Tuyển chọn 9 đoạn văn xuất sắc phân tích vẻ đẹp phẩm chất người anh hùng sử thi - Tài liệu Ngữ văn 10 bộ Chân trời sáng tạo

Người anh hùng sử thi hiện lên như biểu tượng sáng ngời của những giá trị nhân văn cao đẹp. Mang trong mình sứ mệnh phi thường, họ hội tụ đủ ba phẩm chất vàng: dũng khí kiên cường, bản lĩnh sắt đá và trí tuệ nhạy bén. Lòng can đảm chính là nền tảng đầu tiên tạo nên người dẫn đầu - kẻ sẵn sàng xông pha nơi hiểm địa, che chở cho cộng đồng. Cùng với đó là tư duy linh hoạt giúp họ ứng biến tài tình trước mọi nghịch cảnh. Điển hình là Đăm Săn - vị anh hùng dân tộc Ê-đê, đã dùng cả sức mạnh thể chất và trí tuệ để đánh bại tù trưởng Mtao Mxây. Khi đối mặt với kẻ thù, chàng không chỉ dũng mãnh trong từng đường kiếm mà còn khôn khéo nhờ sự trợ giúp của thần linh, phá tan áo giáp địch rồi kết liễu hắn. Chính sự kết hợp hài hòa giữa sức mạnh và trí tuệ đã giúp Đăm Săn không chỉ cứu được người vợ yêu quý mà còn thu phục được lòng người.

Khám phá vẻ đẹp anh hùng qua hai tác phẩm 'Đăm Săn chiến thắng Mtao-Mxây' và 'Gặp Ka-ríp và Xi-la', nổi bật lên hình tượng dũng mãnh của Đăm Săn và Ô-đi-xê. Đăm Săn hiện lên như một tù trưởng uy phong với khí phách hiên ngang: 'Xuống, diêng! Ngươi không xuống ư? Ta sẽ bổ đôi sàn hiên nhà ngươi, chẻ cầu thang làm củi, thiêu rụi dinh cơ!'. Sự dũng cảm phi thường ấy đã đưa chàng tới chiến thắng vẻ vang. Tương tự, Ô-đi-xê trong hành trình hải trình đã thể hiện bản lĩnh khi đối mặt hai quái vật biển: 'Các bạn hãy dồn hết sức bơi đi...', 'Ta khoác áo giáp hào quang, tay cầm song kiếm đứng hiên ngang nơi mũi thuyền...'. Qua đó, ta thấy rõ hình tượng anh hùng sử thi luôn tỏa sáng bởi sức mạnh siêu nhiên và trí tuệ kiệt xuất.

Hai tác phẩm 'Đăm Săn chiến thắng Mtao-Mxây' và 'Gặp Ka-ríp và Xi-la' đã khắc họa sinh động hình tượng anh hùng với những phẩm chất cao quý. Đăm Săn hiện lên với khí phách kiên cường, dù gặp khó khăn khi đối đầu Mtao Mxây vẫn không nao núng: 'Chàng chợt tỉnh, nhanh như chớp nắm lấy chiếc chày mòn, phóng thẳng vào tai kẻ thù... khiến hắn gục ngã'. Song hành là Ô-đi-xê với trí tuệ sáng suốt khi dẫn dắt thủy thủ vượt qua hiểm nguy: 'Hỡi những người bạn dày dạn! Bằng lòng dũng cảm và sự sáng suốt, chúng ta nhất định sẽ vượt qua...'. Qua đó, ta thấy được sự ngưỡng mộ của nhân dân dành cho những anh hùng mang tầm vóc vũ trụ.

Hai nhân vật Đăm Săn và Ô-đi-xê tỏa sáng với sức mạnh siêu nhiên và trí tuệ xuất chúng. Đăm Săn khi đối mặt với Mtao Mxây 'múa khiên lóng lánh' đã thể hiện uy lực của tù trưởng: 'Mỗi nhịp khiên chàng múa vượt qua cả đồi tranh...'. Ô-đi-xê cũng không kém phần tài trí khi sáng tạo cách chống lại tiếng hát mê hoặc: 'Tôi dùng thanh kiếm sắc cắt miếng sáp lớn, nhào nặn bằng đôi tay lực lưỡng... bịt chặt tai cho đồng đội'. Cả hai đều là hiện thân của lý tưởng anh hùng - kết tinh sức mạnh cộng đồng và khát vọng chinh phục thiên nhiên.

Anh hùng sử thi là hiện thân của những giá trị văn hóa cao đẹp, kết tinh sức mạnh phi thường và trí tuệ siêu việt. Như Aeneas trong sử thi La Mã hay Odysseus trong trường ca Hy Lạp, những anh hùng này không chỉ sở hữu kỹ năng chiến trận xuất chúng mà còn mang trong mình phẩm chất được cộng đồng tôn vinh. Odysseus - nhân vật chính trong 'Odyssey' - nổi bật với trí thông minh sắc sảo, biểu tượng cho lý tưởng của người Hy Lạp cổ đại. Các trường ca sử thi thường là những áng văn chương đồ sộ, sử dụng ngôn ngữ trang trọng để tôn vinh chiến công hiển hách. Số phận của những anh hùng này thường gắn liền với vận mệnh cả một dân tộc, trở thành biểu tượng văn hóa trường tồn qua các thời đại.

Anh hùng sử thi là những hình tượng vượt thời gian, xuất hiện trong các trường ca cổ đại như 'Gilgamesh' hay 'Beowulf'. Những nhân vật này thường sở hữu sức mạnh siêu nhiên hoặc được thần linh phù trợ, giúp họ hoàn thành những kỳ tích tưởng chừng bất khả thi. Từ Odysseus trong 'Odyssey', Achilles trong 'Iliad' đến Vua Arthur, họ đều là hiện thân của lý tưởng anh hùng. Đặc biệt, dù phần lớn anh hùng sử thi xuất hiện trong văn học cổ, ta vẫn có thể bắt gặp những hình mẫu tương tự trong văn hóa đương đại. James Bond chính là một ví dụ điển hình - người luôn hoàn thành những nhiệm vụ bất khả thi. Những anh hùng này thường phải trải qua những thử thách khốc liệt, đòi hỏi không chỉ sức mạnh thể chất mà cả ý chí kiên cường.

Sức hấp dẫn của những anh hùng sử thi luôn nằm ở những phẩm chất đặc biệt khiến ta phải ngưỡng mộ. Trong đó, sự điềm tĩnh là yếu tố then chốt giúp họ vượt qua mọi hiểm nguy. Không phải sự chậm chạp, mà là khả năng giữ vững lý trí để đưa ra quyết định sáng suốt nhất. Điển hình là Ô-đi-xê khi đối mặt với hiểm họa từ những nàng Xi-ren: "(...) Tôi bịt chặt tai đồng đội, còn họ trói tôi vào cột buồm. Rồi tất cả cùng chèo thuyền vượt qua vùng biển đầy cám dỗ". (Trích Gặp Ka-ríp và Xi-la, sử thi Ô-đi-xê). Chính sự điềm tĩnh này đã giúp đoàn thủy thủ thoát khỏi hiểm nguy chết người.

Anh hùng sử thi tỏa sáng không chỉ bởi sức mạnh thể chất mà còn ở trí tuệ siêu việt. Ô-đi-xê là hiện thân hoàn hảo của phẩm chất này khi chàng không chỉ dũng cảm mà còn vô cùng mưu lược. Trước hiểm nguy từ các nàng Xi-ren, chàng đã có những chuẩn bị kỹ lưỡng: "(...) Tôi đã tính toán mọi tình huống có thể xảy ra để cùng đồng đội vượt qua". (Trích Gặp Ka-ríp và Xi-la, sử thi Ô-đi-xê). Khả năng lãnh đạo tài tình cùng những lời động viên đúng lúc: "Đồng đội của tôi ơi, chúng ta đã từng vượt qua Xi-clop hung bạo, lẽ nào lại chùn bước trước thử thách này?" đã giúp đoàn thủy thủ bình tĩnh đối mặt với hiểm nguy.

Vẻ đẹp anh hùng sử thi là sự kết tinh giữa ngoại hình lẫm liệt và phẩm chất cao quý. Đăm Săn hiện lên với khí phách hiên ngang: 'Hỡi kẻ thù, hãy xuống đây! Ta thách ngươi đọ sức tay đôi!'. Chàng coi thường mọi thủ đoạn hèn hạ: 'Ta chẳng thèm đâm lén kẻ yếu, dù đó chỉ là con lợn nái của nhà ngươi!'. Còn Ô-đi-xê tỏa sáng với tài lãnh đạo xuất chúng, luôn quan tâm đồng đội: 'Các bạn của tôi ơi...'. Trước hiểm nguy Xi-la và Ka-ríp, chàng không chỉ hướng dẫn tỉ mỉ cách dùng sáp bịt tai mà còn truyền cho họ ý chí kiên cường. Cả hai đều là hiện thân của khát vọng chinh phục và lý tưởng cao đẹp.