Khoảng thời gian phục hồi để trở lại với thể thao sau phẫu thuật dây chằng chéo là bao lâu?

Phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo là giải pháp hiệu quả cho những tổn thương nặng, giúp khớp gối lấy lại sự ổn định và chức năng vận động. Tuy nhiên, thời gian trở lại thi đấu thể thao phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ chấn thương, tiến độ phục hồi và sự nghiêm túc tuân thủ chương trình phục hồi của bệnh nhân.

1. Thời gian phục hồi sau mổ dây chằng để tập luyện thể thao?

Thông thường, bệnh nhân cần 6 đến 9 tháng để có thể thi đấu thể thao trở lại sau phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước (ACL). Quá trình này được chia thành các giai đoạn cụ thể:

Giai đoạn 1: Ngay sau phẫu thuật (0 – 4 tuần đầu)

Giai đoạn hậu phẫu này đòi hỏi người bệnh hạn chế vận động mạnh và tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị nhằm bảo vệ dây chằng mới phục hồi. Các biện pháp hỗ trợ thường bao gồm:

• Nghỉ ngơi tuyệt đối và hạn chế di chuyển. Sử dụng nẹp chuyên dụng để cố định và bảo vệ khớp gối sau phẫu thuật.
• Áp dụng phương pháp chườm lạnh thường xuyên giúp giảm phù nề và xoa dịu cơn đau - đặc biệt hiệu quả trong giai đoạn sớm sau mổ.
• Thực hiện các bài tập phục hồi nhẹ nhàng dưới sự hướng dẫn của chuyên gia để duy trì độ linh hoạt khớp.

Đối với trường hợp tổn thương dây chằng chéo trước, ngoài việc đeo nẹp bảo vệ, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn chương trình tập phục hồi chức năng chuyên biệt. Những bài tập này được thiết kế để tăng cường cơ bắp quanh khớp gối, nâng cao tính linh hoạt và đẩy nhanh quá trình phục hồi chức năng vận động.

Giai đoạn 2: Tái hòa nhập với sinh hoạt thường nhật (4 tuần - 2 tháng)

Ở giai đoạn phục hồi quan trọng này, người bệnh dần lấy lại khả năng vận động cơ bản và có thể thực hiện các hoạt động nhẹ nhàng. Tuy nhiên, cần kiêng tuyệt đối những động tác gây áp lực đột ngột lên khớp gối như chạy nhảy, di chuyển trên địa hình gồ ghề hay các môn thể thao tác động mạnh.

Đối với trường hợp tổn thương dây chằng chéo sau, bác sĩ thường kê đơn liệu trình bài tập chuyên biệt bao gồm:

• Bài tập phục hồi dáng đi: Tập đi bộ đúng tư thế, đi lùi và vượt chướng ngại vật nhằm cải thiện khả năng giữ thăng bằng và độ linh hoạt khớp gối.
• Bài tập tăng biên độ vận động: Khôi phục khả năng di chuyển tự nhiên, hỗ trợ các hoạt động thường ngày như lên xuống cầu thang.
• Bài tập tăng cường cơ lực: Phát triển hệ cơ đùi và cơ quanh khớp gối, tạo nền tảng vững chắc cho khớp gối ổn định.

Giai đoạn 3: Tăng tốc phục hồi (2 - 4 tháng)

Đây là giai đoạn then chốt khi cường độ tập luyện được nâng cao, tập trung vào việc xây dựng sức mạnh toàn diện cho hệ cơ:

• Các bài tập nâng tạ, squat hoặc bài tập chuyên sâu cho chân sẽ giúp phát triển cơ tứ đầu đùi, gân kheo và nhóm cơ quanh khớp gối.
• Sử dụng dây kháng lực trong các bài tập chuyên biệt nhằm tăng cường độ dẻo dai cho dây chằng và nâng cao sự linh hoạt.
  Các bài tập cardio nhẹ như đi bộ trên máy hoặc đạp xe giúp phục hồi thể lực mà không gây áp lực quá mức lên khớp gối.

Lưu ý quan trọng: Cần tránh tuyệt đối các bài tập có cường độ mạnh hoặc gây chấn động khớp gối. Mọi hoạt động tập luyện phải được thực hiện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia phục hồi chức năng.

Giai đoạn 4: Tái hòa nhập với bộ môn chạy (4 - 6 tháng)

Ở giai đoạn này, khớp gối đã hồi phục đáng kể về độ linh hoạt và sức mạnh, cho phép người bệnh bắt đầu làm quen lại với các hoạt động đòi hỏi tốc độ. Bạn có thể khởi đầu bằng các bài tập chạy nhẹ nhàng trên máy hoặc ngoài trời với cường độ thấp. Khi đã thích nghi, các bài tập chạy đổi hướng (zigzag, chạy lùi) sẽ giúp đánh giá toàn diện độ ổn định của khớp gối.

Giai đoạn 5: Tái hòa nhập làn ranh thể thao (6 - 9 tháng)

Trước khi chính thức trở lại với thể thao, các chuyên gia y tế sẽ tiến hành đánh giá toàn diện khả năng vận động của khớp gối, nhằm xác định mức độ sẵn sàng cho các hoạt động thể thao cường độ cao.

Quá trình trở lại nên bắt đầu bằng các môn thể thao nhẹ nhàng như bơi lội, đạp xe - những bộ môn ít tác động đến khớp. Sau khi thích nghi, có thể nâng cấp lên các môn đòi hỏi sức bền và sức mạnh như bóng đá, bóng rổ. Song song đó, các bài tập nâng cao phản xạ, tốc độ, sự linh hoạt và khả năng phối hợp sẽ giúp đảm bảo an toàn cho khớp gối khi thi đấu.

2. Những nguyên tắc vàng giúp phục hồi nhanh sau phẫu thuật dây chằng

Để quá trình hồi phục sau mổ dây chằng đạt hiệu quả tối ưu và an toàn, người bệnh cần tuân thủ những nguyên tắc quan trọng sau:

• Sử dụng nạng và nẹp hỗ trợ đúng cách theo chỉ định bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý vận động mạnh hay thực hiện các bài tập ngoài phác đồ điều trị.
• Áp dụng liệu pháp chườm lạnh trong giai đoạn đầu để giảm sưng đau, chuyển sang chườm ấm khi cần thiết để thúc đẩy tuần hoàn máu.
• Kết hợp các bài tập vận động nhẹ nhàng với vật lý trị liệu chuyên sâu ngay từ sớm để duy trì độ linh hoạt của khớp.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng giàu protein, vitamin C, D và canxi. Hạn chế đồ ngọt, thức ăn nhanh - những thực phẩm có thể làm chậm quá trình lành thương.

Để được tư vấn và điều trị chuyên sâu về phục hồi chấn thương dây chằng, Trung tâm Trị liệu và Phục hồi chức năng MYREHAB MATSUOKA áp dụng các phương pháp tiên tiến từ Nhật Bản với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm. Tham khảo thông tin chi tiết tại https://myrehab-matsuoka.com/ hoặc liên hệ để được hỗ trợ.