Top 15 bài phân tích sâu sắc bài thơ 'Cảnh khuya' (Ngữ văn 10 - SGK Chân trời sáng tạo) đặc sắc nhất

Thơ đích thực là những vần điệu giản dị mà thấm thía, vừa rạng ngời vẻ đẹp lại vừa ẩn chứa chiều sâu tâm hồn. 'Cảnh khuya' của Hồ Chủ tịch chính là kiệt tác như thế - bức tranh thiên nhiên đêm khuya tĩnh lặng mà đầy chất thơ, phản chiếu tâm hồn nghệ sĩ hòa quyện với trái tim người chiến sĩ cách mạng.

Khúc dạo đầu là tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vẳng, mở ra không gian đêm rừng thanh vắng:

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa'

Âm thanh suối reo được ví với tiếng hát, khiến không gian hoang sơ bỗng trở nên gần gũi. Nghệ thuật so sánh tài tình biến cái vô hình thành hữu hình, tạo nên bản nhạc rừng đầy thi vị. Điệp từ 'lồng' khéo léo diễn tả sự hòa quyện giữa ánh trăng, bóng cây và hoa lá - một bức tranh thiên nhiên sống động dưới ánh trăng khuya.

Hai câu kết mở ra chiều sâu tâm trạng:

'Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'

Giữa khung cảnh thơ mộng, Người vẫn thao thức vì nỗi lo cho vận mệnh dân tộc. Đây chính là vẻ đẹp toàn bích của con người Hồ Chí Minh - sự hài hòa giữa tâm hồn nghệ sĩ và trách nhiệm người lãnh tụ. Bài thơ ngắn gọn mà hàm súc, kết tinh vẻ đẹp tâm hồn Bác qua ngôn từ giản dị mà sâu lắng.

Ánh trăng - nguồn cảm hứng bất tận của thi ca, đã trở thành tri kỷ của tâm hồn nghệ sĩ Hồ Chí Minh. Giữa núi rừng Việt Bắc, trong đêm thanh vắng, Người đã gửi hồn vào 'Cảnh khuya' - bản tình ca về thiên nhiên hòa quyện nỗi niềm dân nước.

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.'

Bài thơ là bức tranh lụa đêm trăng với đường nét tinh tế: tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng mơ màng đan cài bóng lá hoa. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp điệu du dương, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt vẻ đẹp đêm khuya.

Nhưng ẩn sau bức tranh thơ mộng ấy là nỗi thao thức khôn nguôi: 'Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'. Hai câu kết như nốt lặng đầy ám ảnh, hé mở tâm can người chiến sĩ - thi sĩ. Thiên nhiên dù đẹp đến mấy cũng không thể làm vơi đi nỗi trăn trở vận mệnh dân tộc.

Bài thơ ngắn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác: tình yêu thiên nhiên say đắm hòa quyện cùng trách nhiệm lãnh tụ. Đó là vẻ đẹp toàn bích của một con người vĩ đại - biết rung động trước cái đẹp nhưng không bao giờ quên nỗi đau dân tộc.

Giữa khói lửa chiến tranh năm 1947, 'Cảnh khuya' ra đời như đóa hoa nở giữa đại ngàn, tỏa hương thơm của tâm hồn nghệ sĩ Hồ Chí Minh. Bài thơ là sự hòa điệu tuyệt vời giữa nét bút lãng mạn và tinh thần thép của người chiến sĩ cách mạng.

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa'

Chỉ hai câu thơ mà chứa đựng cả bản giao hưởng đêm rừng: tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng bàng bạc đan cài bóng lá hoa. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp thơ uyển chuyển, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt bức tranh đêm trăng huyền ảo.

Hai câu kết đột ngột chuyển tông:
'Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.'

Đằng sau vẻ ung dung thưởng ngoạn là nỗi canh cánh vì vận mệnh dân tộc. Bài thơ ngắn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác - nơi hội tụ tình yêu thiên nhiên say đắm và trách nhiệm thiêng liêng với non sông.

Những năm tháng ở chiến khu Việt Bắc đã trở thành giai đoạn sáng tác dồi dào nhất trong cuộc đời thi ca của Hồ Chủ tịch. 'Cảnh khuya' - viên ngọc quý giữa núi rừng đại ngàn, là sự kết tinh hoàn hảo giữa tâm hồn nghệ sĩ và trái tim người chiến sĩ cách mạng.

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
Cảnh khuya chưa vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'

Bài thơ như bức tranh thủy mặc với những nét chấm phá tinh tế: tiếng suối ngân nga tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng bàng bạc đan cài bóng cổ thụ. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp điệu uyển chuyển, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt vẻ đẹp đêm trăng.

Nhưng đằng sau khung cảnh thơ mộng ấy là nỗi thao thức khôn nguôi: 'Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'. Hai câu kết như tiếng thở dài đầy trăn trở, phản chiếu tâm hồn lớn của vị lãnh tụ - nơi hội tụ tình yêu thiên nhiên say đắm và trách nhiệm thiêng liêng với vận mệnh dân tộc.

Bài thơ ngắn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác, nơi ánh trăng nghệ sĩ hòa quyện cùng nỗi lo chiến sĩ, tạo nên kiệt tác bất hủ vượt thời gian.

Giữa núi rừng Việt Bắc đại ngàn, Hồ Chủ tịch - người nghệ sĩ - chiến sĩ đã viết nên kiệt tác 'Cảnh khuya' (1947), nơi hội tụ vẻ đẹp tâm hồn Người:

Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà

Bài thơ mở ra không gian đêm trăng huyền ảo nơi chiến khu. Tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng bàng bạc đan cài bóng lá hoa. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp điệu du dương, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt bức tranh đêm khuya diệu kỳ.

Nhưng đằng sau khung cảnh thơ mộng ấy là nỗi thao thức khôn nguôi: 'Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'. Hai câu kết như tiếng thở dài đầy trăn trở, phản chiếu tâm hồn lớn của vị lãnh tụ - nơi hội tụ tình yêu thiên nhiên say đắm và trách nhiệm thiêng liêng với vận mệnh dân tộc.

Bài thơ ngắn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác, nơi ánh trăng nghệ sĩ hòa quyện cùng nỗi lo chiến sĩ, tạo nên kiệt tác bất hủ vượt thời gian.

Giữa núi rừng Việt Bắc đại ngàn năm 1947, Hồ Chủ tịch đã viết nên 'Cảnh khuya' - bản hòa ca giữa tâm hồn nghệ sĩ và trái tim người chiến sĩ. Bài thơ mở ra khung cảnh đêm trăng huyền ảo:

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa'

Tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng bàng bạc đan cài bóng lá hoa. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp điệu du dương, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt bức tranh đêm khuya diệu kỳ.

Nhưng đằng sau khung cảnh thơ mộng ấy là nỗi thao thức:
'Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì nỗi lo nước nhà'

Bài thơ ngắn gọn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác - nơi hội tụ tình yêu thiên nhiên say đắm và trách nhiệm thiêng liêng với vận mệnh dân tộc. Đó chính là vẻ đẹp toàn bích của người nghệ sĩ - chiến sĩ Hồ Chí Minh.

'Cảnh khuya' - kiệt tác thơ ca Hồ Chí Minh sáng tác năm 1947 tại chiến khu Việt Bắc, là sự hòa quyện tuyệt diệu giữa chất thi sĩ và tinh thần chiến sĩ. Bài thơ mở ra khung cảnh đêm trăng huyền ảo:

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa'

Tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng bàng bạc đan cài bóng lá hoa. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp điệu du dương, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt bức tranh đêm khuya diệu kỳ.

Hai câu kết đột ngột chuyển tông:
'Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'

Đằng sau vẻ ung dung thưởng ngoạn là nỗi canh cánh vì vận mệnh dân tộc. Bài thơ ngắn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác - nơi hội tụ tình yêu thiên nhiên say đắm và trách nhiệm thiêng liêng với non sông.

Bài thơ 'Cảnh khuya' - viên ngọc quý trong kho tàng thơ ca Hồ Chí Minh, được sáng tác giữa núi rừng Việt Bắc năm 1947, là sự kết tinh hoàn hảo giữa chất nghệ sĩ và tinh thần chiến sĩ:

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa'

Hai câu thơ mở ra khung cảnh đêm trăng huyền ảo với tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng bàng bạc đan cài bóng lá hoa. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp điệu du dương, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt bức tranh đêm khuya diệu kỳ.

Hai câu kết chuyển tông đột ngột:
'Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'

Đằng sau vẻ ung dung thưởng ngoạn là nỗi canh cánh vì vận mệnh dân tộc. Bài thơ ngắn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác - nơi hội tụ tình yêu thiên nhiên say đắm và trách nhiệm thiêng liêng với non sông.

'Cảnh khuya' - viên ngọc quý trong kho tàng thơ ca Hồ Chí Minh, là sự hòa quyện tuyệt diệu giữa tâm hồn thi sĩ và trái tim người chiến sĩ. Giữa núi rừng Việt Bắc năm 1947, Người đã viết nên những vần thơ bất hủ:

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa'

Tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng bàng bạc đan cài bóng lá hoa. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp điệu du dương, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt bức tranh đêm khuya diệu kỳ.

Hai câu kết đột ngột chuyển tông:
'Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'

Đằng sau vẻ ung dung thưởng ngoạn là nỗi canh cánh vì vận mệnh dân tộc. Bài thơ ngắn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác - nơi hội tụ tình yêu thiên nhiên say đắm và trách nhiệm thiêng liêng với non sông.

'Cảnh khuya' - viên ngọc quý trong kho tàng thơ ca Hồ Chí Minh, là sự kết tinh hoàn hảo giữa tâm hồn nghệ sĩ và trái tim người chiến sĩ. Bài thơ mở ra khung cảnh đêm trăng huyền ảo nơi chiến khu Việt Bắc:

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa'

Tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng bàng bạc đan cài bóng lá hoa. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp điệu du dương, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt bức tranh đêm khuya diệu kỳ.

Hai câu kết đột ngột chuyển tông:
'Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'

Đằng sau vẻ ung dung thưởng ngoạn là nỗi canh cánh vì vận mệnh dân tộc. Bài thơ ngắn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác - nơi hội tụ tình yêu thiên nhiên say đắm và trách nhiệm thiêng liêng với non sông.

'Cảnh khuya' - kiệt tác thơ ca của Hồ Chủ tịch, là sự hòa quyện tuyệt diệu giữa tâm hồn thi sĩ và trái tim người chiến sĩ. Bài thơ mở ra khung cảnh đêm trăng huyền ảo nơi chiến khu Việt Bắc:

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa'

Tiếng suối trong trẻo tựa khúc hát xa vọng, ánh trăng bàng bạc đan cài bóng lá hoa. Điệp từ 'lồng' tạo nhịp điệu du dương, như bàn tay tạo hóa đang thêu dệt bức tranh đêm khuya diệu kỳ.

Hai câu kết đột ngột chuyển tông:
'Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'

Đằng sau vẻ ung dung thưởng ngoạn là nỗi canh cánh vì vận mệnh dân tộc. Bài thơ ngắn mà chứa đựng cả vũ trụ tâm hồn Bác - nơi hội tụ tình yêu thiên nhiên say đắm và trách nhiệm thiêng liêng với non sông.

Hồ Chí Minh - người anh hùng dân tộc, nhà văn hóa kiệt xuất, đã để lại cho đời không chỉ những chiến công lừng lẫy mà còn một gia tài văn chương quý giá. Thơ văn của Người như dòng suối mát lành, vừa phản ánh tâm hồn nghệ sĩ tinh tế, vừa chứa đựng tư tưởng cách mạng sâu sắc. Trong đó, hai kiệt tác 'Cảnh khuya' và 'Rằm tháng giêng' tỏa sáng như viên ngọc quý giữa rừng thơ ca kháng chiến.

'Cảnh khuya' mở ra khung cảnh thiên nhiên huyền ảo:

'Tiếng suối trong như tiếng hát xa/Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa'

Bức tranh núi rừng Việt Bắc hiện lên sống động qua nghệ thuật so sánh độc đáo. Tiếng suối trở thành khúc nhạc trữ tình, ánh trăng biến thành người họa sĩ tài ba điểm xuyết bóng cây thành những đóa hoa lấp lánh. Đằng sau vẻ đẹp thiên nhiên ấy là tâm hồn thi sĩ đa cảm:

'Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ/Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'

Hai câu thơ cuối như mở ra cánh cửa tâm hồn người chiến sĩ - thi sĩ, nơi tình yêu thiên nhiên hòa quyện với nỗi niềm dân nước.

Đến 'Rằm tháng giêng', ta bắt gặp một không gian nghệ thuật đầy chất thơ:

'Rằm xuân lồng lộng trăng soi/Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân'

Bức tranh xuân viên mãn với ánh trăng rằm tỏa sáng khắp không gian, dòng sông xuân hòa quyện đất trời. Giữa khung cảnh ấy, hình ảnh những người chiến sĩ 'bàn bạc việc quân' trở nên đẹp đẽ lạ thường. Hình ảnh kết thúc 'trăng ngân đầy thuyền' như chở theo bao hy vọng về ngày mai tươi sáng.

Qua hai thi phẩm, ta thấy rõ phong cách nghệ thuật độc đáo của Hồ Chí Minh: sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất cổ điển và hiện đại, giữa cảm hứng thiên nhiên và lý tưởng cách mạng. Mỗi vần thơ đều thấm đẫm tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước và niềm lạc quan cách mạng. Đó chính là di sản tinh thần vô giá Người để lại cho các thế hệ mai sau.

Hồ Chí Minh - người nghệ sĩ lớn của dân tộc, đã để lại cho đời những vần thơ bất hủ. "Cảnh khuya" như bức tranh thủy mặc, vừa tái hiện vẻ đẹp núi rừng Việt Bắc, vừa thể hiện tâm hồn cao cả của vị lãnh tụ.

Hai câu mở đầu là bức họa thiên nhiên đầy chất nhạc:

"Tiếng suối trong như tiếng hát xa/Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa"

Nghệ thuật so sánh tài tình biến tiếng suối thành khúc ca đêm, ánh trăng thành người họa sĩ tài ba. Bức tranh đa nghĩa với hai tầng lớp hình ảnh: trăng xuyên tán cổ thụ chiếu sáng những đóa hoa rừng, hay chính bóng cây in xuống đất tạo thành hoa trăng?

Hai câu kết bộc lộ tâm tư sâu kín:

"Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ/Chưa ngủ vì nỗi lo nước nhà"

Trước cảnh đẹp như tranh vẽ, Người thao thức không phải vì say đắm thiên nhiên, mà vì nỗi niềm dân nước. Đó chính là phẩm chất cao quý của người chiến sĩ cách mạng - luôn đặt lợi ích dân tộc lên trên hết.

"Cảnh khuya" - viên ngọc quý trong kho tàng thơ Bác, là sự hòa quyện tuyệt diệu giữa chất thi sĩ và tâm hồn chiến sĩ. Bài thơ như bức tranh thủy mặc với ánh trăng Việt Bắc làm nền:

"Tiếng suối trong như tiếng hát xa/Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa"

Nghệ thuật so sánh độc đáo biến tiếng suối thành khúc ca vô hình, trong khi điệp từ "lồng" tạo nên bức tranh đa tầng ý nghĩa. Ánh trăng không đơn thuần là ánh sáng mà trở thành người nghệ sĩ tài hoa, biến tán cổ thụ thành những đóa hoa trăng lấp lánh.

Đằng sau vẻ đẹp thiên nhiên ấy là nỗi lòng người chiến sĩ:

"Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ/Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà"

Hai câu thơ như mở ra thế giới nội tâm của Hồ Chủ tịch - nơi tình yêu thiên nhiên hòa quyện với trách nhiệm cách mạng. Bài thơ chính là minh chứng cho phong cách thơ độc đáo của Người: cổ điển mà hiện đại, trữ tình mà đầy tính chiến đấu.

"Cảnh khuya" của Hồ Chủ tịch là sự giao hòa kỳ diệu giữa tâm hồn nghệ sĩ và trái tim người chiến sĩ. Bài thơ mở ra khung cảnh:

"Tiếng suối trong như tiếng hát xa/Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa"

Nghệ thuật so sánh tài tình biến dòng suối thành bản nhạc rừng, trong khi điệp từ "lồng" tạo nên bức tranh trăng hoa đa tầng ý nghĩa. Ánh trăng không chỉ là ánh sáng mà trở thành người nghệ sĩ tài hoa, biến tán cổ thụ thành những đóa hoa trăng lấp lánh.

Hai câu kết bộc lộ tâm thế người chiến sĩ:

"Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ/Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà"

Đằng sau vẻ đẹp như tranh vẽ là nỗi niềm canh cánh vì dân, vì nước. Bài thơ chính là minh chứng cho phong cách thơ độc đáo của Người: vừa mang hơi thở cổ điển lại thấm đẫm tinh thần thời đại.