Top 6 Bài soạn "Ngàn sao làm việc" (Ngữ văn 7 - SGK Kết nối tri thức) ấn tượng nhất

*Sau khi đọc

Câu 1 (Trang 27 - SGK Ngữ văn 7): Khung cảnh thiên nhiên trong hai khổ thơ đầu được khắc họa vào thời điểm nào?

Gợi ý:

Bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong:

- Thời khắc hoàng hôn buông, khi "Bóng chiều tỏa nhanh... Đột ngột tối om".

- Không gian đồng quê mênh mang với những lùm cây xanh thẫm.

Câu 2 (Trang 27 - SGK Ngữ văn 7): Nhân vật trữ tình "tôi" trong bài thơ là ai? Hãy chia sẻ cảm nhận về tâm thế của nhân vật này qua hai khổ đầu.

Gợi ý:

- Nhân vật "tôi" chính là chú trâu hiền lành.

- Tâm trạng chú trâu được thể hiện qua:

Chú thảnh thơi ngắm nhìn sự chuyển mình của thiên nhiên khi đêm về. Sau ngày lao động, chú ung dung bước đi giữa bầu trời sao lấp lánh như đang tận hưởng phút giây thư thái.

Câu 3 (Trang 27 - SGK Ngữ văn 7): Hãy nêu cảm nhận về bầu trời đêm qua lăng kính tưởng tượng của nhân vật.

Gợi ý:

Bầu trời đêm hiện lên như một bức tranh kỳ ảo với vô vàn tinh tú nhảy múa. Dải Ngân Hà tựa dòng sông ánh bạc uốn lượn giữa không gian bao la. Các chòm sao Thần Nông, sao Hôm, Đại Hùng tinh hăng say lao động như những ngư dân của vũ trụ.

Câu 4 (Trang 27 - SGK Ngữ văn 7): Phân tích bốn khổ cuối theo yêu cầu:

Gợi ý:

- Hình ảnh so sánh đặc sắc:

+ Dải Ngân Hà và các chòm sao: như tôm cua bơi lội

+ Sao Hôm: tựa ngọn đuốc soi cá

- Những hình ảnh so sánh này tô điểm thêm vẻ đẹp sống động và thơ mộng cho bầu trời đêm.

Bài phân tích tham khảo:

Trong im lặng đêm về, vũ trụ vẫn rộn ràng công việc. Ngân Hà lấp lánh như dòng sông bạc chảy giữa trời cao. Thần Nông giăng chiếc vó vàng đón những vì sao tựa đàn tôm cua nhảy múa. Phương đông, sao Hôm tỏa sáng như ngọn đèn soi bóng cá. Đại Hùng tinh cần mẫn như người tát nước đêm khuya. Tất cả tạo nên bức tranh đêm kỳ diệu, nơi lao động và tình yêu thiên nhiên hòa quyện.

KHÁM PHÁ TÁC PHẨM

Câu 1: Khung cảnh thiên nhiên trong hai khổ đầu được khắc họa như thế nào?

Gợi mở:

Bức tranh thiên nhiên hiện lên trong:

+ Khoảnh khắc giao thoa giữa chiều tà và đêm xuống

+ Không gian đồng quê thanh bình

Câu 2: Nhân vật trữ tình "tôi" trong bài thơ là ai? Cảm nhận tâm thế nhân vật.

Gợi mở:

- Nhân vật "tôi" là chủ thể trữ tình - có thể là cậu bé chăn trâu

- Tâm trạng thể hiện qua:

"Bỗng chốc" nhận ra sự chuyển mùa của thời gian nhưng vẫn giữ được sự thư thái. Hình ảnh "đủng đỉnh giữa ngàn sao" gợi lên phong thái ung dung, hòa mình vào vũ trụ bao la.

Câu 3: Ấn tượng về bầu trời đêm qua lăng kính nhân vật.

Gợi mở: Bầu trời đêm hiện lên như một vũ trụ sống động với muôn vàn tinh tú đang miệt mài lao động, chỉ nghỉ ngơi khi bình minh ló dạng.

Câu 4: Phân tích hình ảnh so sánh trong bốn khổ cuối:

Gợi mở:

• Dải Ngân Hà: dòng sông bạc chảy giữa trời cao
• Thần Nông: chiếc vó vàng đón những vì sao như tôm cá
• Đại Hùng: nhóm thợ chăm chỉ tát nước đêm khuya
• Sao Hôm: ngọn đuốc soi đường

Điểm chung: Tất cả đều được ví von với hình ảnh sông nước quen thuộc. Đặc biệt, hình ảnh Thần Nông như chiếc vó vàng kéo các vì sao về phía mình là nét so sánh độc đáo, thể hiện trí tưởng tượng phong phú của tác giả khi đem cảnh sông nước lên bầu trời sao.

I. Hành trình sáng tạo của nhà văn Võ Quảng

Võ Quảng (1920-2007) - cây đại thụ của văn học thiếu nhi Việt Nam, người đã dành trọn nửa thế kỷ cầm bút để vun đắp cho khu vườn văn học trẻ thơ với hơn 20 tác phẩm đặc sắc. Phong cách sáng tác của ông toát lên vẻ giản dị mà sâu lắng, ngôn từ trong trẻo nhưng chứa đựng những liên tưởng bất ngờ, độc đáo.

Bước ngoặt năm 1954 đưa ông về công tác tại Ban nhi đồng Trung ương, khởi đầu cho hành trình cống hiến không mệt mỏi cho văn học thiếu nhi. Ông là một trong những người đặt nền móng cho Nhà xuất bản Kim Đồng và Xưởng phim hoạt hình Việt Nam. Năm 1965, ông chính thức trở thành hội viên Hội Nhà văn Việt Nam và sau này giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng Văn học Thiếu nhi.

Di sản của ông còn bao gồm bản dịch kiệt tác "Đôn Kihôtê" đầu tiên tại Việt Nam dưới bút danh Hoàng Huy. Năm 2007, ông vinh dự nhận Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật ngay trước khi qua đời vào ngày 15/6/2007.

II. Tinh hoa nghệ thuật trong "Ngàn sao làm việc"

1. Xuất xứ tác phẩm

Trích từ "Tuyển tập Võ Quảng", tập II - một viên ngọc quý trong kho tàng văn học thiếu nhi Việt Nam.

2. Nét độc đáo thể loại

Bài thơ được viết theo thể ngũ ngôn - năm chữ, một hình thức thơ ca mang âm hưởng dân gian nhưng được nâng lên tầm nghệ thuật bác học, tạo nên nhịp điệu uyển chuyển, dễ đi vào lòng người.

3. Cấu trúc nghệ thuật

- Phần mở: Khung cảnh chiều tà với hình ảnh chú bé và trâu nghỉ ngơi

- Phần phát triển: Bức tranh vũ trụ sống động qua góc nhìn trẻ thơ

- Phần kết: Bình minh ló dạng, kết thúc đêm làm việc của các vì sao

4. Thông điệp nhân văn

Tác phẩm ngợi ca vẻ đẹp của lao động và tinh thần đoàn kết qua hình ảnh ngàn sao cùng chung sức thắp sáng bầu trời đêm, mang đến bài học sâu sắc về sự cống hiến và yêu thương.

5. Đặc sắc nghệ thuật

- Ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm

- Giọng điệu hồn nhiên mà sâu lắng

- Cách ví von độc đáo đem cảnh sông nước lên bầu trời

III. Khám phá chiều sâu tác phẩm

Câu 1: Nhân vật "tôi" - cậu bé chăn trâu với tâm hồn nhạy cảm, phát hiện sự chuyển mùa của thời gian nhưng vẫn giữ được sự thư thái, ung dung trong từng bước chân "đủng đỉnh giữa ngàn sao".

Câu 2: Những hình ảnh so sánh đặc sắc:

- Dải Ngân Hà: dòng sông bạc lấp lánh

- Thần Nông: chiếc vó vàng đón sao

- Đại Hùng: nhóm thợ chăm chỉ

- Sao Hôm: ngọn đuốc dẫn đường

Tất cả tạo nên bức tranh vũ trụ sống động, nơi lao động trở thành niềm vui và nghệ thuật.

Câu 3: Bầu trời đêm hiện lên như một vũ trụ làm việc không ngừng nghỉ, nơi các vì sao miệt mài thắp sáng cho đến khi bình minh ló dạng.

Câu 4: Khung cảnh đồng quê khi chiều tà hiện lên qua hai khổ thơ đầu với không gian yên bình, thời gian chuyển giao giữa ngày và đêm tạo nên khung cảnh đầy chất thơ.

Bài thơ như bản giao hưởng của thiên nhiên, nơi chú trâu nghỉ ngơi sau ngày lao động thì các vì sao lại bắt đầu nhiệm vụ thắp sáng bầu trời. Mỗi chòm sao với công việc riêng nhưng cùng chung sứ mệnh xua tan bóng tối, tạo nên vẻ đẹp huyền ảo cho vũ trụ.

Tác giả Võ Quảng - Người kể chuyện bằng thơ

• Hành trình cuộc đời

- Sinh năm 1920 tại Đại Hòa, Đại Lộc, Quảng Nam - nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam

- Người tiên phong dịch tác phẩm "Đôn Ki-hô-tê" sang tiếng Việt (1959) dưới bút danh Hoàng Huy

- Từng bị Pháp bắt giam (1941), sau trở thành Ủy viên Tư pháp Đà Nẵng (1945)

• Sự nghiệp văn chương

- Chuyên gia sáng tác cho thiếu nhi với phong cách giản dị mà sâu sắc

- Để lại nhiều tác phẩm đặc sắc: "Nắng sớm", "Anh đom đóm", "Quê nội"

- Nhận Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật (2007)

Tác phẩm thơ - Bức tranh thiên nhiên sống động

• Nghệ thuật đặc sắc

- Thể thơ năm chữ nhịp nhàng

- Ngôn ngữ giàu hình ảnh, so sánh độc đáo

- Giọng điệu hồn nhiên mà sâu lắng

• Thông điệp nhân văn

- Vẻ đẹp của lao động tập thể

- Sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên

- Niềm vui trong cuộc sống giản dị

Khám phá tác phẩm qua các câu hỏi

1. Không gian và thời gian nghệ thuật

- Chiều tà yên ả chuyển sang đêm tĩnh lặng

- Cánh đồng quê với bụi rậm, trâu nghỉ ngơi

2. Nhân vật "tôi" - Cậu bé chăn trâu

- Tâm hồn trong trẻo, hồn nhiên

- Cảm nhận tinh tế sự chuyển động của thiên nhiên

3. Bầu trời đêm kỳ diệu

- Dải Ngân Hà như dòng sông lấp lánh

- Các chòm sao hoạt động nhộn nhịp như ngư dân

- Ánh sao Hôm rực rỡ như ngọn đuốc

4. Nghệ thuật so sánh độc đáo

- Biến vũ trụ thành làng quê thu nhỏ

- Gắn kết thiên nhiên với đời sống lao động

- Thể hiện trí tưởng tượng phong phú của trẻ thơ

Khám phá tác phẩm "Ngàn sao làm việc"

Tinh hoa nội dung:

Bài thơ mở ra khung cảnh bầu trời đêm huyền ảo, nơi những vì sao cùng chung sức tạo nên vẻ đẹp diệu kỳ. Qua đó, tác giả gửi gắm thông điệp sâu sắc về sức mạnh của lao động tập thể và tình yêu thương.

Hướng dẫn phân tích:

Câu 1: Không gian và thời gian nghệ thuật được khắc họa qua sự chuyển động từ chiều muộn đến đêm khuya trên cánh đồng quê yên ả.

Câu 2: Nhân vật trữ tình - chính là tâm hồn nghệ sĩ của Võ Quảng - đang say sưa ngắm nhìn sự biến chuyển của thiên nhiên với tâm trạng thư thái, hạnh phúc.

Câu 3: Bầu trời đêm hiện lên sống động như một bức tranh đa sắc, nơi các chòm sao đang miệt mài lao động.

Câu 4: Nghệ thuật so sánh độc đáo biến vũ trụ thành hình ảnh làng quê thân thuộc, thể hiện tình yêu quê hương sâu sắc của tác giả.

I. Hành trình sáng tạo của Võ Quảng

- Nhà thơ đa tài (1920-2007) với tình yêu thiên nhiên và trẻ thơ

- Bậc thầy của văn học thiếu nhi với phong cách hồn nhiên mà sâu lắng

- Những tác phẩm tiêu biểu trở thành kinh điển: Nắng sớm, Anh đom đóm, Quê nội

II. Tinh hoa nghệ thuật "Ngàn sao làm việc"

• Nét độc đáo:

- Thơ năm chữ nhịp nhàng như bước chân trâu chiều

- Hệ thống hình ảnh so sánh đầy sáng tạo

- Ngôn ngữ trong trẻo phù hợp với thế giới trẻ thơ

• Bức tranh thiên nhiên:

- Chuyển động từ hoàng hôn êm ả đến đêm sao huyền ảo

- Vũ trụ hiện lên qua lăng kính tuổi thơ đầy ngộ nghĩnh

III. Khám phá thế giới nghệ thuật

1. Khúc dạo đầu chiều quê

- Không gian đồng quê phóng khoáng

- Thời gian chuyển giao đầy thi vị

- Hình ảnh cậu bé chăn trâu thư thái

2. Bản giao hưởng đêm sao

- Dải Ngân Hà như dòng sông ánh sáng

- Các chòm sao hóa thân thành ngư dân vũ trụ

- Nhịp sống đêm tưởng tượng đầy sinh động

3. Thông điệp nhân văn

- Vẻ đẹp của lao động tập thể

- Sức mạnh của sự đoàn kết

- Tình yêu thiên nhiên qua góc nhìn trẻ thơ

IV. Hướng dẫn khám phá tác phẩm

• Cảm nhận không-thời gian: Sự chuyển động từ chiều tà đến đêm khuya trên cánh đồng quê

• Phân tích nhân vật: Cậu bé chăn trâu với trí tưởng tượng phong phú

• Nghệ thuật so sánh: Biến vũ trụ thành thế giới tuổi thơ gần gũi

• Giá trị nhân văn: Bài học về lao động và tình yêu cuộc sống