Top 6 Bài phân tích ấn tượng nhất tác phẩm "Quang Trung đại phá quân Thanh" (Ngữ văn 8 - SGK Kết nối tri thức)

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu hỏi 1. Hãy điểm danh những nhân vật lịch sử mà em biết và chia sẻ nhân vật em yêu thích nhất cùng lý do.

Câu hỏi 2. Hãy bày tỏ hiểu biết của em về vị anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ.

Bài giải:

Câu hỏi 1.

Thái sư Trần Thủ Độ

Trần Thủ Độ (1194-1264), quê làng Lưu Xá (Thái Bình), là kiến trúc sư trưởng của vương triều Trần. Dù xuất thân bình dân nhưng ông sở hữu tầm nhìn chiến lược xuất chúng. Ông đã khéo léo thực hiện cuộc chuyển giao quyền lực từ nhà Lý sang nhà Trần một cách hòa bình, tạo tiền đề cho Đại Việt đương đầu với đế quốc Nguyên - Mông hùng mạnh.

Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn

Vị anh hùng dân tộc (1228-1300) với ba lần đại phá quân Nguyên - Mông, trở thành biểu tượng của nghệ thuật quân sự Việt Nam. Tài năng quân sự kiệt xuất cùng tấm lòng trung quân ái quốc đã đưa tên tuổi ông vào hàng những danh tướng vĩ đại nhất thế giới.

Câu hỏi 2.

Nguyễn Huệ (1753-1792), vị hoàng đế áo vải của triều Tây Sơn, không chỉ là thiên tài quân sự với những chiến thắng lẫy lừng trước quân Xiêm và Thanh, mà còn là nhà cải cách chính trị xuất sắc. Tầm nhìn thống nhất đất nước và tư duy chiến lược sắc bén đã đưa ông trở thành một trong những vị anh hùng vĩ đại nhất lịch sử Việt Nam.

ĐỌC VĂN BẢN

Câu hỏi 1. Diễn biến sự kiện và phản ứng của Bắc Bình Vương

Bài giải:

- Ngày 22/12/1788, Nguyễn Huệ đăng quang hoàng đế, lấy hiệu Quang Trung, nhanh chóng tổ chức lực lượng tiến ra Bắc.

- Chiến dịch thần tốc: Vượt sông Gián Khẩu (30 Tết), bao vây Hà Hồi (mùng 3 Tết), công phá Ngọc Hồi (mùng 5 Tết).

- Kết quả: Đập tan 29 vạn quân Thanh chỉ trong 5 ngày đêm.

- Thái độ: Kiên quyết, mưu lược, thể hiện tài năng quân sự kiệt xuất.

Câu hỏi 2. Công tác chuẩn bị và thời điểm xuất quân

Bài giải:

Quang Trung tiến hành: Lễ đăng quang trọng thể, tế cáo trời đất, thống nhất niên hiệu, sau đó hạ lệnh xuất quân ngày 25 tháng Chạp năm Mậu Thân (1788).

Câu hỏi 3. Nội dung lời dụ quân sĩ

Bài giải:

- Khẳng định chủ quyền dân tộc

- Vạch trần âm mưu xâm lược

- Khơi dậy truyền thống bất khuất

- Thiết lập kỷ luật nghiêm minh

Tác dụng: Như bài hịch ngắn gọn mà súc tích, thổi bùng ngọn lửa yêu nước trong lòng quân sĩ.

SAU KHI ĐỌC

Câu hỏi 1. Bố cục văn bản

Bài giải:

1. Quang Trung lên ngôi và quyết định xuất quân

2. Chiến dịch thần tốc và chiến thắng vang dội

3. Sự thảm bại của quân Thanh và vua tôi Lê Chiêu Thống

Câu hỏi 2. Nhân vật và sự kiện lịch sử

Bài giải:

Nhân vật: Nguyễn Huệ, Tôn Sĩ Nghị, Lê Chiêu Thống...

Sự kiện: Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa, sự sụp đổ của nhà Lê...

Câu hỏi 3. Hình tượng Quang Trung

Bài giải:

Qua các chi tiết: Phản ứng nhanh nhạy khi nghe tin giặc xâm lược, quyết đoán trong việc lên ngôi, tài thao lược trong chỉ huy... cho thấy một vị anh hùng dân tộc lỗi lạc, nhà quân sự thiên tài.

Câu hỏi 4. Hình ảnh Lê Chiêu Thống

Bài giải:

Được khắc họa qua cảnh tháo chạy nhục nhã, cướp thuyền dân chạy trốn. Chi tiết này phơi bày bản chất yếu hèn, vị kỷ của vị vua bù nhìn, đồng thời thể hiện thái độ phê phán của tác giả.

Câu hỏi 5. Nghệ thuật kể chuyện lịch sử

Bài giải:

Tác giả sử dụng lối kể chuyện sinh động, kết hợp giữa yếu tố lịch sử và nghệ thuật, tạo nên bức tranh sống động về một giai đoạn lịch sử hào hùng, qua đó rút ra những bài học sâu sắc cho hậu thế.

Tóm tắt nội dung chính Quang Trung đại phá quân Thanh

Đoạn trích "Quang Trung đại phá quân Thanh" tái hiện sinh động một trong những chiến công lừng lẫy nhất lịch sử dân tộc. Dưới sự lãnh đạo tài ba của người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ, nghĩa quân Tây Sơn đã thực hiện cuộc hành quân thần tốc, đánh tan đội quân xâm lược nhà Thanh hùng mạnh. Vua Quang Trung hiện lên là vị minh quân quyết đoán, khi nghe tin giặc chiếm thành Thăng Long đã nổi giận, lập tức lên ngôi hoàng đế và thân chinh cầm quân. Chỉ trong vòng chưa đầy một tháng, nhà vua đã hoàn thành hàng loạt công việc trọng đại: tế cáo trời đất, tuyển mộ binh sĩ, duyệt binh, chiêu mộ nhân tài và vạch kế hoạch tác chiến tài tình.

Khám phá nhân vật lịch sử

Đoạn trích không chỉ tái hiện sự kiện mà còn khắc họa rõ nét chân dung vua Quang Trung - người có tầm nhìn xa trông rộng, biết nắm bắt thời cơ và hành động quyết liệt. Đối lập hoàn toàn là hình ảnh thảm hại của vua Lê Chiêu Thống, vì lợi ích cá nhân mà "cõng rắn cắn gà nhà", cuối cùng phải chạy trốn trong nhục nhã.

Những bài học lịch sử sống động

Qua các câu hỏi gợi mở, người đọc được khám phá sâu hơn về:

• Tài thao lược của Quang Trung trong chiến dịch đánh đuổi quân Thanh
• Sự chuẩn bị kỹ lưỡng về chiến lược, hậu cần
• Nghệ thuật dùng binh thần tốc, bất ngờ
• Bài học về lòng yêu nước và tinh thần quật khởi của dân tộc

Giá trị nghệ thuật

Tác phẩm kết hợp hài hòa giữa chất sử thi và nghệ thuật kể chuyện, với:

• Lối kể chuyện lịch sử chân thực, sinh động
• Xây dựng hình tượng nhân vật sắc nét qua ngôn ngữ, hành động
• Sử dụng nhiều chi tiết đắt giá, giàu sức gợi
• Ngôn ngữ trang trọng nhưng không kém phần truyền cảm

Đoạn trích không chỉ là thiên sử thi hào hùng mà còn là bài học sâu sắc về tinh thần dân tộc, về nghệ thuật quân sự và tài lãnh đạo kiệt xuất của vị anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ.

Hào khí Quang Trung trong chiến công đại phá quân Thanh

Vua Quang Trung - vị anh hùng áo vải với trí tuệ thiên tài và tầm nhìn chiến lược. Ngài đã thể hiện sự nhạy bén hiếm có khi phân tích tình hình quân sự, đánh giá thế trận một cách sắc sảo để đưa ra quyết định chính xác. Với tư tưởng "quyết chiến, quyết thắng", vua Quang Trung đã tuyên bố đầy tự tin sẽ giải phóng Thăng Long chỉ trong vòng mười ngày - một lời hứa đã trở thành hiện thực với chiến thắng vang dội.

Khám phá nhân vật lịch sử

Qua đoạn trích, hình ảnh vua Quang Trung hiện lên với:

• Tầm nhìn chiến lược sâu rộng
• Trí tuệ quân sự kiệt xuất
• Quyết đoán trong hành động
• Tài thao lược hơn người

Đối lập hoàn toàn là hình ảnh thảm hại của vua Lê Chiêu Thống - kẻ vì lợi ích cá nhân mà phản bội dân tộc.

Giá trị lịch sử và nghệ thuật

Tác phẩm đạt đến đỉnh cao của:

• Nghệ thuật xây dựng nhân vật lịch sử
• Cách kể chuyện sinh động, hấp dẫn
• Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất sử thi và chất văn chương
• Ngôn ngữ trang trọng mà vẫn truyền cảm

Bài học lịch sử quý giá

Chiến thắng của Quang Trung để lại nhiều bài học sâu sắc:

• Tinh thần đoàn kết dân tộc
• Nghệ thuật quân sự tài tình
• Tầm quan trọng của người lãnh đạo tài ba
• Lòng yêu nước và ý chí bảo vệ độc lập

Tác phẩm không chỉ là thiên sử thi hào hùng mà còn là bức chân dung sống động về người anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ, mãi mãi là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.

Khám phá nhân vật lịch sử qua tác phẩm

Trước khi đọc:

1. Những vị anh hùng dân tộc tiêu biểu: Từ Hùng Vương dựng nước, Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa đến Ngô Quyền với chiến thắng Bạch Đằng lừng lẫy - mỗi nhân vật đều để lại dấu ấn không phai trong lịch sử dân tộc.

2. Hình ảnh Quang Trung - Nguyễn Huệ: Vị anh hùng áo vải với tài năng quân sự kiệt xuất, người đã lãnh đạo nghĩa quân Tây Sơn làm nên những chiến công chấn động lịch sử.

Phân tích tác phẩm:

1. Nghệ thuật xây dựng nhân vật: Qua các chi tiết đắt giá, tác giả đã khắc họa rõ nét:

• Tính cách quyết đoán của Quang Trung khi nghe tin quân Thanh xâm lược
• Tầm nhìn chiến lược trong việc chuẩn bị lực lượng
• Tài thao lược trong cách dụ binh, khích lệ tướng sĩ

2. Bút pháp tương phản: Sự đối lập giữa:

• Hình ảnh oai hùng của Quang Trung
• Cảnh tháo chạy nhục nhã của Lê Chiêu Thống và quân Thanh

Giá trị tác phẩm:

1. Giá trị lịch sử: Tái hiện chân thực một giai đoạn lịch sử hào hùng, qua đó:

• Khẳng định tinh thần độc lập dân tộc
• Ca ngợi tài năng lãnh đạo kiệt xuất

2. Giá trị nghệ thuật:

• Lối kể chuyện lịch sử sinh động
• Ngôn ngữ sắc sảo, giàu hình ảnh
• Xây dựng nhân vật đa chiều

Bài học rút ra:

Tác phẩm không chỉ tái hiện lịch sử mà còn để lại nhiều bài học quý giá về:

• Tinh thần yêu nước
• Nghệ thuật lãnh đạo
• Tầm quan trọng của sự đoàn kết
• Ý chí quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc

Khám phá chiến thắng lịch sử qua tác phẩm

Trước khi đọc:

1. Những vị anh hùng dân tộc tiêu biểu: Từ Trần Hưng Đạo với ba lần đánh tan quân Nguyên Mông, đến Ngô Quyền với chiến thắng Bạch Đằng lừng lẫy - mỗi nhân vật đều để lại dấu ấn không phai trong lịch sử dân tộc.

2. Hình ảnh Quang Trung - Nguyễn Huệ: Vị anh hùng áo vải với tài năng quân sự kiệt xuất, người đã thống nhất đất nước và đánh tan quân xâm lược nhà Thanh.

Phân tích tác phẩm:

1. Nghệ thuật xây dựng nhân vật: Qua các chi tiết đắt giá, tác giả đã khắc họa rõ nét:

• Tính cách quyết đoán của Quang Trung khi nghe tin quân Thanh xâm lược
• Tầm nhìn chiến lược trong việc chuẩn bị lực lượng
• Tài thao lược trong cách dụ binh, khích lệ tướng sĩ

2. Bút pháp tương phản: Sự đối lập giữa:

• Hình ảnh oai hùng của Quang Trung
• Cảnh tháo chạy nhục nhã của Lê Chiêu Thống và quân Thanh

Giá trị tác phẩm:

1. Giá trị lịch sử: Tái hiện chân thực một giai đoạn lịch sử hào hùng, qua đó:

• Khẳng định tinh thần độc lập dân tộc
• Ca ngợi tài năng lãnh đạo kiệt xuất

2. Giá trị nghệ thuật:

• Lối kể chuyện lịch sử sinh động
• Ngôn ngữ sắc sảo, giàu hình ảnh
• Xây dựng nhân vật đa chiều

Bài học rút ra:

Tác phẩm không chỉ tái hiện lịch sử mà còn để lại nhiều bài học quý giá về:

• Tinh thần yêu nước
• Nghệ thuật lãnh đạo
• Tầm quan trọng của sự đoàn kết
• Ý chí quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc

Khởi động tư duy

Câu 1. Hãy kể tên những nhân vật lịch sử tiêu biểu và chia sẻ về nhân vật bạn ngưỡng mộ nhất?

- Các danh nhân kiệt xuất: Vua Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân, Ngô Quyền với chiến thắng Bạch Đằng lừng lẫy, Lý Thường Kiệt - tác giả bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên, Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn...

- Tôi đặc biệt ngưỡng mộ Trần Hưng Đạo, vị tướng tài ba đã ba lần đánh bại quân Nguyên Mông hùng mạnh, để lại di sản quân sự quý giá trong Binh thư yếu lược.

Câu 2. Hãy phác họa chân dung người anh hùng Quang Trung qua hiểu biết của bạn.

Quang Trung - Nguyễn Huệ, vị hoàng đế kiệt xuất của triều Tây Sơn. Xuất thân từ áo vải, ông cùng anh em dựng cờ khởi nghĩa, chấm dứt thời kỳ Trịnh - Nguyễn phân tranh kéo dài. Lên ngôi vua, ông thực thi nhiều cải cách quan trọng: cải tổ giáo dục, phát triển kinh tế, xây dựng quân đội hùng mạnh. Đỉnh cao là chiến thắng thần tốc đánh tan 29 vạn quân Thanh chỉ trong 5 ngày đêm, trở thành kỳ tích quân sự vĩ đại. Vị vua "áo vải cờ đào" mãi là biểu tượng sáng ngời của tinh thần dân tộc.