau về): Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, và Bác Tai cảm thấy bất công, ganh tị với Lão Miệng vì cho rằng chỉ mỗi mình Lão hưởng thụ mà không làm gì.

- Đoạn 2 (Tiếp đến ... họp nhau lại để bàn): Hậu quả của sự so bì, phán xét vội vàng và quyết định sai lầm của các bộ phận.

- Đoạn 3 (Còn lại): Cách nhận ra sai lầm và sửa chữa, qua đó tìm lại sự hòa hợp trong mối quan hệ giữa các bộ phận cơ thể.

Tóm Tắt

Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, và Bác Tai sau khi quyết định ngừng làm việc, muốn Lão Miệng không có gì để ăn. Tuy nhiên, họ nhanh chóng nhận ra rằng nếu Lão Miệng không nhai, toàn bộ cơ thể sẽ bị tê liệt. Họ hối hận và sửa sai, cùng nhau sống hòa thuận với Lão Miệng.

Đọc Hiểu Văn Bản

Câu 1 (Trang 116 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1):

Cô Mắt, Cậu Chân, Cậu Tay, Bác Tai so bì với Lão Miệng vì họ chỉ nhìn nhận công việc qua bề ngoài: mắt làm nhiệm vụ nhìn, tay làm việc, chân di chuyển, tai nghe, còn miệng chỉ hưởng thụ.

Câu 2 (Trang 116 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Truyện khuyên nhủ:

- Mỗi cá nhân không thể tách biệt khỏi cộng đồng. Mỗi người cần có sự liên kết và hỗ trợ nhau trong mọi hoạt động chung.

- Sống trong cộng đồng cần có tinh thần đoàn kết, hợp tác và tôn trọng lẫn nhau.

Luyện Tập

- Định nghĩa truyện ngụ ngôn: Xem chú thích (*) SGK – trang 100.

- Các truyện ngụ ngôn đã học: Ếch Ngồi Đáy Giếng, Thầy Bói Xem Voi, Đeo Nhạc Cho Mèo, Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.