Bí quyết Rèn luyện Tính quyết đoán
27/02/2025
Nội dung bài viết
Bạn có đang cảm thấy buồn lòng vì cách đối xử lạnh nhạt từ bạn bè? Hay bố mẹ bạn thường khiến bạn mang cảm giác tội lỗi? Hoặc bạn liên tục rơi vào cảnh túng quẫn vì cho người khác vay tiền? Nếu câu trả lời là “có” cho bất kỳ câu hỏi nào trên đây, có lẽ bạn cần học cách khẳng định bản thân. Rèn luyện tính quyết đoán là một hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và nỗ lực. Tuy nhiên, về lâu dài, kỹ năng này sẽ giúp bạn giao tiếp hiệu quả và tự tin hơn.
Các bước thực hiện
Nâng cao kỹ năng truyền đạt
Sử dụng câu có chủ ngữ “Tôi”. Những thông điệp bắt đầu bằng “Tôi” thể hiện trách nhiệm của bạn đối với cảm xúc và quan điểm cá nhân, đồng thời tránh gây tổn thương hoặc đổ lỗi cho người khác. Những câu này dựa trên trải nghiệm cá nhân của bạn và không tập trung vào người khác. Chúng truyền tải thông điệp rõ ràng rằng “theo tôi, tình huống là như vậy”. Ví dụ:
- “Tôi cảm thấy lo lắng và khó chịu khi nghe tiếng la hét trong lúc tranh cãi” thay vì “Anh la hét làm tôi sợ hãi. Anh cần dừng lại.”
- “Tôi lo lắng rằng khả năng của mình không phù hợp với vị trí hiện tại” thay vì “Các anh đặt tôi vào vị trí khiến tôi không thể phát triển.”
Học cách thoải mái khi nói “không”. Từ chối những lời mời dự án hay những buổi tụ tập có vẻ không dễ dàng, nhưng đôi khi bạn cần biết nói “không” để có thể nói “có” với những cơ hội giúp bạn phát triển. Bạn có quyền sử dụng thời gian của mình theo cách bạn muốn. Quyết đoán là biết từ chối những điều không phù hợp với bạn.
- Ban đầu, việc nói “không” có thể khó khăn, nhưng qua thời gian, bạn sẽ nhận ra rằng điều này giúp bạn tiến xa hơn. Bạn sẽ học được cách thiết lập ranh giới và khẳng định bản thân, hai kỹ năng quan trọng giúp bạn phát triển cả về tính cách và sự nghiệp.
Tránh những lời phán xét. Nhiều người e ngại thể hiện sự quyết đoán vì họ nghĩ nó đồng nghĩa với việc phán xét người khác. Quyết đoán là đứng lên bảo vệ bản thân nhưng vẫn tôn trọng và quan tâm đến nhu cầu của người khác. Phán xét và chỉ trích thì hoàn toàn khác biệt.
Kiểm soát cảm xúc của bạn. Người quyết đoán là những người giao tiếp hiệu quả. Họ không để cảm xúc chi phối mà luôn kiểm soát chúng. Việc để cảm xúc lấn át có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn.
- Ví dụ, khi nghe điều gì đó không đồng tình, việc nổi giận sẽ không giải quyết được vấn đề. Phản ứng giận dữ có thể làm tổn hại mối quan hệ vì bạn đang hành động theo cảm xúc thay vì lý trí.
- Để làm chủ cảm xúc, hãy bắt đầu bằng việc nhận thức chúng. Theo dõi và ghi chú lại những tình huống khiến bạn có cảm xúc mạnh. Tìm hiểu nguyên nhân và điều chỉnh suy nghĩ nếu cần.
Loại bỏ những tuyên bố dè dặt. Trong giao tiếp quyết đoán, bạn cần đưa ra ý kiến một cách rõ ràng và mạnh mẽ. Những tuyên bố dè dặt làm giảm sức mạnh của thông điệp. Hãy sử dụng những câu khẳng định tuyệt đối để thể hiện sự tự tin.
- Ví dụ, thay vì nói “Đây chỉ là ý kiến của tôi, nhưng…”, hãy nói “Theo tôi…” hoặc “Tôi nghĩ cách tốt nhất là…”.
Thể hiện sự quyết đoán qua ngôn ngữ cơ thể. Giao tiếp không lời có sức mạnh không kém lời nói. Người quyết đoán chú ý đến ngôn ngữ cơ thể để thể hiện sự tự tin và tôn trọng.
- Giữ khoảng cách phù hợp, giao tiếp bằng ánh mắt, và sử dụng âm lượng vừa phải. Đứng hoặc ngồi thẳng, thoải mái, và dùng cử chỉ nhẹ nhàng để minh họa lời nói.
Lựa chọn chiến thuật phù hợp. Thái độ nhượng bộ không phải lúc nào cũng là giải pháp tốt, nhưng việc chỉ trích gay gắt cũng không giúp bạn giành được sự ủng hộ. Quyết đoán là sự kết hợp giữa kiên định và linh hoạt.
- Hãy chọn cách tranh luận thông minh. Không phải mọi vấn đề đều cần phải tranh cãi đến cùng. Xác định những điều phù hợp với giá trị của bạn và mạnh dạn bày tỏ quan điểm.
Nuôi dưỡng lòng tự trọng
Hiểu rõ điều bạn mong muốn. Quyết đoán giúp nâng cao lòng tự trọng, nhưng chính lòng tự trọng cũng là nền tảng để bạn thể hiện sự quyết đoán. Cả hai đều bắt nguồn từ việc hiểu rõ bản thân. Bạn muốn được đối xử như thế nào? Đam mê của bạn là gì? Bạn muốn ở cạnh những người như thế nào? Những giá trị nào bạn coi trọng? Trả lời những câu hỏi này sẽ giúp bạn định hình rõ hơn về điều mình mong muốn.
- Hãy bắt đầu bằng việc liệt kê những giá trị bạn ngưỡng mộ ở bản thân và người khác, như khát vọng, khoan dung, đam mê, trung thực, nhân ái… Sắp xếp chúng theo mức độ quan trọng để hiểu rõ hơn về bản thân.
Xác định rõ mong đợi của bạn – cả với bản thân và người khác. Khi đã hiểu rõ điều mình muốn, hãy hành động để biến chúng thành hiện thực. Đừng chấp nhận những cách đối xử không phù hợp với tiêu chuẩn của bạn. Hãy bảo vệ bản thân khi những nhu cầu cơ bản không được đáp ứng.
- Ví dụ, nếu người yêu nói dối và điều này trái với mong muốn của bạn về một mối quan hệ chân thành, hãy thẳng thắn trao đổi. Nếu họ không tôn trọng bạn, hãy cân nhắc lại mối quan hệ.
- Hãy nói rõ nhu cầu và mong muốn của bạn một cách thẳng thắn, không vòng vo. “Tôi cần một người bạn đời đáng tin cậy” hoặc “Tôi mong bạn luôn trung thực với tôi”.
Nhận biết giá trị của bản thân. Một yếu tố quan trọng để xây dựng lòng tự trọng là nhận ra những ưu điểm của mình. Hãy lập hai danh sách: một ghi lại những thành tựu bạn đạt được, và một liệt kê những điều khiến bạn tự hào về bản thân. Nếu cần, hãy nhờ bạn bè hoặc người thân giúp đỡ để nhận ra những phẩm chất đáng quý của mình.
Điều chỉnh suy nghĩ của bạn. Ít người nhận ra rằng công cụ mạnh mẽ nhất để kiểm soát cảm xúc và hành vi nằm ngay trong tâm trí chúng ta. Những lời bạn tự nhủ hàng ngày có thể quyết định bạn cảm thấy tuyệt vời hay tồi tệ. Hãy học cách kiểm soát cuộc đối thoại nội tâm bằng cách nhận diện và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực. Tìm bằng chứng để phản bác hoặc củng cố những ý nghĩ đó.
- Ví dụ, khi nghĩ “Mình sẽ không bao giờ được tăng lương. Chẳng ai để ý đến mình cả”, hãy tự hỏi: Bạn có thực sự biết trước tương lai? Làm sao bạn chắc chắn rằng không ai nhận ra nỗ lực của bạn?
- Bằng cách đặt câu hỏi, bạn sẽ nhận ra những suy nghĩ tiêu cực thường vô căn cứ. Nhận thức này giúp bạn hạn chế tự chỉ trích và nâng cao lòng tự trọng.
Tôn trọng mọi người. Quyết đoán không đồng nghĩa với hung hăng. Trong kinh doanh, sự năng động và xông xáo thường được đề cao, nhưng trong giao tiếp, hung hăng lại thể hiện sự thiếu tôn trọng và xâm phạm quyền của người khác.
- Quyết đoán là biết bảo vệ quan điểm của mình mà vẫn tôn trọng ý kiến, thời gian và công sức của người khác. Khi bạn tôn trọng người khác, bạn cũng sẽ nhận được sự tôn trọng xứng đáng.
Lời khuyên
- Hãy nhớ rằng quyết đoán là sự kết hợp của nhiều yếu tố: cách bạn ngồi, cách bạn nói chuyện, và cách bạn thể hiện bản thân. Hãy thực hành và áp dụng những yếu tố này để trở thành một người giao tiếp hiệu quả.
Cảnh báo
- Tính quyết đoán thường bị nhầm lẫn với sự hung hăng, nhưng thực chất chúng là hai phong cách hoàn toàn khác biệt. Quyết đoán là sự đứng lên bảo vệ bản thân một cách công bằng, đàng hoàng và không mang tính đe dọa.
Du lịch
Ẩm thực
Khám phá
Đi Phượt
Vẻ đẹp Việt Nam
Chuyến đi
